ماجرای اجاره ۷۰۰ هزار تومانی «غار علیصدر» چیست؟

به گزارش خبرنگار ایلنا، ماه گذشته خبری به نقل از دادستان دیوان محاسبات منتشر شد که عنوان می‌کرد؛ غار علیصدر به شرکتی سیاحتی با نام علیصدر با اجاره بهای سالانه 700 هزار تومان واگذار شده است، در حالی که فروش بلیت دیدن این غار سالانه 19 میلیارد تومان در آمد ایجاد می‌کند.

همچنین در این خبر عنوان شده بود که از واگذاری این غار و 214 هکتار از زمین‌های اطراف آن پیشگیری شده‌، این در حالی است که حمیدرضا یاری (مدیرعامل شرکت سیاحتی غار علیصدر) با اشاره به اینکه همچنان تولی‌گردی این غار با شرکت سیاحتی غار علیصدر است، عنوان می‌کند: «غار علی صدر از سال 42 که کشف می‌شود تا سال 57 دست مردم بوده و سال 57 تا 59 به سپاه پاسداران واگذار می‌شود، سپس سازمان ایرانگردی و جهاگردی وقت متولی غار می‌شود تا آنکه سال 70 وزارت ارشاد که دستگاه بالادستی سازمان ایرانگردی و جهانگردی در آن زمان بود، به استان نامه‌ای می‌زند و عنوان می‌کند که توان سرمایه‌گذاری در غار را ندارد، پیش از آن هم از غار به عنوان آب انبار استفاده می‌شد، اما وزارت ارشاد در نامه خود اظهار می‌کند که استان همدان خود در این غار سرمایه‌گذاری  و استفاده سیاحتی کند.

بر این اساس استاندار به سازمان همیاری و شهرداری همدان نامه می‌زند و آنها با این مساله مخالفت می‌کنند، سپس برای یک شرکت (شرکت سیاحتی غار علیصدر) در همان سال اساسنامه‌ای تدوین می‌شود که در این شرکت 40 درصد دولت، 40 درصد سازمان همیاری شهرداری‌ها و 20 درصد شهرداری همدان سهام‌دار هستند و موضوع  آن نیز آماده‌سازی و تجهیز غار علیصدر و سراب جهت استفاده مطلوب سیاحتی تعیین می‌شود.»

وی توضیح می‌دهد: «در واقع دولت در این پروژه شریک ما است و ما بابت غار هیچ پولی به دولت نمی‌دهیم، اما پشت غار که 230 هکتار زمین است؛ در سال 71 در کمیسیون ماده 32 به شرکت سیاحتی علیصدر واگذار می‌شود و ما هر سال اجاره‌ای را بابت این 230 هکتار به منابع طبیعی می‌پردازیم، که این اجاره در سال 85 ، 700 هزار تومان بود، اما امسال 76 میلیون تومان پول برای آن پرداخت کرده‌ایم.»

وی در پاسخ به این سوال خبرنگار ایلنا که آیا این مساله به این معناست که سهم دولت از درآمد غار به خزانه دولت واگذار می شود؟ می‌گوید: «تا 5 الی 6 سال پیش فعالیت در غار علیصدر زیان ده بود؛ پس از آن سودی حاصل می‌شد که زیاد نبود و تنها 3 سال است که افزایش سود غار شیب تندی داشته و میلیاردی شده است، مثلا سال گذشته سود ما 2 میلیارد و 900 میلیون تومان بوده است.تاکنون هرچی سود تقسیم شده به خزانه دولت نرفته و صرف بازسازی، عمران و توسعه این جا شده است.»

وی همچنین در پاسخ به این انتقاد که به نظر نمی‌آید در محوطه علیصدر فعالیت عمرانی چندانی صورت گرفته باشد در حالی که علیصدر یکی از گرانترین بلیط‌ها (25 هزارتومان و 35هزار تومان) را در میان مراکز گردشگری دارد، گفت: «در محوطه رستوران بازارچه، فضای سبز، پارکینگ و سرویس بهداشتی ساخته شده و همچنین نگهداری از  خود غار نیز هزینه دارد.»

احمد حسینی (قائم مقام مدیرعامل شرکت سیاحتی علیصدر) نیز در مورد اینکه درآمد غار صرف چه چیزهایی شده‌است؟ اظهار کرد: «اینجا 40 هکتار جنگل‌کاری و 18 هکتار محوطه‌سازی شده است و همچنین ساختمان‌هایی که خدمات عمومی می‌دهند نیز در محوطه ساخته شده در داخل غار نیز سیستم نورپردازی عوض شد تا سازگار با مسائل زیست محیطی باشد، که به معنای 1 میلیارد  تومان سرمایه‌گذاری در غار است.»

بازارچه صنایع دستی با اجناس چینی

یکی از مواردی که مدیران این شرکت عنوان می‌کنند برای آن از سود حاصل از درآمد غار هزینه کرده‌اند، بازارچه صنایع دستی واقع در محوطه غار است که متاسفانه بخش قابل توجهی از آن به اجناس چینی و غیرصنایع دستی تعلق دارد و هماهنگ با محوطه این اثر طبیعی  که ثبت ملی شده نیست.

از طرف دیگر نابسامانی‌های به وجود آمده در روزهای شلوغ سال مانند در انتظار ماندن زیاد گردشگران برای ورود به غار، کمبود سرویس‌های بهداشتی و ایجاد بازار سیاه فروش بلیط بازدید از غار، نیز یکی دیگر از مواردی است که این سوال را به وجود می‌آورد که گردشگری که 25 یا 35 هزار تومان هزینه بلیط بازدید از غار را می‌دهد، چرا باید متحمل چنین شرایطی شود.

حسینی؛ قائم مقام شرکت متولی غار علیصدر در این باره می‌گوید: «متاسفانه ما در کشور برنامه منظم و از پیش تعیین شده و سیاست‌گذاری کلان برای گردشگری نداریم، مردم وقتی به تعطیلی متمرکز می‌خورند، انفجاری عمل می‌کنند و ناگهان مراکز گردشگری دچار وضعیت غیرمعمولی می‌شوند، ما در علیصدر برای 12 هزار نفر گردشگردر روز برنامه‌ریزی کرده‌ایم و به راحتی سرویس می‌دهیم در غیر این صورت ورود گردشگران به غار را زمانبندی می‌کنیم یعنی به مردم می‌گوییم؛ 3 ساعت دیگر نوبت شما می‌شود، به هر حال هر مجموعه گردشگری زیرساخت‌های خود را برای شرایط اضطراری طراحی نمی‌کند بلکه برای آنچه معمول است برنامه‌ریزی می‌کنند. برای 3 روز استثنایی که نمی‌توانیم تاسیسات درست کنیم.

روزهایی بوده که مثلا با 20 هزار گردشگر روبرو شده‌ایم که تنها به 15 هزار نفر از آنها خدمات داده‌ایم، اما در روزهایی بوده که مثلا با 20 هزار گردشگر روبرو شده‌ایم که تنها به 15 هزار نفر از آنها خدمات داده‌ایم.»

 یاری، مدیرعامل شرکت سیاحتی علیصدر نیز در مورد ایجاد بازار سیاه فروش بلیط غار علیصدر عنوان می‌کند: «امسال فقط در عید فطر با این وضعیت روبرو شدیم، در سینما، ورزشگاه‌ها و بسیاری جاهای دیگر نیز همین اتفاق می‌افتد، نمی‌توانیم که همه جا چوب و چماق بگذاریم، جلو در که مامور می‌گذاریم، فروشنده‌ها نزدیک پارکینگ می‌روند، آنجا هم که کسی را بگذاریم، فروشنده‌های بازار سیاه به سر خیابان یا جای دیگر می‌روند.»

اثر طبیعی-تاریخی سنگفرش شده!

یکی دیگر از مشکلات غار علیصدر سنگفرش کردن ورودی غار و برخی گذرهاست که حالت طبیعی این اثر ملی و تاریخی را از بین برده همچنین در ورودی غار نیز اتاقی به عنوان سالن انتظار ساخته شده که منظر ورودی غار را پوشانده و به عرصه آن تجاوز کرده است.

حسینی در این باره می‌گوید: «داخل غار را در مقاطعی کف‌سازی می‌کردند ما در سال‌های گذشته  چنین کاری نکردیم  و به جای آن  پل شناور درست کردیم. همچنین دهانه غار در ابتدا گذر کوچکی بود که تنها یک نفر می‌توانست از آن عبور کند، اما از سال 56 تا 70 که از این غار بهره‌برداری می‌شد، دهانه غار را باز کردند، با بخشی از اقداماتی که در آن زمان انجام شده ما نیز مخالف هستیم؛ سنگ فرش‌ها و اینگونه اقدامات پیش از سال 70 رخ داده است.»

وی همچنین در پاسخ به اینکه اتاق انتظار ورودی غار چه سالی احداث شده، گفت: این سالن سال 80 ساخته شده است.

علی مالمیر (مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان) در مورد  ثبت جهانی این غار می‌گوید: «این اثر در  لیست انتظار قرار دارد.»

وی در پاسخ به اینکه آیا با وجود ساخت‌وسازها و سنگفرش‌های کف غار امیدی برای ثبت جهانی آن وجود دارد یا خیر؟ توضیح داد: «باید تیمی ذیصلاح این مساله را بررسی کنند تا اگر نیازی به تغییراتی مانند برداشت سالن انتظار و... بود آن را انجام دهیم، اما هنوز اظهار نظر دقیقی نشده است و نظر جامع و روشنی نداریم.»

مالمیر در پاسخ به اینکه چرا این ساختمان‌ها در اطراف این اثر ملی ساخته شده‌اند، عنوان کرد: «این غار در  سال 87 ثبت شده و ساخت‌وسازها  متعلق به قبل از این تاریخ بوده است.»