نگران گسترش موج سوم ایدز در جامعه هستیم/نظامیان و اساتید برجسته هم در معرض تهدید مواد مخدر هستند

 به گزارش خبرنگار ایلنا؛ پرویز افشار (معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر) در نشست سراسری کانون‌های همیاران سلامت روان در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی کشور با رویکرد اجتماعی شدن امر پیش‌گیری در دانشگاه  تهران گفت: وقتی ایده کانون‌ها مطرح شد من فکر نمی‌کردم در کوتاه زمانی بتوانیم این میزان توفیق پیدا کنیم اما شاهد این هستیم که اکثر دانشگاه‌ها چنین ظرفیت بزرگی  را در کنار خود دارند اما یک واقعیت جهانی وجود دارد و آن اینکه حجم مشکل خیلی بزرگتر است.

وی افزود: سوءمصرف مواد در دنیا دو برابر شده است. تعداد موادی که مورد سوءمصرف قرار می‌گیرند دو دهه پیش از تعداد انگشتان دو دست تجاوز نمی‌کرد اما سال گذشته براساس آمار دفتر کنترل مواد مخدر سازمان ملل بیش از چهارصد و هفتاد نوع مواد بود که اثرات آنها بر تن و روان ناگوار و غیرقابل جبران است.

افشار خاطرنشان کرد: تعداد مواد مخدر جدید روزانه افزایش می‌یابد. این حجم مشکل ما را به این سمت می‌برد که فکر ویژه‌ای کنیم و اقدام ویژه بکنیم.

وی افزود: در کشور اسناد بالادستی در این خصوص کم نیست و ستاد مبارزه با مواد مخدر دبیرخانه کوچکی است اما این دبیرخانه با بیش از سی یا چهل وزارت خانه و نهاد دولتی و غیر دولتی در ارتباط است تا ابعاد چندگانه پیشگیری را تسهیل کند. اما حق مطلب این است که علی‌رغم عضویت همه این نهادها و وجود اسناد بالادستی و تاکید مقامات ارشاد به ویژه رهبری که گفتند آسیب‌های اجتماعی در راس است و ام‌الخبایث هم مواد مخدر است؛ همچنان مشکل داریم.

افشار گفت: چه کار باید بکنیم با این مشکل که بتوانیم به سر منزل مقصود برسیم و سرعت رشد و بالندگی و کیفیت اثربخشی برنامه‌ها و تعداد افراد تحت پوشش بیشتر از قطار و سرعت تولید و گسترش مواد در دنیا باشد.

وی افزود: براساس اسناد بالادستی برنامه‌ای تنظیم شده است. قرار بود در برنامه پنجم توسعه چهل تا پنجاه درصد گروه‌های هدف به ویژه گروه‌هایی مثل دانش‌آموزی را تحت پوشش قرار دهیم اما همه فهمیدیم اگر به ساز و کارهای دولتی بسنده کنیم میزان پوشش ما هیچ وقت بالاتر از نه تا پانزده درصد نمی‌رود.

افشار گفت: آنچه امروز انجام دادیم اقدام جامعی برای پوشش بوده و اینکه نباید به توان دولت اکتفا کنیم. این جزو کارهای حاکمانه و آمرانه نیست. در دنیا ثابت شده اگر این قبیل کارها به مردم سپرده شود هم از لحاظ کیفیت و هم از حیث هزینه بهتر خواهد بود.

افشار تاکید کرد: یک دلار سرمایه‌گذاری در امر پیشگیری؛ ۱۵ دلار در بخش درمان صرفه‌جویی به دنبال دارد. باید به سمت مداخلات پیشگیرانه اولیه و حتی ثانویه اثربخشی بیشتری داد.

وی افزود: در این راستا برای رسیدن به هدف پوشش چهل تا پنجاه درصد ما دو راه بیشتر نداریم؛ اول استفاده از توان شما یعنی رسانه‌ها و دوم استفاده از جمعیت فاضل و اساتید. در وزارت آموزش و پرورش توانستیم درس‌نامه جامعی را برای معلمان تدوین کنیم که زیر چاپ رفته و از ابتدای سال آتی معلمان علاوه بر تدریس تخصصی خود وظیفه دیگری نیز برعهده داد. حدود ۷۵% دانشجویان که مصرف مواد را دارند؛ شروع‌شان از مدرسه بوده است و ما باید این گلوگاه‌ها را مسدود کنیم. مطمئنا در جامعه فرهیخته سوءمصرف مواد کمتر است اما صفر نیست. اعتیاد همه گروه‌های اجتماعی را تهدید می‌کند.

افشار گفت: من بیست سال است در این زمینه فعالیت می‌کنم، از افراد نظامی برجسته تا استاد دانشگاه و پزشک و غیره مصرف‌کننده مواد داریم. اینطور نیست که افراد فرهیخته‌ای که در دانشگاه مثل تهران و شریف درس می‌خوانند درمعرض تهدید نیستند.

وی افزود: باید از طریق افزایش دانش و مهارت برای پیشگیری در جامعه هدف این نسل را به این سمت ببریم که به عنوان یک بال برای نظام باشند نه بار. هزینه‌های بعدی بسیار فراوان است فردی که دچار مصرف مواد می‌شود کوچکترین مشکل او مصرف مواد است. بار هزینه‌های خانوادگی و اقتصادی و بیماری‌های ناشی از آن هزینه‌های سرسام‌آوری است که آن جامعه را از لحاظ شاخص جهانی پایین می‌آورد.

کار  دانشجویان قابل الگو شدن است

افشار گفت: اگر شما درخواست کار و مشارکتی از نهادها بکنید نه گفتن به شما کار سختی است. شما نماینده دانشگاه‌هایی هستید که در سطح ملی به شما اتکا می‌شود از این زاویه هست که ما اگر هدفگذاری معقول کنیم این چهار میلیون و سیصد هزار دانشجو اصلی‌ترین سرمایه کشور برای توسعه آینده هستند و گام هر چند کوچک شما نسلی سالم‌تر با امید و اعتماد به نفس بیشتر برای کشور مهیا می‌کند.

وی افزود: کار شما برگرداندن مسیری است که اشتباه بوده است. یک امر اجتماعی را به سطح فرد بردیم و حال دوباره می‌خواهیم به سطح جامعه بازگردانیم برای همین نهادسازی و فعالیت شما این چرخه را دگرگون می‌کند.

افشار خاطرنشان کرد: یک نگرانی موجود؛ گسترش موج سوم ایدز در جامعه است و جامعه هدف هم در گروه سنی شماست. هیچ راهی به جز تغییر نگرش برای کنترل این معضل وجود ندارد. ما باید خیلی صریح در این مورد صحبت کنیم و بخشی از انگاره‌های غلط را از بین ببریم. تغییر نگرش یعنی برگرداندن امر فردی به اجتماعی؛ وگرنه ما پنج سال دیگر همین جا نشستیم و داریم درباره دو میلیون مبتلای به ایدز در کشور حرف می‌زنیم.

وی افزود: نسل شما توانایی عجیبی دارد که نسل من نداشت. نسل شما نسل صادق‌تری است. نسل شما نسل صریح‌تری است. نسبت با نسل من و نسل شما به شیوه خاص خود رفتار مسئولان‌تری نسبت به خودش دارد. نسل من نسل ایدئولوژیکی بود که با فراموش کردن خودش می‌خواست جامعه را اصلاح کند ولی نسل شما با یادآوری خودش می‌خواهد جامعه را درست کند تا خودمان را به یاد نداشته باشیم نمی‌توانیم جامعه را تغییر دهیم.

افشار در پایان گفت: شما نماینده یک فرصت تاریخی هستید اگر کار را درست انجام دادید که هیچ؛  اگر خراب شد تکرار چنین تجربه ای ده سال طول می‌کشد چون هر موقع بخواهید کاری کنید می‌گویند سه سال پیش فلات اشتباه را کردند پس نه. تا نسلی که این خاطره خراب کاری را در سیستم دارد کار دوباره انجام نمی‌گیرد. پس فکر نکنید این کار نشد مهم نیست.