ایلنا گزارش می‌دهد؛
دریافت پول از کاربران سایت‌های همسریابی نوعی کلاهبرداری است/ آسیب‌دیدگان به دلیل مسائل اخلاقی و شرمساری شکایت نمی‌کنند/ بدون شاکی خصوصی امکان برخورد نداریم
رییس پلیس فتای تهران بزرگ معتقد است؛ پول‌هایی که از افراد برای ورود یا استفاده از سایت‌های همسریابی گرفته می‌شود، به نوعی کلاهبرداری است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در گذشته افرادی در محلات به عنوان واسط ازدواج بودند و دخترها و پسرها را به یکدیگر معرفی می‌کردند، اما در سال‌های اخیر شاهد هستیم با فراگیر شدن استفاده از فضای مجازی بسیاری از موضوعات از جمله همسریابی نیز به این فضا ورود پیدا کرده است و سایتها و کانال‌های بسیاری در این زمینه فعال هستند، اما آنچه که درباره این سایتها و کانال‌های همسریابی وجود دارد، این است که به جز سایت همسان‌گزینی که در سال‌های اخیر با مجوز وزارت ورزش و جوانان در حال فعالیت است، مابقی این سایتها به صورت غیرقانونی در حال فعالیت هستند و در بسیاری از موارد این سایتها در پوشش همسریابی اقدامات کلاهبردارانه در قالب دریافت وجوه مختلف برای ارائه خدمات، سرقت اطلاعات حساب افراد و سرقت‌های اینترنتی انجام می‌دهند و به گفته پلیس فتا در سال‌های اخیر پرونده‌های بسیاری در خصوص کلاهبرداری و سرقت‌های اینترینتی از طریق این سایت‌های همسریابی در پلیس فتا تشکیل شده است.
با یک جستجوی ساده در فضای مجازی می‌توان به صفحات بسیاری در این زمینه دست پیدا کرد و اگرچه اغلب این سایتها با عنوان همسریابی مشغول فعالیت هستند، اما صیغه و ازدواج موقت هم در این سایتها دنبال می‌شود.
روش استفاده در همه این سایتها تقریبا یکسان است و وقتی کاربر وارد یکی از این سایتها می‌شود، بعد از ورود اطلاعاتی مانند نام، سن، محل سکونت (استان، شهر)، قومیت، قد، وزن، معیار ازدواج و وضعیت سلامت جسمی می‌تواند ثبت‌نام کرده و وارد سایت شود. در برخی از این سایتها اطلاعات دیگری نیز مانند اینکه فرزند چندم خانواده هستید و آیا قصد مهاجرت دارید، نیز ذکر شده است و کاربر بعد از تکمیل این اطلاعات می‌تواند وارد بخش دیگری از سایت شده و ویژگی‌های همسر مورد علاقه را در آن بخش وارد کند.
همچنین در برخی از این سایتها چنانچه فرد بخواهد تنها یک کاربر عادی باشد، نیازی به پرداخت هزینه نیست، اما در اغلب آنها برای اینکه فرد بتواند از دیگر بخش‌ها و پنل‌های سایت که شامل مشاهده همه کاربران سایت، ارسال پیام خصوصی، امکان برقراری چت با افراد و استفاده از تالار گفتگو و ... استفاده کند، باید هزینه‌ای برای آن پرداخت کند که این هزینه در سایت‌های مختلف متفاوت بوده، اما به طور میانگین استفاده از این پنل‌ها در دوره‌‌های مختلف زمانی یک‌ماهه، سه ماهه، شش‌ماهه و یکساله به ترتیب مبلغی در حدود ۴۹ هزار تومان، ۸۹ هزار تومان، ۱۴۹ هزار تومان و ۲۳۹ هزار تومان است.
چنانچه کاربر این مبالغ را پرداخت کند، می‌تواند از پنل‌های دیگر سایت‌های همسریابی برای برقراری ارتباط و آشنایی با افراد استفاده کند، البته در برخی از این سایتها برای گفتگوی آنلاین نیز کاربر باید هزینه جداگانه پرداخت کند. چنانچه از طریق این سایتها ازدواجی صورت بگیرد، کاربر باید در بخشی از سایت که به همین منظور ایجاد شده است، ازدواج خود را ثبت کند تا به صورت خودکار از سایت خارج شود، اما در غیراین صورت همچنان در سایت باقی مانده و می‌تواند از سایت استفاده کند.
میزان مراجعه به این سایتها قابل توجه است، به طوری که تنها یک سایت همسریابی بیش از ۲۰۰ هزار کاربر دارد و با توجه به هزینه‌هایی که برای استفاده از پنل‌ها از کاربران دریافت می‌شود، سود بسیاری نصیب دارندگان این نوع سایتها و کانال‌ها می‌شود.
امروزه استقبال از این نوع سایتها از سوی کاربران اینترنتی رو به افزایش است و حتی اپلیکیشن برخی از این سایتها راه‌اندازی شده و در دسترس افراد قرار دارد، اما جامعه‌شناسان معتقدند، این نوع پدیده‌ها در جامعه مانند یک شمشیر دو لبه است و اگرچه می‌تواند در مواردی برای کاربران مفید فایده باشد، اما در بسیاری از موارد منجر به سوءاستفاده از کاربران می‌شود.
بسیاری از سایت‌های همسریابی در حوزه صیغه فعالیت می‌کنند
عالیه شکربیگی (جامعه‌شناس) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره افزایش روز‌افزون سایت‌های همسریابی در فضای مجازی گفت: پدیده‌هایی که ما هر روز در فضای مجازی شاهد هستیم، انعکاس واقعیت‌های اجتماعی هستند. در گذشته نیز افرادی بودند که واسط همسریابی در شهرها و محلات بوده و بعضا در این مسیر کمک می‌کردند و امروز بنا به نیاز و گستردگی که وجود دارد، این موضوعات به فضای مجازی کشانده شده است.
در کنار موضوع ازدواج دائم بسیاری از این سایتها بحث صیغه را نیز دنبال می‌کنند که این موضوع می‌تواند در مواردی به خانواده‌ها آسیب برساند.
وی درباره کارکرد این نوع سایتها ادامه داد: ما در جامعه‌شناسی معتقدیم هر پدیده اجتماعی می‌تواند هم کارکرد منفی و هم کارکرد مثبت داشته باشد، ممکن است در درصدی از موارد این سایتها باعث شود که فرد بتواند زوج مناسبی برای خود انتخاب کند، اما در کنار موضوع ازدواج دائم بسیاری از این سایتها بحث صیغه را نیز دنبال می‌کنند که این موضوع می‌تواند در مواردی به خانواده‌ها آسیب برساند. کمااینکه در چند هفته اخیر نیز پیامکی به صورت گسترده برای اکثر مردم با موضوع صیغه‌یابی ارسال شد که اعتراضات بسیاری را از سوی مسئولان نیز به همراه داشته است.
شکربیگی خاطرنشان کرد: وقتی به محتوای اینگونه سایتها دقت می‌کنید، متوجه مسائل و موضوعات دیگری می‌شوید که این مسائل می‌تواند به بنیان خانواده آسیب وارد کند. در این سایتها امکان چت یا قرار ملاقات حضوری نیز وجود دارد، البته چنانچه افراد در مسیر ازدواج قرار بگیرند، می‌تواند مناسب باشد، اما عملا در بسیاری از موارد شاهد هستیم که افراد از طریق این سایتها با هم آشنا شده و در حالی‌که هیچ مناسبتی بین دو طرف وجود ندارد و شرایط برای ازدواج مهیا نیست، این روابط منجر به دوستی‌هایی شده است که این دوستی‌ها می‌تواند پیامد منفی به همراه داشته باشد.
این جامعه‌شناس تصریح کرد: در بیشتر موارد در این نوع آشنایی‌ها بعد از مدتی که افراد در فضای مجازی با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و در برخی موارد وابسته نیز می‌شوند، با یکدیگر ملاقات می‌کنند و متوجه می‌شوند؛ آنچه که در فضای مجازی مطرح می‌شده است، در واقعیت وجود ندارد و این نوع رابطه با تناقضات بسیاری به همراه است و در حقیقت این از پیامدهای آسیب‌زای ارتباطات این چنینی در فضای مجازی است و اساسا آنچه که در واقعیت می‌تواند، اتفاق بیفتد در فضای مجازی امکان‌پذیر نخواهد بود.
این جامعه‌شناس با اشاره به هزینه‌هایی که این نوع سایتها از کاربران دریافت می‌کنند ،خاطرنشان کرد: وقتی وارد این سایتها می‌شوید، می‌بینید که برنامه‌ریزی در این سایتها به گونه‌ای است که نفع شخصی برای گردانندگان سایتها را نیز در بر دارد و به عنوان یک حرفه به این کار نگاه می‌کنند، بنابراین برای دارندگان این نوع سایتها می‌تواند کارکرد مثبت داشته باشد.
اما پلیس معتقد است؛ این نوع سایت‌های همسریابی و صیغه‌یابی با توجه به اینکه نظارتی از سوی مراجع در مورد آنها صورت نمی‌گیرد، بیشتر از سوی افراد مجرم و کلاهبردار برای اقدامات مجرمانه مانند کلاهبرداری، برداشت‌های اینترنتی غیرمجاز از حساب افراد و در برخی موارد پولشویی استفاده می‌شود.
بسیاری از کاربران سایت‌های همسریابی به دلیل موضوعات اخلاقی شکایت نمی‌کنند
سرهنگ تورج کاظمی (رییس پلیس فتا تهران بزرگ) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره فعالیت سایت‌های همسریابی گفت: این سایتها مجوز قانونی نداشته و متاسفانه به دلیل اینکه مرجع خاصی اینگونه سایتها را کنترل و نظارت نمی‌کند، لذا افراد مجرم و کلاهبردار از این حوزه سوءاستفاده کرده و با این عنوان صفحات مجرمانه یا کلاهبرداری را در فضای مجازی راه‌اندازی می‌کنند تا از این طریق بتوانند طعمه‌های خود را جذب کنند.
وی درباره هزینه‌هایی که این سایتها از افراد دریافت می‌کنند، تصریح کرد: ما اعتقاد داریم، پول‌هایی که از افراد برای ورود یا استفاده از سایت گرفته می‌شود به نوعی کلاهبرداری است، اما موضوعی که وجود دارد این است که جرم کلاهبرداری جرمی است که نیاز به شاکی خصوصی دارد و باید یک فرد مدعی باشد که من پولی را واریز کردم، اما خدمات یا کالای مورد نظر خود را دریافت نکردم و براین اساس مرجع قضایی پرونده کیفری تشکیل می‌دهد، لذا تا زمانی که شاکی در این حوزه وجود نداشته باشد، امکان برخورد با این سایتها مقداری دشوار و تا حدودی سخت خواهد بود.
رییس پلیس فتای تهران خاطرنشان کرد: متاسفانه کاربران این نوع سایتها به دلیل موضوعات اخلاقی و شرمساری حاضر به مراجعه و شکایت نیستند و به همین دلیل است که اینگونه سایتها به فعالیت خود ادامه می‌دهند و حتی اگر به مرجع قضایی نیز معرفی شوند، اما برخورد با آنها تا زمانی که شاکی خصوصی وجود نداشته باشد، امکان‌پذیر نیست. وقتی مدعی خصوصی وجود نداشته باشد قاعدتا مرجع قضایی دلیلی دال بر کلاهبرداری نمی‌بیند و امکان تعقیب کیفری نیز وجود نخواهد داشت.
سرهنگ کاظمی تصریح کرد: در حوزه جرائم مالی و بحث سرقت‌ها یا کلاهبرداری‌های اینترنتی این گونه سایت‌های همسریابی و صیغه‌یابی بسیار فراوان دیده شده و در مواردی متاسفانه تعدادی از جوانان به این گونه سایتها گرایش پیدا می‌کنند که این باعث می‌شود، فریب خورده و در دام سارقان بیفتند، اما خطر تهدیدات، آسیب‌های سرقت اینترنتی و برداشت غیرمجاز وجه از طریق اینترنت از سوی این سایتها بیشتر است و افراد درگاه جعلی را در این سایتها بارگذاری می‌کنند و به محض اینکه کاربر اطلاعات حساب خود را در این صفحات ثبت کند، سرقت اطلاعات بانکی فرد صورت می‌گیرد و سریعا حساب‌های اشخاص از این طریق به سرقت می‌رود.
گفت‌وگو: نجمه رحمتی
