/یادداشت/
مهارتهای مورد نیاز برای یادگیری در کلاس
گوش دادن یکی از مهمترین مهارتهای شناخته شده و ضروری در یادگیری از تدریس‌های درسی به شمار می‌آید.
به گزارش ایلنا، توانایی گوش دادن مؤثر و یادداشت برداری دقیق در کلاس، مهمترین مهارت مورد نیاز یادگیری در کلاس محسوب می شود و یادداشتهایتان ابزاری مهم در آماده سازی شما برای امتحان به شمار می‌آیند. نوشتار حاضر مهارتهای چندی را توضیح می‌دهد که به شما کمک می‌کند، یادداشتهای مفید و مؤثری تهیه کنید.
گوش دادن مؤثر
گوش دادن یکی از مهمترین مهارتهای شناخته شده و ضروری در یادگیری از تدریس‌های درسی به شمار می‌آید. اکثر دانش آموزان آن گونه که باید از تدریس ها بهره نمی برند. برای مؤثر گوش دادن، شما باید مجذوب مدرس شوید، بطوری که هنگام تدریس او یک گفتگوی درونی بین شما و او ایجاد شود. این گفتگو شامل پیش بینی فعالانه گفته ها و طرح پرسش از آنچه دبیر می‌گوید و نیز ذخیره و طبقه بندی اطلاعاتی است که دبیر در طی تدریس ارائه می دهد. اگر در جایی بنشینید که به راحتی بتوانید استاد را ببینید و صدای او را به وضوح بشنوید، آنگاه جذب استاد شدن کاری بس ساده است. اگر قبل از ورود به کلاس یادداشت های جلسه گذشته را بخوانید و تکالیف مربوط را انجام دهید، آمادگی بهتری برای گوش دادن مؤثر خواهید داشت. یادگیری از تدریس ها در واقع به این معناست که باید خود را به سبک سخنرانی استاد وفق دهید. استاد، سرفصل مطالب، مدت تدریس و نیز سرعت ارائه اطلاعات را معین می کند. اگر سبک تدریس یکی از اساتید، شما را در یادداشت برداری دچار مشکل می سازد به دست آوردن اطلاعات و آگاهی از راهبردهای یادداشت برداری می‌تواند برایتان سودمند باشد. مشکلات رایجی که اکثر دانش آموزان در کلاس ها با آن روبرو هستند، عبارتند از:
1-چه مطالبی را و به چه میزان بنویسند؟
2- چه ساز و کاری در یادداشت برداری داشته باشند؟
1-چه مطالبی را بنویسیم؟
عمده مشکل دانش‌آموزان، تصمیم گیری درباره این که چه مطلبی از استاد را بنویسند، مشکلی متداول و شناخته شده است. آنچه از شما انتظار می رود این است که مطالب درسی ارائه شده را با دقت دنبال کنید و از شیوه برگزاری امتحان نیز آگاه باشید. آگاه بودن از این اطلاعات به همراه چند مورد مهم دیگر تصمیم گیری شما را در موارد زیر تحت تأثیر قرار می دهد: مقدار نوشتن مطالب ارائه شده در سخنرانی؛ میزان جزئیاتی که شما باید در متن درسی مطالعه کنید؛ انتخاب مطالب مهم جهت مطالعه امتحان. از کجا می توانید این اطلاعات را کسب کنید؟
مناسب‌ترین مرجع، تست‌های کنکورهای سال‌های گذشته است.
بعضی از اساتید ممکن است به طور واضح به ذکر مطالب مهم بپردازند و برخی مطالب مهم را به طور تلویحی در هنگام تدریس بیان کنند. به نشانه های کلامی مانند «اولین، ... دومین و ... » که به رشته ای از نکات مهم اشاره دارند توجه کنید و یا از نشانه های صریح تری مانند «توجه کنید که ... » غافل نباشید. اگر در کلاس درس حضور نداشته باشید چیزی از مطالب درسی را درک نمی کنید، حتی اگر از جزوه های هم کلاسی هایتان استفاده کنید، باز هم نکات مهم را از دست خواهید داد. اطلاعات غیرکلامی نظیر حالات چهره و آهنگ صدا نیز حکایت از اهمیت مطلب دارد.
مدت زمانی که استاد روی مطالب توقف می کند، نیز از زمره مواردی است که حاکی از مهم بودن موضوع است. برگه طرح درس که معمولا در اولین جلسه بین دانش آموزان توزیع می شود، منبع ارزشمندی است که اغلب تا پایان دوره سرسری گرفته می شود. طرح درس، تعیین کننده سرفصلهای مورد تأکید و ساختار سازمانی درس است. طرح درستان را در مکانی مطمئن نگهداری کنید و گاهی به آن رجوع کنید. قبل از رفتن به کلاس، درس جدید را بخوانید تا مجبور به رونویسی از مطالبی که در کتابتان هست، نشوید. پیش خواندن درس جدید، به شما کمک می کند که فعالانه تر به درس استاد گوش دهید. موضوعات مورد بحث در تدریس را پیش بینی کنید، اشکالات خود را بشناسید و در ضمن تدریس استاد، آنها را رفع کنید.
شما می توانید با همکاری یکی از همکلاسی هایتان مهارت های یادداشت برداری خود را بهبود بخشید. پس از اتمام کلاس، یادداشت هایتان را مقایسه و سپس تفاوتهای آن دو را تحلیل کنید. درباره این که چرا شما مطلبی را نوشته اید و او ننوشته و یا برعکس، با هم بحث کنید. پس از چند هفته اگر هنوز مطمئن نیستید که نکات مهم را یادداشت کرده اید، می توانید برای اطمینان و دریافت پس خوراند (فیدبک) آنها را به استاد نشان دهید.
ساز و کار یادداشت برداری
روش یادداشت برداری شما نوعی تصمیم گیری ویژه آن درس تلقی می شود و به احتمال زیاد پی برده اید که نوع مقدار یادداشت برداری شما از درسی به درس دیگر به نحوی قابل ملاحظه فرق می کند. اگر روش یادداشت برداری گذشته شما، خشنود کننده نیست یا اگر در یادداشت برداری در کلاس خاصی مشکل دارید، می توانید از رهنمودهایی که در سطر زیر ارائه می شود، استفاده کنید:
تاریخ جلسه و شماره هر صفحه را مشخص کنید. مطمئن شوید آنچه می نویسید، می توانید بخوانید. یادداشت های ناخوانا وقت و کاغذتان را هدر می دهند. از کاغذهای کلاسور استفاده کنید که بعدا بتوانید یادداشتهای کلاسی و یادداشتهای کتابی تان را در پوشه ای جمع آوری کنید. تنها جزوه های همان روز درس را با خود همراه داشته باشید. پوشه های درسی را در خانه نگه دارید و یادداشتهای روزانه تان را در پوشه مربوطه قرار دهید. برای راحت دیدن و راحت نوشتن تنها روی یک طرف کاغذ بنویسید. از پشت کاغذ برای نوشتن سؤالات، یادداشت برای خودتان و افکار و اطلاعاتی که در طول کلاس برایتان رخ می دهد استفاده کنید.
بین عناوین جای خالی بگذارید. هر روز تا حد امکان پس از کلاس، چند دقیقه ای را به ویرایش یادداشتهایتان اختصاص دهید. هر جایی که نکته ای جا افتاده، پیدا و تکمیل کنید. زیر مطالب و عناوین و نکات مهم را خط بکشید و نکات مهم را خلاصه کنید.
کارهایی که بهتر است انجام ندهید
به یادداشت دیگران وابسته نباشید: یادداشتهای شما مخصوص مهارتهای شما و مقدم بر دانش شما است. به صداهای ضبط شده درسی عادت نکنید، مگر زمانی که دلیل موجهی برای آن دارید. استفاده از صدای ضبط شده هنگامی مفید است که استادتان مطالب را به سرعت بیان می کند، اما استفاده از آن زمان سخنرانی را برایتان مضاعف می کند و می تواند مانعی در مهارت یادداشت برداری شما باشد. ضمنا مطمئن شوید که با اجازه استاد، تدریس او را ضبط می کنید.
دکتر میثم رنجیر (مشاور تحصیلی)
