هیچ کجای دنیا آزمون‌ها اساس تصمیم‌گیری نیستند

استاد گروه مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران درباره کاربردهای آزمون‌ها در دنیا گفت: رفتار انسان از چند حوزه شناختی، روانی و حرکتی تشکیل‌شده است و این آزمون‌ها ادعایشان این است که حیطه شناختی را به‌خوبی اندازه‌گیری می‌کنند. این نگاه در دهه 1950 به بعد در سطح جهان مطرح شد و مورد استفاده قرار گرفت ولی در اواخر قرن بیستم این پیش‌فرض مورد تردید قرار گرفت. اکنون در هیچ کجای دنیا برای اساس تصمیم‌گیری آزمون‌ها را موردتوجه قرار نمی‌دهند و از داده‌های آن به‌عنوان داده نهایی استفاده نمی‌کنند. صرفاً از این داده‌ها به‌عنوان جنبه‌ای از اطلاعات مربوط به فرد، مدنظر قرارمی گیرد.

وی گفت: بنابراین به کار بردن این آزمون‌ها برای ورود دانش‌آموز به دوره‌های ابتدایی و متوسطه و غیره، سؤال‌برانگیز است. در حقیقت باید مشخص کرد هدف این مدارس چیست و چه دانش‌آموزانی باید وارد این نوع مدارس شوند؟ مهم‌تر از همه، با توجه به پژوهش‌هایی که انجام شده، اکنون آموزش فراگیر مدنظر است. نباید بچه‌ها را از هم جدا کرد و به‌عنوان افرادی با توانایی بالاتر یا پایین‌تر قرار گیرند بلکه همه این افراد را در کنار هم قرار می‌دهند تا با تعاملی که به وجود می‌آید بالنده شوند.

وی درباره نظریه‌های یادگیری در دوران جدید می‌گوید: نظریه‌های یادگیری در قرن 21 متحول شده است و بحث سنجش و آموزش تغییر کرده است. سنجش و ارزشیابی را به‌عنوان بخشی از اطلاعات و داده‌ها باید نگاه کرد نه صرفاً به‌عنوان تنها داده‌ای که در دست است.

عباس بازرگان هرندی با اشاره به تاریخچه رشته دکترای سنجش آموزش اظهار داشت: در سال 1386 دکترای سنجش آموزش دانشگاه تهران بنا به خواست سازمان سنجش ایجاد شد و ما در این دوره دانشجوی دکترا پذیرفتیم و با استقبالی که از این دوره به عمل آمد گروه سنجش و تحقیقات آموزشی تشکیل شد. هدف اصلی این گروه این بود که به همین نوع سؤالات با تحقیق و پژوهش پاسخ دهد و در کشور ارزشیابی یادگیری و مسائل مربوط به کیفیت را ارزیابی کند. متأسفانه بنا به مسائلی این گروه فعلاً به‌عنوان یک گروه مستقل نیست و امیدوارم هرچه زودتر این گروه استقلال خود را به دست بیاورد تا در این مواقع بتواند اطلاعات خوبی در اختیار دستگاه‌ها قرار دهد.