۲۰ درصد کودکان سرطانی با دارو‌های شیمی درمانی موجود بهبود پیدا نمی‌کنند/ به داروهای جدید دسترسی نداریم

«حسن ابوالقاسمی» رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله (عج) و رئیس انجمن سرطان کودکان ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره وضعیت ابتلا به سرطان در بین کودکان گفت: طبق شواهدی که داریم، سالانه ۳ هزار کودک زیر ۱۵ سال در ایران مبتلا به سرطان می‌شوند. البته متاسفانه هیچ گاه از وزارت بهداشت یک آمار دقیق منتشر نشده است، چون یک رجیستری کامل و به اصطلاح بی‌عیب وجود ندارد. اما با توجه به اطلاعات انجمن سرطان کودکان و همچنین اطلاعاتی که از محک توسط انجمن سرطان کودکان گرفته شده به نظر می‌رسد سالانه ۳ هزار کودک در ایران مبتلا به سرطان می‌شوند.

شایع‌ترین سرطان در کودکان کدامند؟

وی افزود: شایع‌ترین سرطان در کودکان سرطان خون، در درجه دوم سرطان مغز و سلسله اعصاب مرکزی و در درجه سوم سرطان غدد لنفاوی است. بر خلاف سرطان‌های بزرگسالان که می‌توانیم بگوییم محیط ۹۰ درصد نقش دارد و به اصطلاح قابل سنجش و قابل پیشگیری است، در سرطان‌های کودکان محیط تاثیر چندانی ندارد و بیشتر تغییراتی که در ژن‌ها اتفاق رخ می‌دهد، باعث ایجاد سرطان هستند. بنابراین در سرطان‌های کودکان بیشتر تلاش ما بر این است که روی تشخیص زودرس کار کنیم.

بهبودی کامل ۸۰ درصد کودکان سرطانی

وی در خصوص وضعیت دارویی کودکان سرطانی نیز افزود: ۸۰ درصد کودکانی که در ایران به سرطان مبتلا می‌شوند در نهایت بهبودی کامل پیدا می‌کنند. در سرطان کودکان نتایج ۵۰ درصدی که در درمان سرطان کسب می‌کنیم با داروهای شیمی درمانی قدیمی صورت می‌گیرد، اما ۲۰ درصدی که با این دارو‌ها بهبود پیدا نمی‌کنند، نیاز به داروهای جدید دارند.

داروهای جدید سرطان فوق العاده گران هستند 

وی افزود: داروهای زیادی در حال ساخت در دنیا است که عمدتا به ایمو نوتراپی مشهور هستند. داروهای به اصطلاح ایمونوتراپی داروهایی بسیار گران است و بعضا دسترسی به بسیاری از آن‌ها نداریم. هزینه داروهایی که از گذشته تاکنون مصرف می‌کنیم، بالا نیست و دولت هم پوشش می‌دهد، اما داروهای جدید فوق العاده گران هستند و بعضا دسترسی به آن‌ها بسیار مشکل است.

اکنون ۱۶۰ فوق تخصص در حوزه سرطان کودکان داریم

ابوالقاسمی خاطرنشان کرد: در ابتدای انقلاب شاید چهار پنج نفر بودند که درمان سرطان کودکان را به عهده داشتند، اکنون ۱۶۰ فوق تخصص در حوزه سرطان کودکان در همه استان‌های کشور حضور دارند و این کار را به نحو احسن انجام می‌دهند.

وی افزود: آخرین پروتکل‌های درمانی را در کشور برای سرطان کودکان استفاده می‌کنیم. در انجمن سرطان کودکان، تشکیلات بسیار خوبی داریم که اساتید با هم مشورت می‌کنند. همچنین در حال کار بر روی تربیت نیروی تخصصی هستیم که اقدام بسیار مهمی محسوب می‌شود و هر جا که کمبود داشته باشند نیروهای تخصصی برای‌شان تربیت می‌کنیم و کشور تلاش می‌کند امکانات دارویی را در اختیار آن‌ها قرار دهد. همچنین خیریه مناسبی داریم که خرج‌هایی که دولت نمی تواند تامین کند، فراهم می کنند و کارهای خوبی انجام شده است.

از رشته خون و سرطان استقبال نمی‌شود

رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) در خصوص کمبود متخصص در حوزه سرطان کودکان گفت: مشکلی که وجود دارد در تربیت نیروی انسانی است. متاسفانه علی رغم همه مذاکراتی که در دوره‌ها و دولت‌های مختلف با مسئولان انجام دادیم تعرفه‌ها اصلاح نشد و از رشته خون و سرطان به خاطر اینکه کارش بسیار سخت است و تعرفه‌های پایین دارد، استقبال نمی‌شود و این وضعیت موجب می‌شود که پزشک‌ها از حوزه سرطان کودکان استقبال نکنند. تاکنون تلاش کردیم نیروی‌های مورد نیاز دانشگاه و استان‌ها را تربیت کنیم، اما چند سالی هست به علت اینکه تعرفه‌های پزشکی رشد نکرده، استقبال از رشته سرطان کودکان مانند گذشته نیست.

به شیوه‌های نوین درمان سرطان در دنیا کاملا دسترسی داریم

رئیس انجمن سرطان کودکان با بیان اینکه به شیوه‌های نوین درمان سرطان در دنیا کاملا دسترسی داریم، گفت: متخصصان سرطان کودک در مجامع بین المللی شرکت می‌کنند و از آخرین روش های درمان آگاهی داریم. اخیرا یک همایشی از طرف انجمن خون و سرطان تحت عنوان ایمونوتراپی برگزار کردیم و آخرین دستاوردها را مورد بررسی قرار دادیم.در حقیقت پزشکان متخصص سرطان کودکان از دانش روز دنیا برخوردار هستند.

وی درباره روند ابتلای کودکان به سرطان گفت: تا وقتی یک نظام ثبت سرطان دقیق وجود نداشته باشد، نمی‌توان آمار دقیقی داد، اما همانطور که اهمیت زیادی به رشته کودکان داده نمی‌شود، طبیعتا به نظام ثبت آن هم چندان اهمیت داده نمی‌شود و هرگز از این نظام‌های ثبتی که وجود دارد، اطلاعات دقیق به دست نیامده که بخواهم قضاوتی در مورد افزایش یا عدم افزایش سرطان کودکان داشته باشم.

آلودگی آب، خاک و هوا در بروز سرطان موثرند

ابوالقاسمی در خصوص تاثیر آلودگی هوا در ابتلای کودکان به سرطان گفت: آلودگی آب، خاک و هوا هر سه در بروز سرطان موثرند و این هم از کودکی شروع می‌شود و نمی‌توان گفت در سرطان کودکان موثر است. به بیان دیگر این عوامل از کودکی می‌توانند برای ایجاد سرطان در بزرگسالی نقش ایفا کنند. بنابراین اینطور نیست که بگوییم این موارد اصلا تاثیری ندارد، این عوامل تاثیرگذار هستند و ممکن است در بزرگسالی بروز پیدا کند.

شایع‌ترین سن ابتلا به سرطان در کودکان بین ۲ تا ۴ سالگی است

وی با بیان اینکه تعدد کودکان سرطانی در یک خانواده مورد بسیار نادری است که ممکن است رخ دهد، افزود: ۳ هزار کودکی که سالانه مبتلا به سرطان می‌شوند، زیر ۱۵ سال هستند و معمولا شایع‌ترین سن ابتلا به سرطان در کودکان بین ۲ تا ۴ سالگی است.