در جلسه بررسی گرد و غبار سیستان و بلوچستان مطرح شد؛
یک میلیون هکتار از تالابها، بیابان شده است
جلسه بررسی گرد و غبار استان سیستان و بلوچستان و وضعیت تالاب هامون در محل سازمان حفاظت محیط زیست و با حضور معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، استاندار و جمعی از مسئولان دستگاه های مرتبط برگزار شد.
به گزارش ایلنا، معصومه ابتکار، گفت: این جلسه در راستای اجرای مصوبه دولت برای ستاد مقابله با گرد و غبار، همچنین به درخواست استاندار سیستان و بلوچستان از معاون اول رئیس جمهور و تکلیف معاون اول برای میزبانی سازمان از دستگاه های مرتبط تشکیل شده است.
معاون رئیس جمهور ضمن تاکید بر اهمیت و اولویت موضوع هامون و سیستان و بلوچستان، گزارشی از اقدامات صورت گرفته و برنامه های آتی در این حوزه ارائه داد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه رنج مردم سیستان و بلوچستان و آسیبی که در اثر طوفان های شن و گرد و غبار متحمل می شوند، موضوعی نیست که مورد بی توجهی دولت قرار گرفته باشد، افزود: دولت یازدهم از ابتدای فعالیت خود با نگاه جدی برنامه ای و سیاستگذاری، اقدامات خوبی در سطح استان برای مقابله وکاهش گرد و غبار داشته است اما هنوز گام های زیادی باقی مانده که باید برداشته شود.
به گفته وی، توسعه کشاورزی در 46 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان از طریق اصلاح الگوی کشت و آبیاری، رفع موانع ورود آب به هامون و اجرای طرح های حفاظت و احیاء آن، انجام مطالعات گرد و غبار و شناسایی منشاء ها، تکمیل مطالعات مدیریت زیست بومی تالاب هامون، رایزنی های دیپلماتیک، ثبت هامون در فهرست ذخیرگاه های زیست کره جهانی یونسکو و جلب نگاه و همکاری جهانی برای حفاظت از این تالاب از جمله اقدامات دولت برای رفع چالش های زیست محیطی استان سیستان و بلوچستان است.
ابتکار با اعلام اینکه طرح جامع اقدام برای مقابله با گرد و غبار استان سیستان و بلوچستان نیز به زودی نهایی خواهد شد، اظهار کرد: به رغم این اقدامات، به دلیل وسعت شدت و ابعاد وقوع پدیده، سال ها است که مردم متاثر از گرد و غبار و طوفان های شن در رنج قرار دارند.
معاون رئیس جمهور اشاره ای هم به چالش های اعتباری دولت داشت و افزود: با تمام محدودیت ها، اقدامات خوبی از جمله اقدامات سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در بخش منابع طبیعی صورت پذیرفته است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ضمن یادآوری اهمیت و ضرورت هماهنگی بین بخشی در دستگاه های مرتبط از جمله وزارتخانه های نیرو، امور خارجه، کشور( سازمان مدیریت بحران) و ادارت استانی، خاطرنشان کرد: یکی از موضوعاتی که باید به جد مورد پیگیری قرار گیرد، تشکیل کارگروه مشترک ایران و افغانستان برای احیاء تالاب بین المللی هامون به عنوان میراث مشترک طبیعی است که در دیدارم با اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان در دیدار پیشنهاد کرده و مورد پذیریش وی قرار گرفته بود.
وی با مرور سایر اقدامات بین المللی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با گرد و غبار، گفت: تصویب سه قطعنامه مهم بین المللی برای مقابله با گرد و غبار که از آن جمله می توان به قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد و شورای وزرای محیط زیست (مجمع وزاری محیط زیست در نایروبی کنیا) اشاره کرد، در نتیجه تلاش های ایران برای طرح موضوع گرد و غبار در سطح جهانی و ایجاد عزم و اهمیت بین المللی برای مقابله با آن، شکل گرفت.
ابتکار ابراز امیدواری کرد: استفاده از همکاریهای فنی و انتقال تجربیات جهانی به ایران کمک کند در اجرای برنامه های مقابله با گرد و غبار موفق تر عمل کند.
این مقام مسئول ضمن اشاره به مصوبه سال 93 دولت برای مقابله با گرد و غبار، همچنین مصوبه ماه گذشته دولت در این حوزه، اظهار کرد: در کوتاه مدت، کاهش مواجهه مردم با این پدیده و اثرات آن از طریق اطلاع رسانی به موقع و پیش از وقوع پدیده گرد و غبار در دستور کار قرار داد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: فعالیت سازمان های هواشناسی و مدیریت بحران در این زمینه می تواند منجر به کاهش مواجهه مردم با پدیده گرد و غبار و طوفان های شن در شرایط اضطرار شود.
معاون رئیس جمهور ضمن تاکید بر ضرورت اطلاع رسانی صحیح و آگاهی به مردم در خصوص ابعاد موضوع و اقدامات صورت گرفته توسط دولت به صورت واقع بینانه، تصریح کرد: متاسفانه در حال حاضر با نوعی اغراق و فضاسازی مواجه هستیم که کمکی برای مردم هم نیست.
به گفته وی، حل مسائل در گرو برنامه ریزی صحیح و سیاست گذاری کلان است و دولت به رغم تمامی محدودیت های خود، گام های مهمی در این حوزه برداشته است که البته باید با جدیت و سرعت بیشتری پیگیری و اجرا شود.
ابتکار اشاره ای هم به ضرورت هماهنگی بین بخشی در کارگروه ملی گرد و غبار برای موضوع مقابله با گرد و غبار، همچنین هماهنگی در کارگروه استانی برای مدیریت زیست بومی تالاب داشت و اظهار کرد: تلفیق این دو موضوع با هم می تواند در رسیدن به نتایج مثبت موثر باشد.
وی ابراز امیدواری کرد: پیگیری موضوع گرد و غبار در ابعاد ملی، منطقه ای و بین المللی منجر به بهبود شرایط زیستی مردم در سراسر کشور به ویژه استان سیستان و بلوچستان شود.
ضرورت نگاه ملی به آب
بنابراین گزارش، علی اوسط هاشمی استاندار سیستان و بلوچستان نیز در این جلسه، با تاکید بر اینکه پرداختن به موضوع گرد و غبار و طوفان های شن استان از زاویه احساسی و امدادی جوابگو نخواهد بود، تصریح کرد: برای رفع این بحران، نیازمند حمایت و اقدام اساسی هستیم.
وی ضمن انتقاد از سطحی نگری نسبت به موضوع گرد و غبار و طوفان های شن در سال های گذشته و نبود مطالعات، پژوهش و برنامه اقدام در این خصوص، اظهار کرد: اینطور که به نظر می رسد موضوع گرد و غبار و طوفان های شن سیستان و بلوچستان به رغم تاثیرات وسیع بر سلامت مردم، مشمول مرور زمان شده است و برخی گمان می کنند مردم به این پدیده عادت کرده اند.
هاشمی اشاره ای هم به کمبود امکانات بهداشتی و درمانی استان داشت و افزود: مردم سیستان و بلوچستان به دلیل نبود بیمارستان مرتبط با بیماری های تنفسی مجبور بودند در تهران یا کرمان منتظر درمان باشند و برای همین طی دو سال اخیر بیمارستان تنفسی در استان تاسیس کردیم تا حداقل رنج رفت و آمد را از مردم دور کنیم.
هاشمی با بیان اینکه شناسایی کانون های گرد و غبار استان و تدوین برنامه اقدام در این حوزه، امیدوار کننده است، خطاب به ابتکار گفت: از شما می خواهم کار ماندگار و پایداری که نویدبخش هوای پاک برای مردم سیستان و بلوچستان باشد، انجام دهید.
استاندار سیستان و بلوچستان افزود: به رغم چالش های اعتباری دولت، 2280 میلیارد تومان برای تثبیت آب و جلوگیری از تبخیر بیشتر آب 46 هزار خانوار استان تخصیص داده شد.
وی ضمن انتقاد از ناهماهنگی در حوزه آب کشور، گفت: وزارت نیرو نباید بی توجه به نیازهای محلی و ضرورت های مناطق اقدام به توزیع آب در کشور کند و نگاه به آب باید از بخشی نگری به ملی نگری تغییر مسیر دهد.
این مقام مسئول اضافه کرد: تقسیم آب نیز نیازمند تغییر نگاه و قرار گرفتن در مسیر نوینی است که در آن، تقسیم آب بر اساس شرایط اقلیمی مناطق مختلف کشور است.
هاشمی با اعلام اینکه استان سیستان و بلوچستان دارای 820 کیلومتر کانال ها و نهرهای است، اظهار کرد: وقتی آلودگی ناشی از طوفان شن اخیر 30 برابر میزان مجاز است، کانال ها بسته می شود و آبی از آن ها عبور نمی کند و این بدان معنا است که هر ساله باید برای لایروبی کانال ها و نهرهای استان اقدام شود که البته نیازمند تخصیص اعتبار ویژه است.
استاندار سیستان و بلوچستان ضمن تاکید بر برخورد احترام آمیز با مردم و لزوم اتخاذ تدابیر لازم برای برون رفت از بحران، تصریح کرد: چرا باید بزرگنمایی و شانتاژ بگوئیم که 400 روستا زیر شن دفن شد.
وی خاطرنشان کرد: بحران در سیستان و بلوچستان فراتر از میزان طبیعی است و از این رو از دولت می خواهم رفع بحران استان را در اولویت اقدامات قرار دهد و با تخصیص و پرداخت اعتبار ویژه، اقدام در این حوزه را تسهیل نماید.
هاشمی ضمن یادآوری شرایط آبی کشور و به ویژه استان سیستان و بلوچستان، گفت: این شرایط ایجاب می کند که با نگاه به آینده، خط استراتژی آب برای تمام کشور تعریف شود.
استاندار سیستان و بلوچستان یکی دیگر از پیشنهادات خود را بازگشت معماری استان به معماری سنتی اعلام کرد و افزود: در معماری کنونی مردم از هیچ حفاظی در برابر طوفان های شن و گرد و غبار برخوردار نیستند.
این مقام مسئول ادامه داد: نظام مهندسی کشور، مردم و بدنه دولتی مرتبط باید برای اصلاح معماری استان اقدام نمایند.
وی ضمن یادآوری شرایط دشوار مردم استان و خسارات وارده به معیشت مردم، خواستار تخصیص سبد حمایتی اقتصادی و درمانی همچون معاف از پرداخت بخشی از مالیات یا هزینه های آب و برق برای مردم سیستان و بلوچستان شد.
به گفته هاشمی، 45 درصد از شهرنشینان استان سیستان و بلوچستان حاشیه نشین و 100 هزار نفر بی بهره از آب لوله کشی هستند.
مردم سیستان و بلوچستان رفاه اجتماعی ندارند
در ادامه، احمدعلی کیخا نماینده سیستان و بلوچستان در مجلس دهم، با اشاره به اینگه شرایط مردم استان بسیار سخت تر از تصور عمومی در این زمینه است، گفت: بعد از سالها فعالیت در سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان بدنه دولتی و فعالیت در مجلس شورای اسلامی به عنوان قانون گذار و به عنوان کسی که متولد سیستان و بلوچستان و بزرگ شده و ساکن این استان بوده، همچنان برایم این پرسش باقی است که آیا نظام ج.ا.ایران میتواند منطقه سیستان و بلوچستان را توسعه دهد و اگر میتواند چقدر زمان میبرد.
وی افزود: بعد از گذشت حدود 40 سال از انقلاب اسلامی، با وجود ورود جاده، اینترنت، مخابرات، دانشگاه، بیمارستان و بسیاری موارد دیگر به منطقه سیستان و بلوچستان همچنان رفاه اجتماعی مناسب برای مردم حاصل نشده است.
کیخا اشاره ای هم به بازدید اخیر خود از روستاهای منطقه همزمان با وقوع طوفان های شن و گرد و غبار 23 و 24 تیرماه داشت و اظهار کرد: واقعیت این است که شرایط زندگی و مردم در این منطقه بسیار دشوار و غیرقابل قبول است. تا جایی که به طور نمونه، در اوج وقوع طوفان های شن و گرد و غبار منطقه، دانش آموزان سیستان و بلوچستان نیز همچون سایر مناطق کشور در جلسه کنکور حاضر شدند و از هیچ تسهیلات متفاوتی برخوردار نشدند.
نماینده مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: بادهای 120 روزه سیستان و بلوچستان، هم فرصت و هم تهدید هستند اما متاسفانه برای کنترل تهدید آن ها هیچ برنامه ای وجود ندارد.
به گفته وی، به رغم تخصیص ردیف اعتباری و پرداخت اعتبار برای تثبیت شن های روان در سیستان و بلوچستان، هیچ اتفاقی در این حوزه رخ نداده است.
کیخا ضمن اعلام خواسته خود از دولت مبنی بر تفکیک وظایف دستگاه ها، اظهار کرد: پرسش این است که وظیفه محیط زیست برای مقابله با پدیده گرد و غبار چیست؟ و البته وطیفه سازمان حفاظت محیط زیست، تثبیت شن، جنگل کاری و درختکاری، تخصیص و مدیریت منابع آب یا مالچ پاشی نیست، بلکه آنچه بر عهده این سازمان است، فریاد زدن شرایط مردم سیستان و بلوچستان است.
معاون سابق سازمان حفاظت محیط زیست از ابتکار خواست تا قابل تنفس نبودن هوای سیستان و بلوچستان را بیشتر فریاد بزند تا نگاه ها به سوی استان و رفع چالش آن جلب شود.
نماینده زابل در مجلس دهم ضمن انتقاد از صرف مدت زمان طولانی برای تهیه طرح جامع و برنامه عمل مقابله با گرد و غبار سیستان و بلوچستان، گفت: سه سال برای منشأیابی گرد و غبار، زمان بسیار زیادی است. مردم انتظار دارند هرچه سریعتر و به شکل بحرانی اقداماتی در این زمینه صورت گیرد.
وی با اشاره به نقش خود در هیات تطبیق مصوبات دولت با قوانین، از دولت خواست تا در تخصیص اعتبارات و مصوبات، سیستان و بلوچستان و بحران گرد و غبار و طوفان های شن استان را به عنوان اولویت بحرانی قرار دهد. زیرا زلزله سیستان و بلوچستان، باد سیستانی است اگرچه در 30 ثانیه رخ نمی دهد.
کیخا با طرح این پرسش که آیا مردم سیستان در شرایط بحرانی قرار ندارند؟ گفت: حتی صدا و سیما از کنار مسأله سیستان و بلوچستان و رنج مردم در این منطقه به راحتی میگذرد.
معاون سابق سازمان حفاظت محیط زیست ضمن تأکید بر این موضوع که نگاههای بخشی، مملکت را نابود کرده است، تصریح کرد: تا فریاد نکشیم کاری انجام نمیشود. مسئولان باید حساسیت بیشتری نسبت به مشکلات سیستان و بلوچستان داشته باشند و اگرچه گامهایی در این زمینه برداشته شده، اما شرایط به هیچوجه مطلوب نیست.
یک میلیون هکتار از تالاب ها، بیابان شده است
خداکرم جلالی رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری از دیگر حاضران در این نشست بود که با انتقاد از عدم جامع نگری و آینده نگری در برنامه ها و اقدامات صورت گرفته در این حوزه از سال های گذشته تا کنون، گفت: یکی از اولویت های مهم، برنامه ریزی برای تدوین برنامه جامع است.
وی با بیان اینکه سازمان جنگلها در حوزه کار خود هرچه در توان داشته انجام داده است، گفت: با اعتبارات حدود 2 میلیارد تومان، اقداماتی در زمینه مقابله با گرد و غبار انجام شده ولی با این وجود این بحث در استان سیستان و بلوچستان باید در اولویت قرار گیرد چون وضعیت در این منطقه بحرانی است، بنابراین باید بودجههای مربوط به شرایط بحرانی نیز برای این استان لحاظ شود.
رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری افزود: عدم تامین حق آبه زیست محیطی تالاب ها منجر به تبدیل یک میلیون هکتار از تالاب های کشور به کانون گرد و غبار و بیابان شده است.
نخستین برنامه عمل گرد و غبار کشور متعلق به سیستان و بلوچستان است
در ادامه، ضیاء الدین شعاعی مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار نیز با بیان اینکه استان سیستان و بلوچستان از گذشته های دور همواره از استان های مستعد پدیده گرد و غبار بوده، گفت: طبق پژوهشی که در خصوص روزهای گرد و غباری در کشور طی 20 سال گذشته زیر نظر UNEP و با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و دانشگاه تهران انجام شد، سیستان و بلوچستان از فعال ترین کانون های گرد و غباری طی 20 سال گذشته بوده است.
وی افزود: اگرچه تعریف مشخصی از گرد و غبار و روز گرد و غباری در دنیا وجود ندارد، اما در ایران و طبق شاخصی که خودمان تعریف کرده ایم، مقر شد روزهایی که غلظت pm10 بیش از 150 میکروگرم است را روز گرد و غباری بنامیم.
شعاعی ضمن اشاره به تدوین سند ملی منشاء گرد و غبار با عنوان "مطالعات جامع عرصه های تولید گرد و غبار در کشور به منظور اولویت بندی مناظق منشاء تولید گرد و غبار"، اظهار کرد: همچنین سند منشاء گرد و غبار 12 استان کشور از جمله آذربایجان های غربی و شرقی، ایلام و خوزستان نیز تهیه شده است.
مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار ادامه داد: این اسناد حاوی "مطالعات منشاء های محلی و استانی به منظور ارایه راه کارهای اجرایی و مدیریتی" است.
این مقام مسئول با اعلام اینکه نخستین برنامه عمل گرد و غبار کشور متعلق به سیستان و بلوچستان است، گفت: این برنامه تا نیمه شهریورماه نهایی و ابلاغ خواهد شد.
وی همچنین از شناسایی علل شکل گیری طوفان های 120 روزه یا مکانیزم وقوع باد خبر داد و افزود: یکی دیگر از عوامل موثر در وقوع باد یا طوفان، جهت باد است.
شعاعی اشاره ای هم به راه کارهای کوتاه مدت در این خصوص داشت و گفت: رایزنی با بخش صنعت برای بررسی امکان تولید محصولات متناسب برای کاهش آسیب پذیری مردم از جمله تولید فیلترهای محافظ تنفسی با دقت 2.5 میکرومتر، بخشی از این اقدامات است.
بنابراین گزارش، پرویز گرشاسبی معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری نیز با ارائه گزارشی از اقدامات سازمان متبوع خود، گفت: نباید از موضوع سازگاری و انطباق با شرایط غافل شویم و در کنار اقدامات مقابله ای باید در این زمینه نیز گام برداریم.
معاون آبخیزداری امور مراتع و بیابان سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری اضافه کرد: کل سطح دریاچه هامون بیش از 500 هزار هکتار است که بخشی از آن به منشاء گرد و غبار و ورود آن به شهر زابل و روستاهای اطراف تبدیل شده است.
وی افزود: در سال 94 حدود 6 تا 7 هزار هکتار از سطح استان سیستان و بلوچستان در قالب کاشت نهال و بذرپاشی مدیریت شد و در 49 هزار هکتار نیز عملیات مقابله با توفان های گرد و غبار و تثبیت شن های روان در کنار تالاب هامون صورت گرفت.
گرشاسبی به پخش سیلاب ها در منطقه اشاره کرد و گفت: از وزارت نیرو درخواست کرده ایم تا مجوز پخش سیلاب در 5 هزار هکتار را دریافت کنیم.
معاون آبخیزداری امور مراتع و بیابان سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری اظهار کرد: همچنین پیش بینی می شود به مبلغ 77 میلیارد تومان در برنامه 5 ساله ششم توسعه در راستای جلوگیری از خشک شدن تالاب هامون کار خود را وسعت دهیم.
وی گفت: اگر نمی توانیم آب مورد نیاز برای تمام عرصه تالاب هامون را تهیه کنیم پیشنهاد کردیم که این حوضه را کوچک تر کنند تا بتوان همان بخش را به طور صحیح مدیریت کرد.
اعزام هیاتی به سیستان
همچنین حمید پورمحمدی معاون توسعه امور تولیدی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور گفت: قرار است هفته آینده هیاتی برای بررسی ظرفیت های بخش آب، مراتع، کشاورزی و محیط زیست به استان سیستان و بلوچستان اعزام شود تا با استفاده از این اطلاعات بتوان با ایجاد روش های ابتکاری از ظرفیت سازمان ها و دستگاه ها برای بهبود بخشیدن به وضعیت مردم منطقه استفاده کرد.
وی افزود: بعد از این سفر دستگاه هایی که در این موضوع دخیل هستند می توانند قابلیت های محدود اعتباری خود را کنار هم قرار دهند تا به این استان کمکی شده باشد.
معاون توسعه امور تولیدی سازمان مدیریت و برنامه ریزی تاکید کرد: همچنین استفاده از ظرفیت های بین المللی و تبادل اطلاعات و تجربیات از دیگر برنامه های سازمان مدیریت در این زمینه است.
مکانسیم طوفان های شن متفاوت از مکانسیم گرد و غبار است
سعید محمودی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان نیز با ارارئه گزارشی از اقدامات صورت گرفته برای احیاء و نجات تالاب بین المللی هامون، گفت: در ابتدای سال جاری هامون به عنوان 12 ذخیرگاه زیست کره ایران به ثبت یونسکو رسید که این موضوع می تواند تاثیری مهم در جلب نگاه و همکاری های بین المللی در این حوزه داشته باشد.
وی ضمن اشاره به شرایط آبگیری تالاب در بهار سال 1395، اظهار کرد: روند مثبت اقدامات در کنار شرایط طبیعی نسبتا خوب امسال منجر به جاری شدن آب در اطراف کوه خواجه (منطقه باستانی سیستان) در ابتدای سال جاری و بهبود شرایط اکولوژیکی منطقه و تخم گذاری پرندگان شد.
محمودی با بیان اینکه بخش مهم کانون های گرد و غبار هامون، در هامون صابوری قرار دارد، افزود: امسال با کنترل غالب این کانون ها و زیر آب بودن آن ها ، همچنین شرایط کوه خواجه، شاهد بهبود شرایط در آن منطقه بودیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان ادامه داد: دما در زمان طوفان بالای 40 درجه و میانگین تبخیر آب حدود 5 متر است و همین امر باعث شده تا بادهای 120 روزه منجر به ایجاد نوساناتی در چهنه آبی هامون صابوری در ایران و افغانستان شود.
این مقام مسئول ضمن تاکید بر تفاوت میان مکانیسم طوفان های شن و گرد و غبار در سیستان و بلوچستان، گفت: یکی از مهم ترین خطرات طوفان های شن، کاهش دید افقی و افزایش تصادفات جاده ای است.
محمودی سرعت باد در زمان وقوع طوفان های شن 23 و 24 تیرماه را 101 کیلومتر بر ساعت اعلام کرد.
به گفته وی، تدوین برنامه مقابله با گرد و غبار استان، رفع موانع ورود آب از فراه و رفع عمده موانع جریان آب در این قسمت، لایروبی مسیرها و رودخانه های ورودی به هامون، بهینه سازی مصرف آب و اصلاح الگوی آبیاری و کشت در 40 تا 50 هزار هکتار از اراضی حومه هامون، تدوین برنامه مدیریت زیست بومی تالاب هامون برخی از اقدامات صورت گرفته در این حوزه است.
رئیس و معاون سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، نمایندگانی از وزارتخانه های امور خارجه و نیرو، سازمان مدیرت و برنامه ریزی کشور، نماینده مردم زابل در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، معاونان محیط زیست انسانی و محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست و جمعی از مسئولان دستگاه های مرتبط از جمله حاضران در این جلسه بودند.