وزیر راه و شهرسازی در صحن شورای شهر تهران:
۱۳ هزار هکتار از اراضی پایتخت در خطر نابودی/وجود ۵۰۰ هزار خانه خالی در تهران/تراکم‌فروشی دیگر مشتری ندارد
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه شورای شهر، وزارت راه و شهرسازی، شهرداری‌ها باید به فهم مشترک در نحوه مدیریت اراضی برسند، گفت: ۱۳ هزار هکتار از اراضی تهران در خطر نابودی قرار دارند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، عباس آخوندی؛ وزیر راه و شهرسازی امروز (سه‌شنبه) در صحن علنی شورای شهر تهران با بیان اینکه یکی از ویژگی‌های کلانشهر تهران پایتخت بودن آن است، اظهار داشت: به دلیل اینکه کلانشهر تهران پایتخت کشور است؛ مقامات دولتی و مسئولان مختلف علاقه‌مند به اعمال نظر خود درباره مدیریت این شهر هستند، بنابراین نحوه تعامل بین دولت محلی و ملی در پایتخت نکته‌ای است که در تمام دنیا مورد توجه قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینکه سال‌ها بحث این بوده که آیا تهران ظرفیت و کیفیت ایفای نقش پایتخت بودن در کشور را دارد، اظهار داشت: در مقاطعی نیز دولت مرکزی پایتخت بودن تهران را مورد بازنگری قرار داد. قاعدتاً اعضای شورای شهر تهران باید بتوانند از ظرفیت تهران به عنوان پایتخت دفاع کنند.
وزیر راه و شهرسازی گفت: به طور قطع پایتخت بودن تهران سودها و هزینه‌هایی برای این کلانشهر دارد.
آخوندی با بیان اینکه در حال حاضر تهران با دو مسئله بنیادی قابلیت سکونت و قابلیت حرکت مواجه است، گفت: در موضوع قابلیت سکونت تهران بحث‌های منابع زیستی، آب و هوا، مسکن و ابعاد فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی مطرح می‌شود، اما در موضوع قابلیت حرکت بحث حرکت کالا، انسان، امکان گفت‌وگو در درون شهر مطرح است.
وی اظهار داشت: قانون ما را موظف کرده است که امکان جمعیت‌پذیری پایتخت را مورد بازنگری قرار دهیم و مطالعاتی نیز درباره منطقه شهری تهران انجام داده‌ایم که پیشنهاد می‌کنم اعضای شورای شهر تهران و کرج از یافته‌های این مطالعات استفاده کنند.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به یافته‌های مطالعات وزارت راه و شهرسازی درباره امکان جمعیت‌پذیری مناطق تهران و البرز اظهار داشت: در سال ۱۳۴۵ جمعیت شهر تهران چیزی حدود ۲ میلیون و ۹۸۰ هزار نفر بوده و در پیرامون شهر تهران یعنی کرج در مجموع ۴۰ هزار نفر سکونت داشتند.
عضو کابینه دولت دوازدهم در صحن علنی شورای شهر تهران ادامه داد: در طرح جامع شهر تهران مصوبه سال ۴۵ پیش‌بینی می‌شد که جمعیت شهر تهران به پنج و نیم میلیون نفر در سال ۷۰ برسد که این جمعیت در عمل به ۶.۳ میلیون نفر رسید، اما موضوع مهم این بود که جمعیت پیرامون تهران به ۸ میلیون نفر افزایش پیدا کرد به این معنا که ظرف ۲۵ سال به جمعیت تهران ۲.۵ میلیون نفر و به پیرامون آن ۲.۶ میلیون نفر اضافه شد. هرچند که جمعیت‌پذیری شهر تهران تقریباً مطابق با طرح جامع بود، اما افزایش جمعیت پیرامون آن فارغ از هرگونه طرحی انجام شد و این روند تا سال ۱۳۹۵ ادامه پیدا کرد.
آخوندی اظهار داشت: آمار سال ۱۳۹۵ نشان می‌دهد که استان‌های تهران و البرز افزایش جمعیت قابل توجهی داشتند. البته تاکید دارم که تفکیک تهران و البرز یک خطای سیاسی و استراتژیک غیرقابل بازگشت است. چرا که هنوز جمعیت بین این دو منطقه سیال است و تفکیک این دو منطقه نتوانست جلوی این ارتباطات جمعیتی را بگیرد.
وزیر راه وشهرسازی ادامه داد: در ۲۵ سال گذشته جمعیت تهران از ۶.۳ میلیون نفر به ۸.۷ میلیون نفر رسید یعنی ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر به جمعیت تهران اضافه شد اما آمار قابل توجه این است که جمعیت تهران و پیرامون آن به ۱۶ میلیون نفر افزایش پیدا کرد. یعنی در بازه زمانی سال‌های ۴۵ تا ۹۵ در ظرف ۵۰ سال جمعیت شهر تهران ۳ برابر اما جمعیت پیرامون آن به ۵ برابر رسید. این یک آشفتگی بیش از حد در شهر تهران است و نمی‌توانیم نسبت به این آشفتگی بی‌تفاوت باشیم.
آخوندی با اشاره به علت ایجاد این آشفتگی اظهار داشت: در این مجموعه شهری، ۴۶ بخش وجود دارد که تنها در چهار بخش آن به اندازه ساکنان منطقه اشتغال وجود دارد. مردم مابقی ۴۲ بخش برای اشتغال باید از سکونتگاه خود خارج شوند.
ورود و خروج روزانه ۵۳۰ هزار دستگاه خودرو در تهران
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه تهران کاملاً تحت تاثیر مناطق پیرامونی خود است، اظهار داشت: روزانه چیزی حدود یک میلیون و ۲۵۰ هزار نفر از پیرامون وارد تهران می شوند که همین جمعیت در پایان روز از تهران به منطقه سکونت خود برمی‌گردند.
وی افزود: بخش اعظمی از این افراد با خودروی شخصی تردد می‌کنند و طبق آمار، روزانه ۵۳۰ هزار دستگاه خودرو وارد تهران و از تهران خارج می‌شود.
آخوندی ادامه داد: رشد اقتصادی در تهران، ۱.۲۷ درصد برابر با میانگین ملی بوده است و قاعدتاً هرجا که رشد اقتصادی دارد جاذب جمعیت است.
صدور ۷۶۰ هزار پروانه ساختمانی از سال ۸۲ تا ۹۲
وزیر راه و شهرسازی در صحن علنی شورای شهر تهران با بیان اینکه در بازه زمانی سال‌های ۸۲ تا ۹۲، حدود ۷۶۰ هزار پروانه ساختمانی در شهر تهران صادر شد، اظهار داشت: در این بازه زمانی سالانه چیزی حدود ۲۰۰ هزار پروانه ساختمانی در شهر تهران صادر شده است و اگر متوسط خانوار را ۳.۳ میلیون بگیریم مفهوم این است که در شهر تهران برای بیش از ۲ میلیون نفر پروانه ساختمانی صادر شده است.
وی افزود: اما آیا در واقعیت جمعیت شهر تهران رشد داشت؟ در پاسخ باید بگوییم خیر.
آخوندی ادامه داد: در حال حاضر باید در تهران ۳.۳ میلیون واحد مسکونی وجود داشته باشد یعنی در حال حاضر تهران باید برای بیش از ۱۰ میلیون نفر ظرفیت جمعیت‌پذیری داشته باشد.
جمعیت تهران تا سال ۱۴۰۰ به ۱۹ میلیون نفر می‌رسد
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در حال حاضر جمعیت منطقه تهران و پیرامون آن شامل استان البرز حدود ۱۶ میلیون نفر است، اظهار داشت: برآورد ما این است که جمعیت منطقه شهری تهران بزرگ تا سال ۱۴۰۰ به ۱۹ میلیون نفر می‌رسد یعنی تا ۲۰ سال آینده جمعیت تهران و البرز کمتر از ۲۰ میلیون نفر خواهد شد.
آخوندی تاکید کرد: این آمار نشان می‌دهد رشد این منطقه از رشد میانگین ملی کمتر خواهد بود.
وی با بیان اینکه جمعیت‌پذیری شهر تهران در طرح تفصیلی چیزی حدود ۱۲.۵ میلیون نفر است، گفت: افق جمعیتی پیش‌بینی شده برای تهران ۱۰.۵ میلیون نفر است که اگر مدیریت شهری تخلفی در اداره شهر نداشته باشد نهایت جمعیت‌پذیری تهران ۱۲.۵ میلیون نفر خواهد بود.
وزیر راه و شهرسازی با طرح یک سوال ادامه داد: اما فرض بر این باشد که مدیریت شهری تهران تغییری نکرده و تخلف‌ها در شهرفروشی‌ها ادامه دارد، باید دید باز هم شهرفروشی بازار خواهد داشت؟
وی تاکید کرد: بنده به صورت روشن می‌گویم شهرفروشی از این پس بازاری نخواهد داشت و این یک نقطه مثبت در تحولات آینده است.
آخوندی با بیان اینکه شهرفروشی دیگر مشتری نخواهد داشت، ادامه داد: پیش از این هم در سال‌های ۹۳ تا ۹۵ فروش تراکم در تهران بدون مشتری بود.
وجود ۳۰ هزار واحد مسکونی خالی در منطقه یک تهران
عضو کابینه دولت دوازدهم با بیان اینکه در حال حاضر در تهران ۵۰۰ هزار خانه خالی وجود دارد، اظهار داشت: این آمار نشان می‌دهد با یک عدم تعادل بسیار گسترده در تهران مواجه هستیم هرچند که به یک ثبات جمعیتی نسبی در این منطقه رسیده‌ایم.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در حال حاضر تنها در منطقه یک تهران بیش از ۳۰ هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد، ادامه داد: این آمار نشان می‌دهد که بین عرضه و تقاضا در کشورمان تعادل برقرار نبوده است.
مدیران شهری ریسک تامین مالی را نمی‌پذیرند
آخوندی با بیان اینکه همه از مدیریت شهری صحبت می‌کنند و کمتر کسی از دولت محلی حرفی به میان می‌آورد، اظهار داشت: مدیریت شهری به این معنا است که مدیران منابعی را برای رسیدن به اهدافی دریافت کنند حال اینکه دولت محلی این معنی را می‌دهد که مدیران برای اهداف خود منابع را خودشان تامین کنند.
وی تاکید کرد: شهرداری‌ها علاقه‌مند نیستند از دولت محلی حرف بزنند، چرا که ریسک تامین مالی را نمی‌خواهند بپذیرند.
آخوندی ادامه داد: در حال حاضر فارغ از این ادبیات، پایتخت ۱۶ میلیون نفری را مدیریت می‌کنیم بدون اینکه بدانیم چگونه این داد و ستد باید در شهر صورت بگیرد.
این عضو کابینه دولت دوازدهم گفت: به همین دلیل بود که وقتی کرج را از تهران جدا کردند مقامات مسئول در تهران هیچ واکنشی نشان ندادند، چرا که دولت محلی وجود نداشت که بگوید این تفکیک چه بلایی بر سر تهران می‌آورد.
وزیر راه و شهرسازی گفت: در حال حاضر بزرگترین مسئله بنیادین پایتخت بحث تقسیمات کشوری است که این مشکل به نبود دولت محلی برمی‌گردد.
آخوندی افزود: در حال حاضر در این منطقه ۲۲ شهرستان، ۴۶ بخش، ۶۱ شهر وجود دارد که اگر این روند موجود ادامه پیدا کند تا ۲۰ سال آینده تقسیمات خردتری خواهیم داشت به این معنا که ۴۶ بخش به ۷۲ بخش تبدیل شود و به جای ۲۲ شهر، ۴۴ شهرستان داشته باشیم در این صورت باید بین این بخش‌ها و سطوح بالاتر مدیریتی هماهنگی‌های بیشتری صورت بگیرد که این هماهنگی‌ها صورت نخواهد گرفت.
وزیر شورای شهر ادامه داد: پیشنهاد ما این است که به یک فهم مشترک برسیم تا هیچ نقطه‌ای از تهران از مدیریت شهری خارج نشود.
وی افزود: در حال حاضر ۱۲۰۰ آبادی در این منطقه وجود دارد به این معنا که ۱۲۰۰ مرجع صدور پروانه ساختمانی در حال فعالیت است و به همین دلیل در ۵۰ سال گذشته جمعیت این منطقه از ۳ میلیون به ۱۶ میلیون رسیده است چرا که اراضی این منطقه تحت کنترل هیچ شهرداری نبوده و معمولاً به صورت تصرفی خانه‌سازی می‌شده است.
وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: اگر به این فهم مشترک نرسیم این تهدید وجود دارد که ۱۳ هزار هکتار از اراضی و منابع تهران از بین برود و در آن خانه‌سازی انجام شود.
بحران آب در تهران در ۲۰ سال آینده
آخوندی با بیان اینکه اگر همین روند پیش برود در آینده با بحران آب در تهران مواجه خواهیم شد، گفت: اگر در این ۱۳ هزار هکتار خانه‌سازی انجام شود میزان مصرف آب که در حال حاضر ۴.۸ میلیون مترمکعب در روز است به ۵.۹ میلیون مترمکعب می‌رسد و این یعنی رشد ۲۰ درصدی آب.
وی تاکید کرد: تهران اساساً امکان رشد ۲۰ درصدی مصرف آب را ندارد بنابراین نباید هیچ منطقه‌ای از اراضی تهران از کنترل شهرداری‌ها خارج شود و هر شهردار منطقه‌ای باید پاسخگوی مدیریت اراضی منطقه خود باشد.
آخوندی با تاکید بر اینکه به یک نظام مالیه جدید نیاز داریم اظهار داشت: بنده در این زمینه مطالعات کافی داشته‌ام و حاضر هستم در ایجاد این نظام مالی جدید به شهرداری کمک کنم.
حمل و نقل حومه‌ای، سوداگری شهرفروشی را از بین می‌برد
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه علت تمرکز جمعیت در تهران به دلیل نبود حمل و نقل حومه‌ای است، گفت: در دوره‌ای قیمت زمین در تهران به دلیل تمرکز جمعیت به بالای ۲۰ میلیون تومان رسید که اگر می‌توانستیم کیفیت زندگی در حومه شهر و زیرساخت حمل و نقلی آن را افزایش دهیم سوداگری به این حد نمی‌رسید.
وی ادامه داد: به طور قطع باید به فکر مالیات محلی برای اداره شهر تهران باشیم.
وجود ۶ هزار هکتار بافت فرسوده در تهران
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به وجود۶ هزار هکتار بافت فرسوده در تهران اظهار داشت: در حال حاضر چیزی حدود ۲۲۰۰ هکتار بافت تاریخی، ۲هزار بافت میانی فرسوده و ۱۷۰۰ هکتار بافت حاشیه‌ای پیرامونی با کیفیت پایین در شهر تهران وجود دارد.
وی ادامه داد: در تهران با عدم تعادل‌ها مواجه هستیم که راهکار آن برگشت به بافت مرکزی است.
آخوندی گفت: در حالی که آمار معاملات در بنگاه‌ها نشان می‌ده که ۶۵ درصد معاملات به خانه‌های زیر ۷۰ متر اختصاص دارد اما شهرداری تهران پروانه‌های ساختمانی با میانگین بالای ۱۰۰ متر را صادر می‌کرد.
وی تاکید کرد: بنده معتقدم بافت فرسوده تهران راهکار تمام این مشکلات است و تمام مطالعات نشان می‌دهد ظرفیت درون شهر پاسخگوی تمام این سوالات به وجود آمده است.
آخوندی با اشاره به لزوم وجود نهاد توسعه‌گرا در احیای بافت فرسوده گفت: باید یک حلقه میانی بین مالکین بافت فرسوده و شهرداری‌ها باشد که بتواند این دو طرف را به یکدیگر متصل سازد و دسترسی به اعتبارات بانکی نیز داشته باشد.
