افزایش تداخل فرکانس‌های رادیویی و تاثیر منفی آن بر عملکرد رادارهای هواشناسی/ رادارهای تهران، شیراز و بوشهر به شدت مشکل تداخل دارند

محمد ریحانی‌پروری (رییس اداره سامانه‌های نوین و سنجش از دور سازمان هواشناسی کل کشور) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره وضعیت رادارهای هواشناسی در کشور گفت: در طرح جامع شبکه ملی رادارهای هواشناسی کشور که از سال ۱۳۸۰ شروع شده، حدود ۲۴ دستگاه رادار هواشناسی برای پوشش بخش‌های مهم کشور در نظر گرفته شده است.

وی با بیان اینکه تاکنون ۹ دستگاه رادار نصب و در حال حاضر عملیاتی شده‌اند، خاطرنشان کرد: در تعیین اولویت نصب رادارهای هواشناسی عواملی مانند مسیر شرکت سامانه‌های جوی، تراکم جمعیتی و تاسیساتی، شرایط اقلیمی، آمار حوادث ناشی از رخدادهای هواشناسی موثر هستند. بر این اساس مناطق غرب، شمال غربی، جنوب غربی مرکز و شمال کشور در اولویت اول قرار دارند.

رییس اداره سامانه‌های نوین و سنجش از دور سازمان هواشناسی کل کشور با بیان اینکه اولویت دوم در بحث راه‌اندازی رادارها مناطقی مانند ناحیه شرقی و جنوبی کشور است، تصریح کرد: در طرح جامع شبکه ملی رادارهای هواشناسی کشور هشت سایت رادار هواشناسی برای منطقه شرق، شمال شرق و جنوب شرق کشور در نظر گرفته شده که تنها سایت رادار مشهد در مرحله ساختمانی و سایت رادار چابهار در مرحله طراحی مقدماتی هستند.

ریحانی‌پرور یادآور شد: پروژه خرید، نصب و راه‌اندازی رادار هواشناسی یک پروژه نسبتا پرهزینه برای سازمان هواشناسی است و این سازمان با توجه به بودجه‌ای که در این بخش در اختیار می‌گیرد، اجرای این پروژه را دنبال می‌کنند.

وی با بیان اینکه استان سیستان و بلوچستان نیز جزو یکی از مناطقی است که در اولویت گروه دوم قرار دارد، ادامه داد: در حال حاضر پیرو تفاهمنامه‌ای که بین سازمان هواشناسی با سازمان بنادر و دریانوردی منتشر شده، مرحله مکان‌یابی و طراحی مقدماتی سایت رادار چابهار در حال انجام است و به دنبال آن هستیم تا دو دستگاه رادار برای منطقه مطابق تفاهم‌نامه تامین شود.

رییس اداره سامانه‌های نوین و سنجش از دور سازمان هواشناسی کل کشور با بیان اینکه در کشورهای در حال توسعه شرایط بهره‌برداری از رادارهای هواشناسی بهتر از کشور ما نیست، توضیح داد: در کشورهای پیشرفته مانند فرانسه با داشتن وسعت کمتر نسبت به کشور ما، تعداد رادارهای در حال استفاده سه تا چهار برابر رادارهای موجود در کشور ما است، از همین‌رو یکی از اولویت‌های سازمان هواشناسی در کنار پروژه‌های توسعه‌ای دیگر، توسعه شبکه ملی رادارهای هواشناسی کشور است.

ریحانی‌پرور با اشاره به اینکه تعدادی از رادارهای هواشناسی کشور باید بروزرسانی شوند، تصریح کرد: بهره‌برداری از سیستم‌های نوین سنجش به پایش هواشناسی و ارائه خدمات هواشناسی در سطح عام و تخصصی کمک شایانی خواهد کرد و سازمان هواشناسی تلاش می‌کند، امکان استفاده از این گونه تجهیزات را فراهم سازد.

وی همچنین درباره مشکلات تداخل فرکانس ناشی از منابع رادیویی موجود و اثر آنها بر عملکرد صحیح رادارها اشاره کرد و گفت: علی‌رغم تلاش و همکاری سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در این زمینه مشکل همچنان وجود دارد و حتی در طی سال‌های اخیر بیشتر شده و در حال افزایش است. به طوری که مثلا رادار هواشناسی اهواز از سال ۸۴ تا سال گذشته دارای مشکل تداخل فرکانس نبوده ولی در طی یک سال اخیر بخش عمده از نواحی شمال شرق منطقه تحت پوشش رادار اهواز آلوده به تداخل فرکانس شده‌است.

رییس اداره سامانه‌های نوین و سنجش از دور سازمان هواشناسی کل کشور تاکید کرد: رادارهای تهران، شیراز و بوشهر از رادارهایی هستند که مشکل تداخل را با شدت زیاد دارند. به نظر می‌رسد؛ منبع اصلی این تداخل فرکانس رادیو وایرلس‌هایی هستند که از سوی کاربرهای مختلف مانند سازمان‌ها، شرکت‌های دولتی و بخش خصوصی مورد استفاده قرار می‌گیرند و این رادیوها در باند فرکانسی رادار هواشناسی کار می‌کنند. اگرچه مطابق دستورالعمل سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، کاربرهای رادیویی باید از باند فرکانسی اختصاصی رادارهای هواشناسی استفاده نکنند، ولی در عمل اینگونه نیست و تعداد بسیار زیاد این رادیوها در باند فرکانسی اختصاصی رادارهای هواشناسی کار می‌کنند.

ریحانی‌پرور ادامه داد: با بروزرسانی رادارهای هواشناسی احتمالا کمی از مشکل تداخل فرکانس کم خواهد شد، ولی تنها راه‌حل اساسی حذف منابع ایجاد تداخل است به عبارتی پهنای باند اختصاص یافته برای رادارهای هواشناسی که در سطح جهانی و توسط سازمان‌های بین‌المللی ITU و WMO تعریف و تخصیص داده شده، نباید توسط هیچ کاربر دیگری استفاده شود.