اظهارات ضدونقیض درباره ایمنی خط ۶ مترو/ جان مسافران در معرض تهدید است

ناهید خداکرمی‌ (عضو شورای شهر تهران) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره هشدارهایی که در خصوص ناایمنی خطوط مترو مطرح است، گفت: از گذشته رسم بوده که مترو ایستگاه به ایستگاه افتتاح شود و یک سری استانداردهای اولیه را برای مترو در نظر می‌گرفتند و آن را افتتاح می‌کردند. خط ۷ در زمان آغاز به کار شورای شهر پنجم استانداردهای اولیه را هم نداشت و به همین دلیل تعطیل شد، اما اکنون مدیرعامل مترو گزارش کرده که هم خط ۶ و هم خط ۷ مترو حداقل استانداردهای لازم را دارند و افتتاح آنها نادرست نیست؛ اگرچه شاید نیاز باشد برای ایمنی بیشتر تمهیداتی در نظر گرفته شود که باتوجه به شرایط تحریم و کندی در ورود کالا به کشور، این کار قدری زمانبر است.

خوشبختانه تجهیزات برق خط ۶ از قبل آماده شده بود

خداکرمی‌ در واکنش به هشدار رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران مبنی بر اینکه تجهیزات برق خط ۶ آماده نیست و به ناچار قرار است از برق خط ۴ استفاده شود، بیان کرد: خوشبختانه تجهیزات برق خط ۶ قبلا آماده شده بوده و کمیسیون عمران و حمل و نقل نیز پذیرش این موضوع را اعلام کرده است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر از آماده بودن تجهیزات برقی مطلع نبوده که درخصوص آن به شهردار تهران هشدار داده است، گفت: نمی‌دانم که ایشان از این موضوع اطلاع داشته‌اند یا خیر.

نگرانی کمیسیون این است که اگر بین دو ایستگاه قطار مجبور به توقف شود، شرایط مقداری خطرساز شود، اما شهرداری اعلام کرده است که قدرت هواکش‌های ایستگاه‌ها آنقدر هست که بتواند هوای بین ایستگاه‌ها را هم تهویه کند.

عضو شورای شهر تهران تاکید کرد: تنها تاکید کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران اکنون درخصوص هواکش‌های میانی است که اگر شرایط اضطرار پیش نیاید، این موضوع مشکلی ایجاد نمی‌کند. نگرانی کمیسیون این است که اگر بین دو ایستگاه قطار مجبور به توقف شود، شرایط مقداری خطرساز شود اما شهرداری اعلام کرده است که قدرت هواکش‌های ایستگاه‌ها آنقدر هست که بتواند هوای بین ایستگاه‌ها را هم تهویه کند.

وی افزود: امیدواریم خط ۶ که به تازگی مورد بهره‌برداری قرار گرفته است، از همه استانداردها برخوردار باشد و بدون مشکل به کار خود ادامه دهد.

آماده بودن تجهیزات برق خط ۶ مترو صحت ندارد

خداکرمی‌ این سخنان را در حالی اظهار کرده است که محمدعلی کرونی (دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران) از آماده نبودن تجهیزات برق خط ۶ مترو سخن گفت و اظهار کرد: اینکه گفته می‌شود، تجهیزات برق خط ۶ مترو از گذشته آماده شده بوده صحت ندارد و خط ۶ دارای پست برق مستقل نیست. پست برق بخش جنوبی خط ۶ از تجهیزات برقی خط ۴ استفاده می‌کند.

وی افزود: البته اگر خط ۶ برق داشت، بازهم این امکان  وجود نداشت که سرفاصله قطارها از ۳۰ دقیقه کمتر شود؛ چراکه قطاری ندارند. با این وجود، اکنون که از پست برق یدکی استفاده می‌شود، امکان کاهش سرفاصله قطارها وجود ندارد. نمی‌توان بیش از یک ظرفیتی از تجهیزات خط ۴ برق گرفت؛ چراکه این تجهیزات باید به خط ۴ هم سرویس دهد و قطعا خط ۴ مهم‌تر از خط ۶ است.

دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران یادآوری کرد: البته تجهیزات برق یک مولفه اصلی است، اما نبود آن در ایمنی مشکلی ایجاد نمی‌کند.

اینکه گفته می‌شود، تجهیزات برق خط ۶ مترو از گذشته آماده شده بوده صحت ندارد و خط ۶ دارای پست برق مستقل نیست. پست برق بخش جنوبی خط ۶ از تجهیزات برقی خط ۴ استفاده می‌کند.

وی در واکنش به این اظهارات اینکه قدرت هواکش‌های ایستگاه‌ها آنقدر هست که بتواند هوای بین ایستگاه‌ها را هم تهویه کند، گفت: ما با دو موضوع مواجه هستیم؛ یکی هواساز ایستگاه و دیگری هواکش میان تونلی. هواسازهای ایستگاه در خود ایستگاه نصب می‌شوند و وظیفه آنها این است که هوای تازه را به داخل ایستگاه بدمند.

وی با بیان اینکه ما در هر ایستگاه سه هواساز داریم، اظهار داشت: یکی از این هواسازها هوا را روی سکو می‌دمد؛ جایی که مسافران ایستاده‌اند. دو هواساز دیگر هم هوا را به نیم‌تونل‌های جانبی هر ایستگاه می‌دمند.

کرونی ادامه داد: هواکش میان تونلی که بین دو ایستگاه قرار می‌گیرد، کارش این است که وقتی قطار دچار آتش‌سوزی شود یا برای آن اتفاقی بیفتد، دود را به بیرون بفرستد تا باعث خفگی مسافران نشود. پس اصولا کارکرد هواکش و هواساز باهم فرق می‌کند.

وی افزود: مسئولان مترو در ایستگاه‌ها یک سری فن تحت عنوان هواساز گذاشته‌اند و مدعی آن هستند که این هواسازها در زمان آتش‌سوزی می‌توانند کار هواکش را هم انجام دهند؛ یعنی به صورت برعکس دود را از داخل ایستگاه خارج کنند.

فن‌های ایستگاه‌ها به صورت دستی روشن و خاموش می‌شوند نه خودکار

دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران یادآوری کرد: حرف ما این است که هواسازهای ایستگاه‌ها باید با سیستم اعلان و اطفای حریق هماهنگ باشند و به صورت خودکار تشخیص دهد اگر میزان دود از یک حدی بیشتر شد، آن را از ایستگاه خارج کند، اما اکنون فن‌هایی که در ایستگاه‌ها نصب شده‌اند، دستی هستند و به صورت دستی روشن و خاموش می‌شوند.

کرونی با بیان اینکه اکنون عملا سیستم اطفای حریق در خط ۶ نداریم، گفت: یعنی هرچه در خط اتفاق می‌افتد، صرفا باید توسط عوامل انسانی انجام شود. وقتی عوامل انسانی دخیل می‌شوند، احتمال اشتباه هم بالا می‌رود و سیستم به صورت اتوماتیک کار نمی‌کند. از آنجا که فرصت کم داشته‌اند، چند فن در ایستگاه‌ها تعبیه کرده‌اند و اگرچه این فن‌ها قدرتمند و خوب هستند، اما کارکرد مناسب ندارند.

در ۶ کیلومتر حد فاصل ایستگاه شهدا با بعثت هیچ هواسازی وجود ندارد

دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران ادامه داد: هواسازها به هیچ وجه جای هواکش‌های میانی را پر نمی‌کنند. در طراحی اولیه خط هم مشاور خط هواکش را دیده است. هواسازها ممکن است در محدوده ایستگاه و سالن بلیط بتوانند دود را خارج کنند، اما درخصوص تونل‌های میانی ایستگاه‌ها فایده‌ای ندارند. ضمن اینکه ۹ کیلومتر خط با ۳ ایستگاه افتتاح شده است. فقط حد فاصل میدان شهدا تا بعثت حدود ۶ کیلومتر است و در این ۶ کیلومتر هواسازی هم وجود ندارد.

فن‌های خط ۷ هم دستی کار می‌کنند و به صورت سیستماتیک وظیفه اصلی خود را انجام نمی‌دهند، علاوه بر اینکه خط ۷ هم هواکش ندارد.

کرونی تاکید کرد: شاید در زمان آقای‌ هاشمی‌خطوط مترو بدون هواکش افتتاح می‌شد، اما نهایتا ۲ کیلومتر افتتاح می‌شد؛ نه ۹ کیلومتر.

وی درخصوص خط ۷ مترو هم گفت: فن‌های خط ۷ هم دستی کار می‌کنند و به صورت سیستماتیک وظیفه اصلی خود را انجام نمی‌دهند، علاوه بر اینکه خط ۷ هم هواکش ندارد.

کرونی در پاسخ به این پرسش که چرا رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل اینقدر دیر و شب قبل از افتتاح به شهرداری هشدار داد، بیان کرد: ما به صورت غیررسمی‌و درون سازمانی این موارد را مطرح کردیم و در کمیسیون هم جلسه برگزار کردیم، اما به دوستان فرصت دادیم تا موارد ایمنی را لحاظ کنند؛ ضمن اینکه ما دیر در جریان افتتاح خط ۶ قرار گرفتیم.

صد در صد تجهیزات تهویه در داخل کشور ساخته می‌شود

وی در واکنش به این سخن که به دلیل تحریم تامین تجهیزات ایمنی و هواکش‌ها با مشکل مواجه است، گفت: چنین ادعایی صحت ندارد؛ چراکه صد در صد تجهیزات تهویه در داخل کشور ساخته می‌شود. علت اینکه این هواکش‌ها هنوز تعبیه نشده، نبود مدیریت نقدینگی است. در بعضی قسمت‌ها که ارزش و اهمیت کمتری داشت، نباید پول تزریق می‌شد، اما متاسفانه منابع در این بخش‌ها هزینه شد و برای این موضوع مهم نقدینگی وجود نداشت.

کرونی تاکید کرد: با توجه به تعداد کم قطارها در خط ۶ سرفاصله‌ها از نیم ساعت هم بیشتر می‌شود و به همین دلیل کارکرد حمل و نقل عمومی‌ نمی‌توان برای آن متصور بود. در این زمینه، همان واژه‌ای که آقای‌هاشمی، رییس شورای شهر دیروز استفاده کردند، بهترین واژه بود. این افتتاح، یک افتتاح آزمایشی بوده است.

ایمنی قطارها طبق اصول مهندسی شبیه‌سازی و رعایت شده است

محسن پورسیدآقایی (معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران) در توضیح چرایی افتتاح خط ۶ مترو با شرایط فعلی گفت: از لحاظ فنی و مهندسی هواکش‌ها در ایستگاه‌ها و میان تونل‌ها نصب می‌شود تا اگر قطار در شرایطی دود کردند، این دود در تونل باقی نماند و از طرفی که مردم حرکت می‌کنند، دود با باد مخالف به بیرون رانده شود.

پورسید آقایی با اشاره به اینکه تعداد هواکش‌ها به هدوی قطارها ارتباط دارد، گفت: وقتی هدوی قطار ۲ دقیقه بوده و همزمان ۱۰ قطار در یک خط باشند شبیه سازی‌ها به تناسب تخلیه دود در این شرایط صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: وقتی سرفاصله قطار ۱۵ دقیقه باشد (در خط ۶ با این هدوی آغاز به کار کرد) نوع شبیه سازی و محاسبات متفاوت است و حالت دم در یک ایستگاه و مکلش در ایستگاه دیگر صورت می‌گیرد.

معاون شهردار تهران خاطر نشان کرد: اگر از لحاظ مهندسی شبیه سازی با هواکش‌ها جواب ندهد ،ایستگاه از لحاظ فنی بهره برداری نخواهد شد، این که ایستگاه افتتاح شده ۷ هواکش داشته باشد به سناریوی بهره برداری و سرفاصله حرکت قطار و حتی تعداد واگن‌های آن بستگی دارد.

وی تاکید کرد: صرف اینکه در طراحی اولیه ۷ هواکش پیش‌بینی شده است و سرویس دهی حتما باید با ۷ هواکش شروع شود، مهندسی نیست و قطعا ایمنی قطارها طبق اصول مهندسی شبیه سازی و رعایت شده است.

در ۹ کیلومتر بخش جنوبی خط ۶ به جای هفت هواکش تنها یک هواکش راه‌اندازی شده است.

بنابراین گزارش محمد علیخانی (رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران) شب پیش از افتتاح خط ۶ مترو تهران طی نامه‌ای خطاب به شهردار تهران هشدار داده بود که پست برق بخش جنوبی خط ۶ به علت آماده نبودن تجهیزات مربوطه در مدار قرار نخواهد گرفت و به‌ ناچار از برق خط ۴ استفاده می‌شود و بنابراین امکان بهره‌برداری به صورت کامل وجود نخواهد داشت و سرفاصله قطارها بالای ۳۰ دقیقه خواهد بود.

علیخانی همچنین درخصوص هواکش‌های این خط هم هشدار داده بود و اعلام کرده بود در ۹ کیلومتر بخش جنوبی خط ۶ به جای هفت هواکش تنها یک هواکش راه‌اندازی شده است.