آینده نامعلوم بنای تاریخی ارزشمند تهران
یکی از ساختمانهای تاریخی میدان بهارستان تا امروز به لطف ساکنانش پابر جاست، اما مشخص نیست که اداره کل میراث فرهنگی استان تهران چه برنامهای برای این میراث فرهنگی ارزشمند تهران دارد.
چشم هر رهگذری را خیره میکند، زیباست، رنگ و بویی از هویت تهران دارد، گچبریها، پنجرههای چوبی و تزئینات آجریش خیره کننده است.
این بنا در انتهای ضلع جنوی خیابان جمهوری، قبل از میدان بهارستان قرارگرفته و گفته میشود که حدود ۸۵ سال قدمت دارد، بنابراین باید شاهد روزهای پر فراز و نشیبی در میدان تاریخی بهارستان بوده باشد.
اسکندر مختاری، پژوهشگر میراث فرهنگی و عضو شورای فنی میراث فرهنگی استان تهران، در مورد این بنا به خبرنگار ایلنا میگوید: «این خانه جز بناهای باارزش تهران است و میتواند؛ در فهرست آثار ملی به ثبت برسد.
شهرداری، میراث فرهنگی و یا حتی کمپینهای مردمی باید کمک کنند تا این خانه حفظ شود، زیرا ساختمان بسیار ارزشمندی در تهران است.»
این ساختمان با ارزش تاریخی مانند بسیاری از ساختمانهای مشابهش، متروکه نشده است، زندگی در آن جریان دارد و شرکت سهامی انتشار، یکی از انتشاراتیهای قدیم تهران که پس از کودتای ۲۸ مرداد توسط مهدی بازرگان، آیتالله طالقانی، یدالله سحابی و... تاسیس شد؛ در این ساختمان مستقر است.
حسن محجوب؛ مدیرعامل شرکت سهامی انتشار در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در مورد این بنا اظهار میکند: «این بنا در ابتدا یک ساختمان خصوصی بوده، سپس کافه رستوران میشود و بعد از آن دفتر حزب میهن در اینجا استقرار پیدا میکند، سپس بنا را به دبیرستان بوعلی سینا میدهند و از سال ۶۰ به بعد نیز نصیب شرکت سهامی انتشار میشود.»
شرکت سهامی انتشار زمانی این ساختمان را تحویل میگیرد که چند سالی متروک مانده و به قول محجوب، به ساختمانی مخروبه مانند بوده است، او میگوید؛ «تا کنون هزینههای زیادی برای نگهداری ساختمان کردیم، بعد بارها تعمیرات انجام دادیم، نقاشی کردیم، شیروانیها را عوض کردیم و... اداره میراث فرهنگی نیز در این سالها تنها یکبار به ما نامه داده است که ساختمان باید حفظ شود.»
او میافزاید: «میراث فرهنگی این ساختمان را حفظ میکند، اما هرگز کمکی برای مرمت و حفاظت از بنا به ما نکرده است و تاکنون تمام هزینهها را خودمان پرداخت کردیم.»
بسیاری از خانههای تاریخی تهران همچون خانه نصیرالدوله شانس این را نداشتهاند که مالک آنها همچون این شرکت انتشاراتی قدیمی در حفظ آنها بکوشد، حتی شاهد بودیم؛ برخی بناها نیز که ثبت ملی هم بودهاند، اما به دلیل بیتوجهی مالکان یا ساکنان آسیب جدی دیدهاند، برخی مالکان نیز ترجیح دادهاند تا بنا آرام آرام تخریب شود و به جای آن ساختمان سر به فلک کشیدهای با واحدهای زیاد و نمای گرانیتی بسازند، اما اینها به معنای آن نیست که این بنای ارزشمند قرار است تا همیشه همین گونه بدون تهدید بماند و هیچکس نمیتواند در این شرایط آینده آن را تضمین کند، نمیشود که این بنا رها شود تا بلکه سخاوت مالکانش سرنوشت آن را تعیین کند، این بناها تاریخ شهر حساب میشوند و بار هویت فرهنگی مردمی را بر دوش دارند، بنابراین باید به انتظار بنشینیم تا ببینیم؛ دستگاه متولی میراث فرهنگی استان تهران که تاکنون در مورد این بنا پاسخ و توضیحی به خبرنگار ایلنا نداده است، آیا برای این میراث فرهنگی حدود ۱۰ میلیون شهروند پایتخت چه برنامهای دارد؟