مدیر کل امور اتباع سازمان تامین اجتماعی:
اتباع سرشماری شده از کشور اخراج نمی‌شوند/ گسترش حمایت‌های بیمه‌ای از اتباع خارجی
مدیر کل امور اتباع سازمان تامین اجتماعی با اعلام اقدام برای بیمه دانشجویان اتباع خارجی و گسترش حمایت‌های بیمه‌ای از زنان سرپرست خانوار تبعه سایر کشورها گفت: در بین گروه‌هایی که مشمول بیمه می‌شوند، مشاغل آزاد، طلاب ،مربیان و ورزشکاران خارجی نیز وجود دارند و آنها نیز مشمول تمام خدمات تامین اجتماعی به غیر از بیمه بیکاری هستند.
احمدرضا خزاعی (مدیر کل امور اتباع سازمان تامین اجتماعی) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در رابطه با بیمه اتباع خارجه مقیم ایران و ایرانیان مقیم خارج بیان داشت: از سال‌های بعد از انقلاب یعنی بعد از حمله شوروی به افغانستان سیل اول مهاجران به ایران سرازیر شد و بعد از آن نیز ظهور طالبان سیل دوم مهاجران افغان را به ایران سبب شد. همچنین اتفاقاتی که پیش از انقلاب در عراق رخ داد، موجب شد؛ عراقی‌ها در آن زمان وارد ایران شوند و پس از آن نیز با حمله آمریکا موج بعدی مهاجرت عراقی‌ها به ایران صورت گرفت.
سرشماری یک میلیون و ۷۵۰ هزار اتباع خارجی
آمار غیررسمی جمعیت اتباع خارجی ۳ تا ۵ میلیون نفر
او با اشاره به اینکه حدود یک میلیون و ۷۵۰ هزار نفر اتباع خارجی توسط مرکز آمار ایران در سال 95 سرشماری شدند، گفت: البته این تعداد ممکن است، مجوز اقامت نداشته باشند، از این جمعیت سرشماری شده قریب به یک میلیون و ۵۸۰ هزار نفر افغانستانی هستند؛ یعنی نزدیک به ۹۰ درصد خارجی‌های مقیم کشور، افغانستانی، ۲ درصد عراقی و بقیه نیز اتباع کشورهای دیگر هستند؛ البته آمارهای غیررسمی جمعیت اتباع خارجی را سه تا پنج میلیونی اعلام می‌کند که با توجه به آمار و ارقام رقم درستی است.
خزاعی تاکید کرد: قریب به یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از این تعداد اقامت قانونی در کشور دارند. آنها یا کارت اقامت دارند یا به صورت خانوادگی این کارت را دریافت کرده‌اند، پلیس ممنوعیتی برای افرادی که سرشماری شدند، ندارد. آنها عملا اتباعی هستند که اقامت آنها قانونی است.
گسترش حمایت‌های بیمه‌ای از زنان سرپرست خانوار اتباع خارجی
صدور ۲۴۱ هزار پروانه کار
مدیر کل امور اتباع سازمان تامین اجتماعی تاکید کرد: در آمایش یازدهم ۲۴۱ هزار پروانه کار برای آنها صادر شده‌است؛ یعنی مجاز هستند در مشاغل تعریف شده‌ای که وزارت کار تشخیص داده، مشغول شوند.
خزاعی گفت: ماده ۵ قانون تامین اجتماعی از قوانین قدیمی و بسیار مترقی است و در آن تاکید شده که اتباع بیگانه‌ای که طبق قوانین و مقررات کشور اشتغال دارند، مشمول قانون تامین اجتماعی هم می‌شوند. وزارت کار نیز به عنوان متولی ساماندهی اشتغال باید به اتباع مجوز کار بدهد و سازمان تامین اجتماعی نیز باید به کسانی که گواهی اشتغال دارند، پوشش بیمه‌ای ارائه دهد.
او در رابطه با بیمه زنان سرپرست خانوار اتباع خارجی بیان داشت: اداره کل اتباع، بیمه زنان سرپرست خانوار اتباع خارجی را گسترش داده است، در بین گروه‌هایی که مشمول بیمه می‌شوند، مشاغل آزاد، طلاب،مربیان و ورزشکاران خارجی نیز وجود دارند و آنها نیز مشمول تمام خدمات تامین اجتماعی به غیر از بیمه بیکاری هستند.
خزاعی تاکید کرد: در ایران یکی از مترقی‌ترین برخوردها با مهاجرین وجود دارد و بر اساس قانون تامین اجتماعی همه مزیت‌هایی که برای شهروندان وجود دارد، برای اتباع خارجی کشورهای دیگر و به خصوص افغانستان نیز وجود دارد و البته این مستلزم اقامت و اشتغال رسمی آنها است.
اقدام برای بیمه دانشجویان اتباع خارجی
او در رابطه با پوشش بیمه‌ای کودکان کار و خیابان بیان داشت: برآورد می‌شود، تعداد مهاجران در ایران ۲.۵ برابر عدد سرشماری شده است. سازمان تامین اجتماعی یک سازمان بیمه‌گر است و باید طبق ضوابط رفتار کنند، طبق قانون کار فردی که کار می‌کند، باید بالای ۱۵ سال و زیر ۶۵ سال داشته باشد. همچنین آنها باید گواهی اشتغال داشته باشند، البته پیگیر این هستیم که برای بیمه دانشجویان اتباع خارجی نیز اقدام کنیم، اما در حوزه بیمه و سلامت کودکان کار تامین اجتماعی هیچ مسئولیتی ندارد و باید سازمان‌های حمایتی مثل بهزیستی مسئولیت کار را بر عهده گیرند، اما منطق این است که هیچ تفاوتی برای پوشش بیمه‌ای کودکان اتباع خارجی و شهروندان ایرانی قائل نشوند.
خزاعی تاکید کرد: ممکن است؛ اتباع خارجی که در کشور حضور قانونی دارند، دچار سانحه مثل از کار افتادگی و فوت شوند و کودکان آنها مجبور شوند؛ در چهارراه‌ها کار کنند؛ بنابراین باید به اتباع اطلاع‌رسانی شود که در صورت حضور مجاز در کشور می‌توانند از حق و حقوق قانونی خود در رابطه با بیمه برخوردار شوند، در این صورت حتی همسر و فرزندان افرادی که به صورت قانونی کار می‌کنند و دچار سانحه یا فوت می‌شوند، بیمه بازماندگان و مستمری دریافت می‌کنند. فلسفه بیمه به طور کلی خرید ریسک است، ممکن است فردی امروز بیمه شود و تا آخر عمر ازدواج نکند و دچار هیچ سانحه‌ای هم نشود، اما فردی امروز بیمه شود و فردا دچار سانحه حین کار شود و حتی اگر فوت کند، همسر و فرزندانش مستمری دریافت می‌کنند و اگر دخترش هم ازدواج کند و جدا شود، بعد از طلاق می‌تواند از این امکانات استفاده کند و مستمری بگیرد.
تحت پوشش قرار دادن خانواده‌های کودکان کارِ مهاجر و
درمان رایگان مهاجران تحت پوشش بیمه
مدیر کل امور اتباع سازمان تامین اجتماعی در ادامه گفت: این سازوکار بیمه‌ای و در حوزه اختیارات ما است؛ اما ساز و کار حمایتی مسئولیت تامین اجتماعی نیست. عملا اطفالی که زیر سن کار هستند و به طور غیرقانونی از آنها سوءاستفاده می‌شود، باید توسط سازمان‌های حمایتی مثل بهزیستی حمایت شوند. مشکل کودکان کار تنها مربوط به اتباع خارجی نیست، بلکه ایرانی‌هایی که بی‌هویت هستند نیز در بین کودکان وجود دارد. طبق قانون، تامین اجتماعی در حوزه کودکان کاری که استثمار می‌شوند؛ حق دخالت ندارد، اما می‌توان با بیمه کردن خانواده آنها و تحت پوشش قرار دادن آنها از این کودکان حمایت کنیم.
او تاکید کرد: اتباع خارجی اگر بیمه درمانی نداشته باشند، باید هزینه‌های زیادی را برای درمان فرزندان خود متحمل شوند، اما مهاجرانی که بیمه دارند، بدون هیچ هزینه‌ای می‌توانند در بیمارستان‌های تامین اجتماعی اقدام به درمان کنند؛ یعنی تامین اجتماعی تنها از طریق تحت پوشش قرار دادن خانواده‌های کودکان کار که مهاجر یا بی‌هویت هستند، می‌تواند از این کودکان حمایت کند.
اتباع سرشماری شده از کشور اخراج نمی‌شوند
خزاعی با بیان اینکه قریب به یک میلیون و ۲۰۰ هزار اتباع خارجی اقامت رسمی دارند، گفت: همچنین در آخرین سرشماری آنهایی که فرزند ایرانی داشتند یا فرزندان خود را بر اساس دستور رهبری در آموزش و پرورش کشور ثبت‌نام کرده‌اند؛ اعم از مجاز و غیرمجاز هم سرشماری شده‌اند. همچنین افرادی که بیش از ۱۰ سال در ایران زندگی می‌کردند یا افرادی که به هر دلیلی وارد ایران شدند یا مدارک آنها منقضی شده است هم سرشماری شده‌اند و بر همین اساس حدود ۷۰۰ هزار نفر علاوه بر آن ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر سرشماری شده‌اند که کارت اقامتی ندارند و اگر توسط پلیس دستگیر شوند، چون سرشماری شده‌اند از کشور اخراج نمی‌شوند، یعنی جمعیت نزدیک به دو میلیون نفر منعی برای حضور در کشور ندارد.
وی خاطرنشان کرد: از طرفی اگر قرار باشد؛ دروازه‌های کشور به روی مهاجران باز شود یا بگویند هر کسی که به کشور وارد شد به آنها کارت اقامت بدهید، سیل وحشتناکی از مهاجران به ایران هجوم خواهند کرد که ساماندهی آنها با توجه به مشکلات اقتصادی حال حاضر کشور و همچنین برخی مسائل امنیتی مشکل‌ساز خواهد بود.
مدیر کل امور اتباع سازمان تامین اجتماعی در پایان در رابطه با عدم امکان پوشش بیمه‌ای برای افراد فاقد هویت گفت: دو نوع تابعیت داریم که شامل تابعیت خاک و تابعیت خون می‌شود. در ایران تابعیت خون مطرح است، متاسفانه اگر یک زن با فردی خارجی ازدواج کند و حتی فرزندش را در ایران به دنیا بیاورد فرزند او تابعیت نخواهد گرفت این نیاز به اصلاح قانون دارد تا آنها بتوانند از خدمات تامین اجتماعی نیز استفاده کنند.
