سلامت 14 میلیون نفر در گرو احیای دریاچه ارومیه/ دولت گذشته حتی یک ریال هم هزینه نکرد

مسعود تجریشی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در مورد وضعیت دریاچه ارومیه، اظهار کرد: در طی سالیان اخیر هر سال حدود 40 سانتی‌متر تر از آب دریاچه نسبت به سال پیش از آن افت داشت؛ اما امسال، بر اساس آماری که هفته گذشته گرفته شده است، تراز آب دریاچه ارومیه نسبت به سال گذشته، 6 سانتی‌متر کم شده‌است. همچنین اکنون سطح دریاچه نزدیک به 2000 کیلومتر مربع است و تا 2 ماه آینده نیز  همانند سال گذشته می‌شود.

وی با بیان اینکه تا این لحظه منبع آب جدیدی به دریاچه وارد نشده است، ادامه داد: امسال بارندگی خوب و نرمالی در آن منطقه داشتیم، اما به دلیل خشکی زمین، خشکی آب‌های زیرزمینی و لایروبی نشدن رودخانه‌ها در سال گذشته، میزان روان آب‌ها حدود 63 درصد نسبت به میانگین کاهش داشته‌ و بخش عظیمی از این آب پیش از رسیدن به دریاچه تبخیر شده است.

آب سد بوکان به سمت دریاچه رها شده‌است

تجریشی افزود: اقداماتی که برای احیا دریاچه در سال 93و94  در نظر گرفته‌ایم، در جهت  تثبیت دریاچه ارومیه است؛ یعنی قرار  است که در این سال‌ها اجازه ندهیم، دریاچه بدتر از آنچه در سال‌های قبل بوده، شود. بر همین اساس از جمله اقداماتی که انجام شده،  می‌توانم به رهاسازی آب سدها اشاره کنم  که  در طی آن، امسال نزدیک به 335 میلیون متر مکعب آب از سد بوکان رها شده است. دومین اقدام نیز اتصال سیمینه‌رود به زرینه رود است که این اتصال سبب می‌شود، رهاسازی آب که قرار است؛ در بهمن و اسفند سال جاری انجام شود، تسهیل پیدا کند تا آب به راحتی و با مقادیر بیشتری به پیکره دریاچه وارد شود.

عضو ستاد احیا دریاچه ارومیه اظهار کرد: همچنین لایروبی‌کردن رودخانه‌های اصلی همچون «گدارچای»، تا مرداد و شهریور امسال به اتمام می‌رسد. این اقدامات برای آن انجام می‌شود که در بارندگی‌های سال آبی جدید، آب حاصل از بارش‌ها بتواند به پیکره اصلی وارد شده و همچنین بخشی از آن نیز پشت سدها ذخیره شود تا در بهمن و اسفند به سمت دریاچه آزاد شوند.

معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه صنعتی شریف در ارتباط با دیگر اقدامات که سبب می‌شود آب بیشتری به دریاچه ارومیه وارد شود، توضیح داد: برخی از این اقدامات از آخر امسال و برخی نیز از فروردین ماه سال 95 آغاز می‌شود. این اقدامات شامل آزاد کردن  آب از برخی سدهاست که از طریق آن می‌توان بیش از 190 میلیون متر مکعب آب را به سطح دریاچه ارومیه وارد کرد. انتظار ما این است که با تکمیل کانال‌های لازم برای این کار  تا آخر امسال یا اوایل سال آینده این اتفاق بیفتد.

عمده فعالیت ما در سال‌های اولیه صرفه جویی آب در بخش کشاورزی‌ست

عضو ستاد احیا دریاچه ارومیه افزود: اما عمده فعالیت‌هایی که قرار است؛ در 5 سال اول اجرای برنامه احیا دریاچه ارومیه صورت بگیرد، صرفه‌جویی آب در مصارف کشاورزی است. برای این کار مهندسین مشاور لازم استخدام شده‌اند، همچنین بودجه‌هایی برای آبیاری تحت فشار در نظر گرفته شده است تا آب را در لوله به کشاورزان برسانند و حق آبه آنها را  خریداری کنند؛ این اقدامات سبب می‌شود که در طی 5سال، سالانه 8 واحد آب صرفه‌جویی شده تا این آب به دریاچه وارد شود. همچنین در سال 97 و 98 برنامه انتقال آب  بین حوزه‌ای را نیز داریم که مقدمات آن  در حال انجام است و برای نمونه دستگاه‌های حفاری لازم قرار است که تا  هفته آینده به کشور وارد شوند.

پساب تصفیه شده شهرها به دریاچه خواهد ریخت

وی افزود: اقدام دیگری که قرار بوده از سال 95 آغاز شود، اما مقدمات آن از امسال آغاز شده است، ریختن پساب تصفیه‌شده شهرها به دریاچه است، که حدود 300 میلیون متر مکعب حجم دارد و عاری از آلاینده‌های شیمیایی است، بنابراین کمک کردیم تا تصفیه‌خانه‌های تبریز، ارومیه، عجب شیر و... تشکیل شود تا از سال 95 بتوانیم، این پساب‌ها را از طریق لوله به دریاچه ببریم تا سطح آن خشک نشود.

بحرانی‌ترین وضعیت دریاچه ارومیه در دوسال اخیر

تجریشی با بیان اینکه دریاچه ارومیه دو سال است که  در بحرانی‌ترین شرایط خود قرار گرفته، تصریح کرد: در مورد این مساله که برخی عنوان می‌کنند؛ احیا شدن دریاچه ارومیه ممکن نیست، باید گفت؛ حدود 500 الی 600 نفر از کارشناسان دانشگاه‌ها و دستگاه‌های مختلف بر این عقیده‌اند که می‌شود با اقداماتی تحت عنوان مصوبات هیات دولت  دریاچه ارومیه را  احیا کنیم.

در صورت عدم احیا سلامتی 14 میلیون نفر به خطر می‌افتد

تجریشی گفت: خشکی سطح دریاچه سبب می‌شود؛ طوفان‌های منطقه‌ای، گستره‌ای حتی بیشتر از استان را آلوده کنند، بنابراین دریاچه باید احیا شود، زیرا در غیر این صورت 14 میلیون نفر از هموطنانمان با بحران‌های جدی بهداشتی و سلامت  روبرو می‌شوند و به لحاظ اقتصادی نیز در منطقه بحران ایجاد خواهد شد.

در دولت گذشته حتی یک ریال برای احیا دریاچه هزینه نشد

وی ادامه داد: این دریاچه در 200- 300  هزار سال پیش هیچ‌گاه خشک نشده است و تنها 2 الی 3 سال است که اقداماتی برای احیا آن آغاز شده، بنابراین قطعا برای احیا آن امید هست. باید توجه کنیم که در سال‌های 87 تا 92 که دولت‌های گذشته برای احیا دریاچه  برنامه داشتند، حتی یک ریال هم برای این برنامه‌ها خرج نکردند، در حالی که امسال دولت 2000 میلیارد تومان برای اجرای برنامه احیا اعتبار در نظر گرفته است. بنابراین امیدواریم بتوانیم مردم را آگاه کنیم که احیا نشدن دریاچه چه مشکلاتی برای آنها ایجاد می‌کند و مشارکت  آنها را جلب کنیم، تا در سال‌های اولیه بتوانیم آبی را که از دریاچه گرفته‌ایم به آن بازگردانیم.