رایزنی با ریش سفیدان برای رفتن دختران بازمانده از تحصیل به مدرسه

فرحناز مینایی‌پور (مدیر کل دفتر امور زنان وزارت آموزش و پرورش) در گفتگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به همکاری با معاونت زنان ریاست جمهوری برای شناسایی دختران بازمانده از تحصیل گفت: دفتر معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری تاریخ ۸/۱۰/۹۷ موافقت نامه‌ای با وزارت آموزش و پرورش به امضا رساندند که بر اساس آن دفتر امور زنان در آموزش و پرورش و ریاست جمهوری می‌بایست کاهش محرومیت در بخش دختران را مد نظر قرار دهد.

مینایی پور ادامه داد: از آنجایی که وظیفه اصلی وزارت آموزش و پرورش، آموزش و افزایش نرخ پوشش تحصیلی است به همین دلیل در راستای کاهش محرومیت دختران موافقت  نامه ای را با دفتر امور زنان امضا کرده‌ایم که بر مبنای آن پنج استان محروم کشور که نرخ پوشش تحصیلی آنها پایین‌تر بوده، مورد توجه قرار گرفته است.

وی در خصوص اجرای این طرح در پنج استان کشور گفت: استان‌های آذربایجان غربی، خوزستان، هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان در حال اجرای این طرح هستند. طی این موافقت‌نامه باید دو کار مهم انجام بدهیم؛ یکی اینکه می‌بایست علل و موانع ترک تحصیل و بازماندگی دختران از تحصیل را در این استان‌ها شناسایی کنیم و دیگر اینکه باید متناسب با این امر راه‌کارهایی را برای حل مساله ارائه بدهیم تا بتوان آن دسته از دخترانی که از تحصیل بازمانده‌اند را پوشش دهیم.

مدیر کل دفتر امور زنان وزارت آموزش و پرورش بیان کرد: طی دو مرحله به اجرای این طرح ورود کردیم که مرحله اول برگزاری یک دوره آموزشی و پژوهشی برای کارشناسان این پنج استان بود. ما از تمام کارشناسان  در این استانها دعوت کردیم  تا  شناسایی، موانع، علل و تدوین راهکار‌ها را به آنها آموزش بدهیم.مرحله دوم این است که این نیروهای آموزش دیده باید به مناطق و شهرستان‌های خودشان بازگردند و آموزش‌هایشان را عملی کنند. البته که راهکارها نیاز به حمایت وزارت آموزش و پرورش و دولت دارد.

مینایی‌پور ادامه داد: کاری که معاونت امور زنان و ریاست جمهوری قرار است برای ما انجام دهد، این است که با توجه به بسته‌های درخواستی یا همان دو طرحی که توضیح دادم، در این پنج استان حمایت‌های لازم را برای جذب دختران انجام دهد.

وی در خصوص نرخ پوشش دانش‌آموزان دختران گفت: نرخ پوشش دانش‌آموزان دختر در سال تحصیلی ۹۷-۹۸  در دوره ابتدایی ۹۸ درصد،  در دوره متوسطه اول ۹۳ درصد و در متوسطه دوم ۸۰ درصد است. ما به طور معمول آمارهای یک سال گذشته دانش آموزان و مدارس را ارئه می دهیم، زیرا باید یک سال تحصیلی به طور کامل به اتمام برسد.

او افزود: میزان دانش آموزان دختر بازمانده از تحصیل زمانی مشخص می‌شود که آمار ثبت نام دانش آموزان با آمار ثبت احوال تطبیق داده شود. طبق آمار اگر می‌گوییم ۹۸ درصد دانش آموزان ابتدایی دختر پوشش داده شدند، یعنی دو درصد  باقیمانده آنها یا بازمانده از تحصیل هستند یا ترک تحصیل کرده‌اند.

مدیر کل دفتر امور زنان وزارت آموزش و پرورش درباره چرایی بازماندن دانش آموزان دختر از تحصیل گفت: علت بازماندگی دختران از تحصیل سابقه دیرینه‌ای دارد و حتی از ابتدای انقلاب تا به الان روی این موضوع کار شده است. نرخ پوشش تحصیلی در سال ۵۷، ۴۷ تا ۴۸ درصد بود، اما ما اکنون از این نرخ به ۹۸ درصد در ابتدایی، ۹۸ درصد در متوسطه اول و ۸۰ درصد در متوسطه دوم رسیدیم. این امر علل بسیار متعددی دارد از جمله عوامل اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی متنهی عوامل اقتصادی خودش به ده‌ها عامل ریزتر تقسیم می‌شود، که فقر و نیاز به کار کودک جهت چرخاندن معیشت خانواده از آن جمله است.

وی در پاسخ به این سوال که یکی از عوامل بازماندن دختران از تحصیل تعصبات خانوادگی است. برای شناسایی و پوشش دخترانی که به این علت از تحصیل بازمانده‌اند، چه اقداماتی انجام داده‌اید؟ گفت: فرزندان مناطق محروم یک مقدار در این مورد مساله دارند، زیرا آنها نمی‌خواهند دخترانشان دیر ازدواج کنند و از همین رو آنها را مجبور می‌کنند که زود ازدواج کنند. ما از طریق ریش‌سفیدان آنها ورود و با جامعه محلی آنها صحبت می‌کنیم.

مینایی‌پور تصریح کرد: ما در جامعه محلی با ریش سفیدها، خان‌ها و با تمام افراد تاثیرگذار محلی صحبت کردیم. به طور مثال در سیستان و بلوچستان به دلیل اینکه برخی از خانواده‌ها مایل نبودند، دخترانشان به جای دوری برود مراکز محلی آموزشی را در مساجد، خانه‎ها و باغ‎ها برپا کردیم تا امر آموزش محقق شود.

وی افزود: از آنجا که ریش‌سفیدان این مناطق هر کاری انجام دهند، دیگران نیز به آنها اقتدا می کنند از آنها خواهش کردیم که دخترانشان را به مدرسه بفرستند تا به طبع آن دیگران نیز دختران خود را به مدرسه بفرستند و خوشبختانه این اتفاق افتاد. یا اینکه آنها در نمازهای جمعه و جماعت برای خانواده‌هایی که از حضور دخترانشان به مدرسه ممانعت دارند و برای جامعه محلی خودشان سخنرانی کنند.

مدیر کل دفتر امور زنان وزارت آموزش و پرورش در پایان اظهار داشت: از سال ۸۹ که معاونت آموزش ابتدایی تاسیس شد مجددا این حرکت‌ها تقویت شده و از سال ۹۲ به بعد این اقدامات انسجام‌های بیشتری یافت و جذبشان هر سال به ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفر رسید و توانستند دانش آموزان را به مدارس برگرداندند.