در گفتوگو با ایلنا مطرح شد؛
نگرانی از مهاجرتهای دستهجمعی بدلیل خشکسالی/"فقر" عامل عمده برداشت غیرمجاز از رودخانهها
معاون دفتر زیستگاه و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست گفت: خشک شدن دریاچهها و تالابها میتواند به مهاجرتهای دستهجمعی بیانجامد که در نهایت با مخاطرات اجتماعی و امنیتی همراه خواهد بود.
مسعود باقرزاده کریمی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا با بیان اینکه اثرات خشکسالی که براثر دخالت انسان باشد بسیار وسیع است، گفت: ایران از کشورهای مقصر در زمینه خشکسالی است و متاسفانه جزو ۱۰ کشور آلوده کننده هوای زمین هستیم، البته ما تابع یک جریان جهانی هستیم و یک عطش بیاندازه برای تخریب منابع داریم.
او با اشاره به توقف توافقنامه پاریس به دلیل مخالفتهای ترامپ با این توافقنامه گفت: بخش عمدهای از مسائل در یک جریان جهانی است که ما هم در آن قرار گرفتیم و این جریان باعث نابسامانیهای اقلیم شده است. ناهنجاریهای اقلیمی ناشی از گرمایش کره زمین است. این گرمایش باعث خشکی در بخشهایی از کره زمین از جمله ایران شده است.
معاون دفتر زیستگاه و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: نتیجه این ناهنجاری در بخشهای دیگر زمین باعث افزایش بارش شده، چراکه گرمایش زمین باعث افزایش سرعت ذوب شدن یخها و در نتیجه بالا آمدن آب دریاها و وسعت بیشتر اقیانوسها شده و همین امر باعث افزایش تبخیر و تشکیل ابرها و افزایش بارندگی در متوسط کره زمین شده است.
باقرزاده کریمی با بیان اینکه ما هم مانند بسیاری از کشورها دنبالهروی جهانبینی سرمایهداری بدون قید و بند و بدون ترمز شدهایم، خاطرنشان کرد: ما چارهای جز با سازگاری با شرایط نداریم. گونههای گیاهی و جانوری نیز هر کدام که سازگارتر باشند از این بحران جان سالم بدر میبرند.
او با تاکید براینکه ما معتقدیم میتوانیم با شرایط سازگار شویم، خاطرنشان کرد: دولت، مردم، نظام، حاکمیت و هر کسی که میخواهد در زمینه خشکسالی ورود پیدا کند باید روی سازگاریهای مختلف به لحاظ اجرایی، فرهنگسازی و قوانین و مقررات و انضباط برنامهریزی کند.
معاون دفتر زیستگاه و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: باید نوع مصرف ما در بخش خانگی، کشاورزی و صنعتی دچار تحول شود، چراکه سرانه مصرف آب از سه هزار متر مکعب برای هر نفر از حدود سی سال پیش به هزار و ۴۰۰ مترمکعب رسیده است. خط قرمز مصرف برای هر نفر هزار لیتر است و ما در سراشیبی سقوط هستیم.
باقرزاده کریمی افزود: از سوی دیگر متاسفانه جمعیتمان را با الگوهای نامناسب مصرف پیش میبریم و ما جمعیت مقتصد مانند چین دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی نیستیم و جمعیت پرمصرف داریم که البته سیستم مدیریتی کشور این رویه را بر آن تحمیل میکند، چرا که در کشور ما حتی اگر محیطزیستی هم باشید باز هم مجبورید پرمصرف باشید به طور مثال در کشور ما کمتر کسی برای تردد از دوچرخه استفاده میکند.
وی با بیان اینکه در تعالیم دینی و قانون اساسی بر حفظ محیطزیست تاکید شده، اما ما آنها را فراموش کرده و به کنار گذاشتهایم و در تصمیمگیریهایمان جایی ندارند، تصریح کرد: فقط از فلرهای پالایشگاههای ما به اندازه مصرف کشور ترکیه گاز مازاد میسوزد و مصرف بیرویه ما از محیطزیست در نهایت منجر به خشک شدن دریاچههایمان میشود.
معاون دفتر زیستگاه و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست افزود: متاسفانه در کشور ما در توسعه بین بالادست و پایین دست حوزه هیچ توازنی ایجاد نشده است. خوزستان به انتقال آب اعتراض دارد در حالی که خاک خوزستان اشباع از آب است. چندین میلیارد مترمکعب آب در خوزستان سرگردان است.
باقرزاده کریمی با بیان اینکه بسیاری از پایههای توسعه بر منابع متکی است، خاطرنشان کرد: وقتی منابع تضعیف و سیستم توسعه ناکارآمد میشود، نامتوازنی در جامعه ایجاد شده که باعث گسترش فقر میشود، گسترش فقر نیز دو روی یک سکه است که یک روی آن گسترش طبقه بسیار مرفه است که از یک سری رانتها و دسترسی به منابع برخوردارند و روی دیگر آن که بخش زیادی از توده مردم هستند که روز به روز فقیر میشوند. این دو بخشی شدن جامعه به شدت به منابع طبیعی آسیب میزند.
او با بیان اینکه کمترین آسیب را به منابع طبیعی در دنیا طبقه متوسط تحصیلکرده شهری وارد میکند، گفت: طبقه مرفه با پرمصرفیاش به منابع آسیب میزند، طبقه فقیر نیز به دلیل فقرش به منابع آسیب میزند. برداشت غیرمجاز از رودخانهها احداث چاههای غیرمجاز و تخریب منابع طبیعی بخش عمدهای از آن به فقر باز میگردد.
معاون دفتر زیستگاه و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: آبی که میتوانست پشتوانه توسعه باشد، تبدیل به محدودیت توسعه شده است. در دهههایی که میتوانستیم از آب به عنوان یک سرمایه طبیعی به درستی استفاده کنیم، متاسفانه با بیبرنامگی از بین بردیم و در حال حاضر کمآبی برای ما به محدودیت تبدیل شده است.
باقرزاده کریمی تصریح کرد: در طبعیت اگر بد عمل کنیم، طبیعت به معضلی برای ما تبدیل میشود دریاچه ارومیه که زمانی برای ما نعمت بود، با عملکرد بد در آینده ممکن است به معضلی برای ما تبدیل شود، چراکه خاک و نمک را بر سر ما میریزد، کما اینکه این اتفاق در گاوخونی و بختگان نیز رخ داده است، در حالی که اینها نگینهایی در کویرهای خشک ما بودند و خشک شدن این دریاچهها و تالابها میتواند به مهاجرتهای دستهجمعی بسیار وحشتناک بیانجامد و مهاجرتهای اکولوژویکی اتفاق خواهد افتاد که به مخاطرات اجتماعی و امنیتی منجر شود.