فقر فرهنگی، مهمترین عامل گرایش نوجوانان به مواد مخدر

به گزارش ایلنا، فاطمه مهران فر افزود: یکی از عوامل مهم پیدایش بزهکاری و شیوع اعتیاد، سطح و طبقه اجتماعی و فرهنگی خانواده ها است. سطح تحصیلات، سطح پایین و نازل منزلت اجتماعی خانواده، ناآگاهی اعضای خانواده به ویژه والدین از مسائل تربیتی، اخلاقی و آموزه های مذهبی، عدم همنوایی خانواده با هنجارهای رسمی و حتی غیررسمی جامعه، هنجارشکنی اعضای خانواده از جمله مولفه هایی هستند که در قالب فقر فرهنگی خانواده در ایجاد شوک های روانی و روحی بر نوجوانان و جوانان برای مصرف مواد مخدر صنعتی و روانگردان ها موثر است و انگیزه ارتکاب انواع جرایم آنان را نیز دو چندان می کند.

وی با بیان اینکه تبعیض جنسیتی یا تبعیض بین فرزندان از جمله عوامل مهم فقر خانوادگی بشمار می آید، اظهار داشت: بسیاری از والدین آگاهانه یا ناآگاهانه با تبعیض بین فرزندان، موجب اختلاف بین آنان و دلسردی آنان از زندگی می شوند. تبعیض در برخورد با خطاها و اشتباهات فرزندان دختر و پسر، عدم اتخاذ رویه منطقی برای برخورد با خطاهای فرزندان و تنبیه تبعیض آمیز براساس برتری پسر بر دختر یا به عکس، موجب سلب اعتماد به نفس و بدبینی فرزندان نسبت به والدین می شود که زنگ خطری برای گرایش به اعتیاد است.

بنابر گزارش ستاد مبارزه با مواد مخدر، این کارشناس آموزشی ادامه داد: همانگونه که عدم توجه به نیازهای عاطفی فرزندان می تواند عامل بروز ناهنجاری های رفتاری در فرزندان شود، توجه بیش از حد متعارف و در اختیار قرار دادن امکانات رفاهی زیاد هم می تواند زمینه بروز ناهنجاری های رفتاری در آنان شود.

مهران فر اضافه کرد: در شیوه فرزندسالاری، اغلب تمایالات و خواسته های فرزندان محقق می شود، از این رو به محض ایجاد مشکلات، بحران ها و فشارهای زندگی که در آن امکان تحقق برخی از نیازها سلب می شود و یا در شرایطی که خواسته های فرزند باعث افراط شده و والدین با آن مخالفت می کنند، فرزند به دلیل تربیت شدید عاطفی، روحیه عدم درک منطقی شرایط، نازپروری و بی تحملی در برابر مخالفت والدین، عصیان و طغیان کرده و همین امر موجب دوری وی از والدین شده و سرانجام این عوامل می تواند زمینه گرایش به استفاده از مواد مخدر را فراهم کند.

وی با بیان اینکه بیشتر انحرافات نوجوانان ریشه در ناکامی های اولیه زندگی آنان دارد، گفت: شناخت نیازهای روانی و کیفیت ارضای این نیازها در شادابی و نشاط فرد بسیار موثر است و ارضا نشدن آن و یا ارضای ناقص آن، اثرات نامطلوب بر جای گذاشته و زندگی را به کام فرد تلخ می کند و فرد را به اعتیاد می کشاند.

مهران فر تصریح کرد : وجود یک انحراف و نابهنجاری از جمله اعتیاد در جامعه می تواند نظم اجتماعی را دچار اخلال کند، آسیبی که اعتیاد به اعتبار و حیثیت جامعه وارد می کند جبران ناپذیر است، در منظر و افکار عمومی، همانگونه که فرد معتاد از چشم ها افتاده و فاقد اعتبار است، جامعه ای هم که دچار آفت اعتیاد شود و سلامت خود را از دست بدهد ، از چشم دیگر جوامع خواهد افتاد ، اعتبار و حیثیت لازم را دیگر نخواهد داشت.

وی خاطر نشان کرد: از سوی دیگر، اعتیاد، زیان و ضررهای سنگینی را در زمینه اقتصادی نیز متوجه جامعه می کند، این پدیده شوم باعث صرف هزینه های زیادی در تولید و یا تهیه مواد افیونی می شود و هم بخش عمده و اثر گذار جامعه، یعنی جوانان را از عرصه تولید و کار محروم می کند.

این کارشناس آموزشی شکل گیری باندهای مافیایی و راه های درآمد سیاه که پول های نامشروع را از گردونه سالم اقتصاد جامعه بیرون کرده و به چرخه فساد وارد می کند، زیان عمده دیگر اعتیاد در اقتصاد جامعه و کشور دانست.

مهران فر، اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر را در گرو افزایش آگاهی خانواده ها از معضلات اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی اعتیاد دانست و گفت: همچنین باید شیوه های تربیتی را هم به خانواده ها گوشزد کرد.

وی، تقویت اعتقادات فرزند، به ویژه در کودکی و نوجوانی، در کنار پای بندی عملی والدین به آموزه های دینی، ایجاد سازگاری در محیط خانه، ایجاد بستر مناسب برای احساس امنیت، آرامش، صفا و صمیمیت و درک متقابل والدین و فرزندان، تلاش در جهت تامین نیازهای مادی و معنوی فرزندان توسط والدین، توجه به نیازهای روحی و عاطفی جوانان و ایجاد فضای مطلوب و آرام در خانواده، مراقبت والدین نسبت به اعمال و رفتار فرزندان خود ، برنامه ریزی مناسب برای تنظیم اوقات فراغت نوجوانان و جوانان و نظارت جدی نسبت به دوست یابی فرزندان را از وظایف مهم در امر مقابله با اعتیاد عنوان کرد.