برای تامین داروی استاندارد سالک با مشکل مواجه هستیم

جواد رمضان‌پور در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایلنا با اشاره به اینکه سالک طی دهها سال بعنوان یک بیماری تهدید کننده سلامت و زیبایی برای انسان در دنیا مطرح بوده و است، گفت: موضوعی با عنوان شیوع مجدد بیماری سالک در استان و کشور نداریم. این بیماری به صورت طبیعی، هر چند سال یکبار افزایش طبیعی خود را دارد که این مسئله به دلایل متعددی وابسته است.

وی با اشاره به اینکه کنترل برخی عوامل مؤثر در گسترش بیماری سالک از جمله خشکسالی، زلزله و زمستان‌های معتدل توسط انسان غیرممکن است، افزود: اما برخی از علل همچون توجه به بهداشت عمومی و بهسازی محیط، عدم مسافرت، مهاجرت و اسکان افراد حساس در نقاط آلوده به سالک کشور، توقف پیشروی انسان و روند ساخت‌وساز به سمت نقاط آلوده دارای مخزن و ناقل بیماری، رعایت مسائل حفاظت فردی در برابر گزش و مراجعه به موقع جهت تشخیص و درمان بیماری در کنترل و اختیار انسان بوده و توجه به آنها می‌تواند، موجب کاهش ابتلاء به بیماری شود.

وی افزود: سال گذشته هشدارهایی که درباره سالک مطرح شد، به دلیل بی‌توجهی دولت به موضوع سالک بود، البته نیاز بود تا مسئولین جدید استانی با موضوع سالک و دیگر مشکلات استان آشنا شوند.

وی با اشاره به اینکه متأسفانه در سال گذشته برخی از دانشگاههای درگیر سالک، از جمله دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، زمان مناسب جهت مداخله وکنترل صحرایی بیماری را از دست دادند، گفت: از آنجائی که اساس اجرای اینگونه مداخلات واقدامات، تخصیص اعتبارات کافی، بموقع و مستمر در کنار حمایت و پشتیبانی قاطع مدیران ارشد کشوری و استانی است، لذا در صورت استمرار شرایط سال گذشته در خصوص مسائل مالی و مدیریتی بیماری، گسترش سالک طی سال جاری و سالهای آتی در سطح استانهای آلوده دور از انتظار نخواهد بود.

رمضانپور تاکید کرد: چیزی که در سال گذشته سبب شد؛ بیماری سالک  در کشور زیاد جلوه کند، کمبود شدید داروی استاندارد (گلوکانتیم) بود که سالهای سال از سوی وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی، رایگان در اختیار بیماران قرار می‌گرفت.

این کار‌شناس کنترل و مراقبت بیماری سالک استان اصفهان با اشاره به مشکلات متعدد بوجود آمده ناشی از کمبود گلوکانتیم در استان و کشور، افزود: طی دو سال اخیر دارویی با نام مگلوسان بعنوان داروی جایگزین از سوی وزارت بهداشت در اختیار دانشگاهها قرار گرفت که استفاده از آنها برای برخی از بیماران  مسائل و مشکلاتی را به همراه داشت و موجب شد تا وزارت بهداشت این دارو را مجددا بررسی کند.

وی درباره تامین دارو برای بیماران سالک، گفت: مشکل داروی سالک که از دو سال قبل  به وجود آمد، با ممنوعیت مصرف برخی از شماره سریال‌های آمپول مگلوسان شروع شد.از این رو طبق آخرین دستورالعمل  وزارت بهداشت، سریال‌های تایید شده  این دارو فقط به صورت موضعی برای بیماران قابل استفاده است، تزریق عضلانی آن ممنوع است. اما چون طبق راهنمای کشوری موجود نمی‌توان برای همه بیماران از روش موضعی استفاده کرد، می‌بایست داروی مجاز جهت درمان سیستماتیک نیز تأمین شود.

افزود: همچنین در بحث درمان سالک، داروهایی توسط برخی دانشگاه‌ها از جمله اصفهان ساخته شده است و تلاش شده تا داروهای از حالت تزریقی به صورت ژل و پماد در آید. نتایج ارزشمند و موفقیتهایی در این باره کسب شده اما تا زمانی که این دارو جهت استفاده انسان به تأیید برسد و تولید شود زمان لازم است و مجبوریم برای بیماران از داروهایی استاندارد موجود و قدیمی استفاده کنیم.

ایشان در ادامه افزود: با تلاش زیاد و گسترده‌ای در سطح استان طی این سال‌ها توانستیم، آمار تعداد مبتلایان به سالک اصفهان  را از بالای ۵ هزار مورد به حدود ۲ هزار مورد درسال برسانیم. با این وجود نیاز معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی  اصفهان به داروی گلوکانتیم چیزی حدود ۸۰ تا ۹۰ هزار آمپول در سال است. در سال گذشته با پیگیری ومکاتبات متعدد انجام شده توانستیم  چیزی حدود ۱۲ هزار آمپول گلوکانتیم از وزارت بهداشت دریافت کنیم که در مقایسه با نیاز واقعی ما خیلی کمتر بود ولازم است این مهم  در سال جاری مورد توجه جدی مدیران محترم کشوری واستانی قرار گیرد.

این کار‌شناس با سابقه سالک عنوان کرد: به دلیل کمبود های عنوان شده ، معاونت بهداشتی اصفهان برای تأمین  داروی گلوکانتیم مورد نیاز خود از شهریور ماه 1393 تاکنون در حال رایزنی با شرکت‌هایی ذیربط بوده و است. بطوریکه با خیلی از شرکت‌های وارد کننده و توزیع کننده  تماس گرفتیم، اما موفق به خرید نشدیم .به دلیل اینکه فاز دسترسی به این دارو مبتنی بر تقاضا، واردات و توزیع است، این پروسه زمان براست وهمچنین با وجود بحث‌هایی چون مناقصات دارویی در وزارت بهداشت، پروسه دسترسی به دارو کند‌تر شد.

وی درباره تاثیر کمبود دارو بر قیمت عرضه آن گفت: متاسفانه این موضوع در بخش آزاد و دلالی بر قیمت دارو تاثیر زیادی داشت. نرخ استاندارد سال گذشته این دارو حدود ۶ هزار تومان برای هر عدد آمپول بود، اما متاسفانه بیمارانی را شاهد بودیم که  اجبارا از بازار آزاد و سیاه دارویی پایتخت آن را با مبالغی چند برابر خرید کردند.

 وی تأکید کرد: بحثی مهمی که در این میان  وجود دارد، این است که ممکن است داورهایی که از بازار آزاد به دست بیماران می‌رسد تاریخ مصرف گذشته و یا تقلبی باشد.

رمضانپور با اشاره مجدد به اینکه از شهریور 1393 تاکنون نتوانستیم، گلوکانتیم مورد نیاز استان را خریداری وتامین کنیم گفت: مقداری مگلوسان دراختیار دانشگاه قرار دارد که فقط برای درمان موضعی قابل استفاده است و باید توجه داشت که درمان موضعی شامل همه بیماران نمی‌شود.

وی تاکید کرد: سایر دانشگاه‌های درگیر سالک نیز  با مشکلاتی همانند اصفهان مواجه هستند و مسئولین وزارت بهداشت از این مسائل اطلاع دارند و قطعا در راستای رفع موانع، مشکلات و کمبودهای موجود و مطرح شده تلاش می‌کنند.

به گفته وی از مهمترین اقداماتی که تاکنون در این راستا توسط وزارت بهداشت صورت گرفته است تقسیم کشور به سه منطقه جهت کنترل و مهار بهتر سالک در کشور از سال 1390 می باشد که دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بعنوان  سرگروه گروه یک لیشمانیوز کشورمشتمل بر 14 دانشگاه علوم پزشکی ودارای نیمی از آمار سالک کشور مشغول همکاری و فعالیت است.

رمضانپور با اشاره به اینکه در اصفهان ما با سالک روستایی که از طریق موش جونده صحرایی منتقل می‌شود مواجه هستیم، افزود: از این رو این بیماری در فصل وماههای خاصی از سال شیوع  دارد و قابل کنترل است یعنی از فروردین تا مهر ماه هر سال.در سالک نوع شهری این بیماری در طول سال افراد را درگیر می‌کند وانتقال انسان به انسان وجود دارد. از این رو لازم است مردم در مناطق سالک‌خیز توسط سیستم بهداشتی بموقع و مستمرا حساس شوند. کنترل سالک تنها وظیفه وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی نیست و به نوعی وظیفه همگانی به حساب آمده و نیازمند همکاری خیلی از ارگان هاست.

این کار‌شناس بیماری سالک استان تاکید کرد: در بحث بیماری سالک حساس‌سازی به موقع و گسترده خیلی مهم است و هیچ سازمانی مانند صداوسیما ،رسانه ها وآموزش و پرورش نمی‌تواند این آگاهی‌بخشی را به خوبی انجام دهد.

وی با اشاره به دو نکته‌ای که در کنترل سالک بسیار مهم و ارزشمند است، افزود: یکی اینکه ما بتوانیم با آموزش مناسب و حساس سازی بموقع  بتوانیم از ابتلاء مردم در معرض خطر، پیشگیری کنیم و دوم اینکه افراد مبتلا شده را با آموزش مناسب در کوتاهترین زمان ممکن(دوهفته پس از گزش) جهت تشخیص و درمان سالک به مراکز ذیربط ارجاع دهیم تا هم از بزرگ شدن زخم و ایجاد اثرات بد شکل روی پوست دست و صورت مبتلایان جلوگیری کنیم و هم در زمان کمتر وبا طول درمان کوتاهتر از بروز مشکلات جسمی ،روانی و اقتصادی بعدی برای بیمار جلوگیری شود.