به گزارش ایلنا، سیدحامد برکاتی با اشاره به اینکه همه ساله اول تا هفتم اردیبهشت به عنوان هفته سلامت نامگذاری شده و هر سال شعاری از سوی سازمان بهداشت جهانی برای این هفته اعلام می شود، گفت: شعار هفته سلامت امسال "مراقبت های بهداشتی اولیه راهی به سوی پوشش همگانی سلامت " در نظر گرفته شده است.
وی افزود: آنچه در سال های گذشته در کشور به عنوان تجربه ای گرانقدر محسوب می شود، دستیابی به شاخص هایی در نظام سلامت برای ارائه خدمات اولیه بهداشتی است.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اشاره به آغاز ارائه خدمات پایه از جمله واکسیناسیون مادر و کودک و گسترش آن با اجرای طرح تحول سلامت به تمام گروههای سنی، عنوان کرد: هفته سلامت بهانه ای برای یادآوری اولویت های سلامت در زندگی مردم و بازتعریف نقش دستگاه ها و خود مردم در این زمینه است.
وی، خاطرنشان کرد: نظام سلامت تنها ۲۵ تا ۳۰ درصد از مولفه هایی که میتواند در سلامت مردم نقش ایفا کند، برعهده دارد و مابقی آن بر عهده سایر دستگاهها، حوزهها و خود مردم است.
برکاتی با اشاره به اینکه مردم باید با خود مراقبتی آشنا شده و رعایت اصول اولیه بهداشتی را به تمامی ارکان زندگی تعمیم دهند، تصریح کرد: روز هفتم از هفته سلامت در سال جاری به نام سلامت جمعیت و خانواده نامگذاری شده است و در ساختار وزارت بهداشت متولی این امر دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس بوده که همکاری هایی را با دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور دارد و دستورالعمل هایی را برای انجام اقدامات متناسب ارائه کرده است.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با بیان اینکه در حوزه سلامت خانواده گروه های سنی شامل نوزاد، کودک، نوجوان، جوان، میانسال، سالمند و گروه ویژه مادران مشخص شده است، اظهار داشت: برنامه های خاصی برای ارتقای سلامت این گروه ها در نظام سلامت کشور پایه ریزی شده است.
وی ادامه داد: زایمان ایمن، فیزیولوژیک، تغذیه با شیرمادر، واکسیناسیون، غربالگری بیماری هایی از قبیل هایپو تیروئید، فنیل کتونوری و تالاسمی و مشاوره قبل از ازدواج از جمله اقدامات وزارت بهداشت برای گروه نوزادان و مادران است که در آینده غربالگری ها به 20 بیماری ژنتیک و یا سرشتی توسعه می یابد.
به گفته برکاتی در حال حاضر، غربالگری بیماری های ژنتیکی توسط مرکز مدیریت بیماری های غیر واگیر و ژنتیک در مرحله پایلوت است.
وی با بیان اینکه آموزشهای تغذیه با شیر مادر از بدو تولد جزو شاخص ترین برنامههای وزارت بهداشت است، گفت: یکی از برنامههای مهم وزارت بهداشت ترویج تغذیه با شیر مادر از ساعات اولیه است که به لحاظ ساختاری، پرسنل در این زمینه آموزش دیده اند، همچنین این موضوع در دوران بارداری به مادران آموزش داده می شود.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت تصریح کرد: ایجاد اتاق زایمان خصوصی با مراقبت های نفر به نفر و طراحی استانداردهای لازم برای زایمان طبیعی نیز از دیگر اقدامات لازم برای سلامت مادران و نوزادان، از دیگر اقدامات نظام سلامت در این حوزه بوده است.
وی خاطرنشان کرد: در گروه سنی کودکان برنامه ادامه تغذیه انحصاری با شیر مادر پس از 6 ماهگی دنبال می شود. همچنین دستورالعمل هایی برای ادامه تغذیه کودکان از ۶ ماهگی تا یک سال، دوسال و تغذیه در سایر سنین تدوین و در نظام شبکه عملیاتی شده است.
به گفته مدیرکل دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت، پایش رشد، پایش تکامل کودکان، غربالگری بینایی، شنوایی و غربالگری بیماریهای ژنتیکی مانند هایپو تیروئید در کودکان در روزهای 3 تا 5 پس از تولد انجام می شود و درصورت مشکوک بودن تا ماه های بعد ادامه می یابد.
وی تصریح کرد: در گروه نوجوانان نیز برنامه "سلامت مدارس" و "سلامت نوجوانان" داریم و بر این اساس، سلامت دانش آموزان پایه های اول، چهارم، هفتم و دهم با کمک آموزش و پرورش غربالگری شده و مورد معاینه قرار می گیرند و در صورت نیاز به مراکز مربوطه ارجاع می شوند.
برکاتی همچنین با اشاره به طراحی برنامه ای برای دانش آموزان در معرض بلوغ گفت: برای والدین و دانش آموزان، بسته آموزشی طراحی کرده ایم و از طریق مربیان بهداشت این بسته ها ارائه می شوند.
وی با بیان اینکه "مدارس مروج سلامت" با استانداردهای خاص طراحی شده است، گفت: در این مدارس، سلامت دانش آموزان مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین سلامت اولیای مدارس از جمله معلمان و کادر مدرسه نیز در بسته سلامت با ارجاع به مراکز جامع سلامت، مدیریت می شود.
50 درصد از دانش آموزان پایه ششم کشور تحت پوشش برنامه "دهان عاری از پوسیدگی"
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت، افزود: بهداشت محیط و سرویس های بهداشتی مدارس کنترل شده و در راستای انعقاد تفاهم نامه ای که بین وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت منعقد شده است، آموزش هایی در مورد تغذیه سالم ارائه می شود.
وی با اشاره به اینکه 50 درصد از دانش آموزان پایه ششم کشور تحت پوشش برنامه "دهان عاری از پوسیدگی" قرار گرفتهاند، گفت: تا چند ماه آینده، این پوشش، کامل خواهد شد. همچنین تیم های ثابت و سیار دندانپزشکان و کمک دندانپزشکان توسط اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت، دندان دانش آموزان پایه ششم که دارای پوسیدگی هستند را ترمیم میکنند. با این اقدام عملا پوسیدگی سایر دندانها در دانش آموزان به تعویق افتاده و در بلندمدت سلامت دهان و دندان آحاد مردم ایران با این برنامه بیش از پیش تامین خواهد شد.
برکاتی با بیان اینکه بسته های خدماتی برای مدیریت سلامت جوانان در نظر گرفته شده است، عنوان کرد: این خدمات همزمان با اجرای طرح تحول نظام سلامت در سال ۹۲، در مراکز خدمات جامع سلامت ارائه میشوند. از آنجایی که جوانان عمدتا دانشجو، سرباز وظیفه و طلبه در اجتماعی چون دانشگاه و حوزه حضور دارند، با تفاهم نامه هایی که با وزارت علوم، نهادهای نظامی و حوزه در سالهای اخیر منعقد شده، این خدمات با مراجعه تیم های سیار و ثابت به گروه های هدف ارائه می شوند.
وی افزود: در حوزه جوانان و نوجوانان بسته های ویژه آموزش عمومی برای پیشگیری از رفتارهای پرخطر مانند مصرف سیگار، خشونت و کنش اجتماعی به صورت پکیج های ویژه در نظر گرفته شده تا به مراکز خدمات جامع سلامت و مراکز تجمع جوانان ارائه شوند.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت گفت: در حال حاضر برای گروه سنی میانسال، بسته های ویژه ای داشتهایم. با توجه به اینکه چالش ویژه کشور بیماری های غیر واگیر است، همکاری تنگاتنگی با دفتر مدیریت بیماری های غیر واگیر انجام شد و بسته های متنوع خدمتی طراحی و در خدمات مراکز جامع سلامت، پایگاه ها و خانه های بهداشت با تمرکز بر فشار خون، دیابت و سرطان های شایع در نظر گرفته شد که توسط کادر درمان به گروه هدف ارائه می شود.
به گفته وی، اداره میانسالان وزارت بهداشت، برنامه ویژه ای برای بانوان در سنین پایانی میانسالی و دوران یائسگی در نظر گرفته که ویژگی های سلامت این محدوده سنی در آن دیده شده است.
برکاتی با اشاره به افزایش جمعیت سالمندان براساس الگوی جمعیتی کشور، اظهار داشت: برآورد می شود که در سال های آینده بیش از 9.5 درصد جمعیت کشور را سالمندان بالای 60 سال تشکیل دهند. بر این اساس، این قشر نیازمند برنامههای خاص هستند.
وی افزود: برای سالمندان دو بسته خدمتی آموزش شیوه زندگی و خودمراقبتی و بسته دیگر، خدمات پزشکی و غیر پزشکی در نظر گرفته شده است.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اشاره به اینکه برنامه سلامت مادران و نوزادان از اولین برنامه های مدون زمان وزارت بهداری تا کنون بوده است، عنوان کرد: از آغاز بارداری خدمات ویژهای برای مادران طراحی شده است که 8 بار مراقبت از ابتدای بارداری تا هنگام زایمان درمراکز خدمات جامع سلامت، پایگاه ها و خانه های بهداشت ارائه و معاینات پزشکی و غربالگری نیز انجام میشود.
آموزش مهارت های همسرگزینی به 2 میلیون جوان
وی اظهار داشت: برنامه های جمعیت و باروری نیز از جمله اقداماتی است که به منظور ارتقای سلامت جوانان انجام دادهایم. در این راستا با کمک معاونت دانشجویی وزارت بهداشت و اداره سلامت جوانان به 2 میلیون دانشجو آموزش های همسرگزینی و ازدواج سالم ارائه شده است. در حال حاضر، این برنامه در ۲۹ استان انجام شده و زمان آن نیز از ۲ ساعت به ۳ ساعت ارتقا یافته است.
برکاتی با بیان اینکه موضوع سلامت و سلامت جنسی نیز به جوانان آموزش داده می شود، گفت: روانشناسی ازدواج توسط سازمان بهزیستی، مسائل حقوقی ازدواج توسط قوه قضاییه و دادگستری و احکام ازدواج توسط سازمان تبلیغات اسلامی اجرا می شود.
وی از برنامه وزارت بهداشت برای ارائه آموزش زوجینی که ۵ سال از ازدواج آنها گذشته است، گفت: آموزش های جنسی و سلامت در قالب این برنامه به زوج هایی که بیش از ۵ سال از ازدواج آنها می گذرد، در کارگاه ها آموزش داده می شود و امیدواریم این برنامه تا انتهای سال جاری و یا اوایل سال بعد اجرایی شود.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: براساس مطالعات علمی ثابت شده، کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند کمتر دچار عفونت گوش، اسهال و عفونت تنفسی میشوند و در صورت ابتلا به هر یک از این بیماری ها، شدت آن حداقلی خواهد بود و حیات کودک را به مخاطره نمیاندازد.
برکاتی در پایان گفت: مزایای تغذیه با شیر مادر در بلندمدت این است که کودکانی که با شیر مادر تغذیه کرده اند ۲ تا ۸ درجه آی کیو بالایی دارند.