«شهریارعدل» تخت جمشید را با هزینه شخصی خود به ثبت جهانی رساند

سید محمد بهشتی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در ارتباط با شهریار عدل، پژوهشگر میراث فرهنگی و تاریخ هنر که روز گذشته به دیار باقی پیوست، گفت: فقدان مرحوم عدل بسیار تلخ است. او شخصیت علمی و دوست بسیار خوبی برای همه فعالان میراث فرهنگی بود. ایشان سال‌های طولانی در حوزه‌های تاریخ و باستان‌شناسی فعالیت داشتند و عمده تمرکزشان نیز بر روی دوران  اسلامی بود که بر همین اساس کارهای بسیار مهمی در این حوزه در ری، بسطام و زوزن انجام دادند و همچنین فعالیت‌های گسترده‌ای را نیز در بلخ افغانستان داشتند.

وی ادامه داد: مرحوم عدل عضو مرکز ملی تحقیقات علمی (CNRS)؛ مهم‌ترین مرکز علمی فرانسه بودند، اما تمرکزشان بیشتر بر روی ایران بود. وی تلاش‌های بسیاری در سال‌های اولیه تصویب کنوانسیون میراث جهانی در جهت ثبت آثار ایرانی داشتند و اولین آثار ثبت شده ایرانی در سال 58، همچون میدان نقش جهان، چغازنبیل و تخت جمشید توسط ایشان و با هزینه شخصی‌شان انجام شد.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور افزود: همچنین پس از آنکه بعد از سال‌ها وقفه در ثبت آثار تاریخی، در اواخر دهه 70 دوباره ثبت آثار به جریان افتاد؛ بازهم بیشترین نقش را مرحوم عدل در این زمینه ایفا کردند.

بهشتی با اشاره به اینکه فعالیت‌های شهریار عدل بسیار پردامنه بود، اظهار کرد: برای نمونه پس از وقوع زلزله بم ایشان بر روی بم متمرکز شده و فعالیت‌های گسترده‌ای را همچون بررسی باستان‌شناسی و تلاش برای ثبت جهانی منظر فرهنگی بم انجام دادند و حتی در روزهای آخر  فعالیتش نیز تلاش‌ های خود را برای بم متوقف نکردند، به گونه‌ای که هر زمان که ایران می‌آمد، حتما باید به بم  سفر  و مطالعاتش را تکمیل می‌کرد.

رئیس اسبق سازمان میراث فرهنگی کشور ادامه داد: وی همچنین با فعالیت‌هایی که در کاخ گلستان رخ می‌داد، ارتباط نزدیکی داشت و تلاش زیادی برای شناسایی و مرمت  فیلم‌هایی قدیمی کرد که در کاخ گلستان ساخته شده بود. به طوری که اکنون این فیلم‌ها توسط فیلم‌خانه ملی در فرانسه در حال مرمت هستنند  که بخشی از آنها مرمت شده و تحویل ایران شده‌اند و بخشی هم هنوز در فرانسه در حال مرمت هستند که همه این اقدامات به همت مرحوم عدل انجام گرفت.

بهشتی با بیان اینکه مرحوم عدل اقدامات ارزنده‌ای نیز در زمینه تاریخ عکاسی در کاخ گلستان داشته‌اند، گفت: تقریبا هر فعالیتی که در حوزه‌های مختلف به ویژه باستان‌شناسی صورت می‌گرفت و مرحوم عدل تلاش می‌کرد، نقشی در آن ایفا کند، تا اتفاق بهتر و غنی‌تری بیفتد، برای نمونه اخیرا همایشی در ارتباط با باستان‌شناسی در حوزه خلیج فارس در پیش رو داریم که مرحوم عدل بسیار تلاش کرد تا این همایش غنی‌تر و با حضور شخصیت‌های علمی برجسته‌تری برگزار شود.

وی در پایان تصریح کرد: شهریار عدل همیشه یار فعالان میراث فرهنگی بود و اگر بخواهیم؛ عنوان خادم میراث فرهنگی ایران را برای برخی افراد در نظر بگیریم،  قطعا یکی از آنها شهریار عدل است.