جزییاتی جدید از ماجرای صاف کردن بخشی از عرصه های جنگلی شهرستان نور با لودر و بولدوزر!

«نقی شعبانیان» معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در واکنش به خبرهای منتشرشده مبنی بر قطع گسترده درختان جنگل‌های هیرکانی در اطراف «سد الیمالات» شهرستان نور استان مازندران به‌منظور ایجاد پارکینگ، توضیح داد: در منطقه مورد نظر، آب‌بندان قدیمی الیمالات قرار گرفته است که یک سد تاریخی محسوب می‌شود و طبق قانون، مدیریت آن در اختیار شرکت آب منطقه‌ای مازندران قرار دارد، اما این شرکت از سال گذشته، آب‌بندان و حریم آن را در قالب طرح گردشگری به مدت ۲۵ سال به بخش خصوصی اجاره داده است و با وجود این که این آب‌بندان در دل اراضی جنگلی قرار گرفته، ولی هم‌اکنون بهره‌بردار آن یک پیمانکار خصوصی است. 

وی افزود: مسیر ورودی به محدوده طرح گردشگری آب‌بندان الیمالات از داخل عرصه‌های جنگلی تحت مدیریت سازمان منابع طبیعی عبور می‌کند و در مواقعی که تعداد گردشگران بالا می‌رود، آن‌ها به‌ناچار خودروهای خود را در دل جنگل پارک می‌کنند که منجر به تخریب عرصه‌های طبیعی می‌شود. در چنین شرایطی، اداره‌کل منابع طبیعی شرق مازندران از پیمانکار بخش خصوصی درخواست کرد که برای جلوگیری از تخریب جنگل، حتما در محدوده  طرح گردشگری فنس‌کشی کند تا خودروها داخل جنگل پخش نشوند و به عرصه‌های جنگلی آسیب نزنند. 

مجوز برداشت نهال‌های اطراف آب‌بندان احتمالا توسط شرکت توزیع برق مازندران داده شده است 

شعبانیان با تاکید بر این که اداره‌کل منابع طبیعی شرق مازندران، مخالف صاف کردن زمین و ایجاد پارکینگ در داخل عرصه‌های جنگلی بود، گفت: پیمانکار بخش خصوصی وقتی مخالفت اداره‌کل منابع طبیعی را دید، دست به دامن شرکت توزیع برق مازندران شد، زیرا در محدوده مورد نظر سیم‌های برق فشار قوی عبور می‌کند و طبق قانون، شرکت برق مجوز دارد نهال‌هایی که قطر آن‌ها کمتر از ۷.۵ سانتی‌متر است و در زیر این سیم‌ها قرار دارند را برداشت کند تا این نهال‌ها تبدیل به درخت نشوند و به سیمهای عبوری آسیب نزنند. البته اگر قطر یک درخت از ۷.۵ سانتی‌متر بالاتر باشد، شرکت توزیع برق برای قطع آن باید از منابع طبیعی مجوز بگیرد، اما نهال‌های کوچکتر را می‌تواند بدون مجوز منابع طبیعی هم برداشت کند. 

معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی خاطرنشان کرد: پیمانکار خصوصی طرح گردشگری آب‌بندان الیمالات برای ایجاد پارکینگ در محدوده‌ای که زیر سیم‌های برق فشار قوی واقع شده و تعدادی نهال و ۳۰ اصله درخت در آن وجود داشته، احتمالا از شرکت توزیع برق مازندران مجوز گرفته است، ولی برای این منظور، در بهمن‌ماه ۱۴۰۲ لودر و بولدوزر وارد جنگل کرد و بخشی از زمین‌های تحت اجاره خود را صاف کرد. این کار قطعا خلاف قانون است، چون هیچ‌کس حق ندارد که بخشی از زمین‌هایی را که به عنوان عرصه‌های جنگلی محسوب می‌شوند، حتی اگر هیچ نهالی در آن وجود نداشته باشد، با لودر تخریب کند، چون خاک جنگل و گونه‌های گیاهی مختلفی که در آن رویش کرده است، از نظر اکولوژیکی مهم است و نباید با صاف کردن زمین، حیات یک عرصه جنگلی را به خطر بیندازیم. 

جلوگیری از ادامه عملیات اجرایی طرح گردشگری الیمالات توسط دستگاه قضایی 

شعبانیان با تاکید بر این که سازمان منابع طبیعی به دلیل صاف کردن غیرقانونی بخشی از عرصه‌های جنگلی اطراف آب‌بندان الیمالات از پیمانکار خصوصی طرح گردشگری شکایت کرده است، اظهار داشت: در حال حاضر مقامات قضایی استان مازندران به موضوع ورود پیدا کرده و جلوی ادامه عملیات اجرایی طرح گردشگری آب‌بندان الیمالات را گرفته‌اند. البته اصل قطع کردن نهال در آن محدوده غیرقانونی نیست، چون طبق قانون، شرکت برق می‌تواند نهال‌های دارای قطر کمتر از ۷.۵ سانتی‌متر را که زیر سیم‌های برق فشار قوی قرار گرفته‌اند، قطع کند. اتفاق غیرقانونی در این فرآیند، صاف کردن زمین در عرصه‌های جنگلی با استفاده از لودر و بولدوزر بوده است. 

وی در ادامه گفت: عرصه مد نظر که برای ایجاد پارکینگ صاف شده است، حدود ۱.۲ هکتار وسعت دارد که اساسا امکان ندارد که چند هزار درخت در آن وجود داشته باشد؛ بنابراین خبرهایی مبنی بر این که در این فرآیند ۴ هزار اصله درخت از جنگل‌های هیرکانی قطع شده است، به هیچ وجه صحت ندارد، بلکه صرفا تعدادی نهال با قطر زیر ۷.۵ سانتی‌متر برداشت شده است. اما در هر صورت، پیمانکار خصوصی بدون مجوز اداره‌کل منابع طبیعی استان، لودر و بولدوزر وارد جنگل کرده و بخش‌هایی از عرصه‌های جنگلی را با صاف کردن، تخریب کرده است و به همین دلیل در این پرونده از پیمانکار مربوطه شکایت کرده‌ایم و مشغول انجام پیگیری‌های قضایی لازم هستیم. 

شرکت‌های آب منطقه‌ای نباید عرصه‌های جنگلی را به بخش خصوصی اجاره دهند 

شعبانیان با اشاره به دعواهای حقوقی مطرح‌شده بین سازمان منابع طبیعی با شرکت‌های آب منطقه‌ای استان‌های شمالی درباره مدیریت حریم و بستر رودخانه‌ها و آب‌بندان‌هایی که در دل جنگل‌ها قرار گرفته‌اند، یادآور شد: سازمان منابع طبیعی از اساس با این که مدیریت بخش‌هایی از جنگل‌های هیرکانی در اختیار شرکت‌های آب منطقه‌ای قرار داشته باشد، آن هم صرفا به این خاطر که یک رودخانه، آبراهه یا آب‌بندان از داخل این بخش‌ها عبور کرده، مخالف است. به همین دلیل، در سال‌های اخیر هم تلاش‌های لازم را برای اصلاح قوانین مربوطه انجام داده‌ایم و هم در پروژه‌هایی که اجاره یک محدوده جنگلی توسط شرکت‌های آب منطقه‌ای باعث وارد شدن خسارت به عرصه‌های جنگلی شده است، شکایت‌هایی را علیه این شرکت‌ها و پیمانکاران مربوطه مطرح کرده‌ایم. 

معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور تاکید کرد: سازمان منابع طبیعی معتقد است که اساسا نباید مدیریت حریم یک آب‌بندان که در دل جنگل واقع شده است، در اختیار شرکت‌های آب منطقه‌ای باشد که بتوانند آن را اجاره دهند، به نحوی که در موضوع آب‌بندان الیمالات نیز حتی اگر پیمانکار خصوصی برای ایجاد پارکینگ بخش‌هایی از اراضی جنگلی را با لودر صاف نمی‌کرد، بازهم در خود طرح گردشگری آسیب‌هایی جدی به جنگل وارد می‌شد، چون خودروها بدون هیچ احتیاطی داخل جنگل پخش می‌شدند و به عرصه‌های جنگلی آسیب می‌زدند؛ بنابراین اگر قرار باشد که طرح گردشگری آب‌بندان الیمالات دوباره از سر گرفته شود، از نظر سازمان منابع طبیعی حتما باید تمام مسیر فنس‌کشی شود تا خودروها به هیچ وجه نتوانند وارد عرصه‌های طبیعی شوند. 

وی در پایان تصریح کرد: اجاره بخش‌هایی از جنگل‌های هیرکانی به بخش خصوصی توسط شرکت‌های آب منطقه‌ای شمال کشور، چالش‌های زیادی را برای عرصه‌های طبیعی شمال ایجاد کرده است که امیدواریم یک‌بار برای همیشه این موضوع حل‌وفصل شود تا شرکت‌های آب منطقه‌ای نتوانند بخش‌هایی از جنگل‌های طبیعی را که جزو اراضی ملی کشورمان محسوب می‌شود، برای بهره‌برداری‌های اقتصادی به پیمانکاران خصوصی اجاره دهند، چون انعقاد و اجرای هرگونه قرارداد بهره‌برداری از جنگل‌ها وقتی بدون نظارت سازمان منابع طبیعی باشد، می‌تواند خسارت‌هایی شبیه آنچه در موضوع صاف کردن اراضی اطراف آب‌بندان الیمالات رخ داده است را برای عرصه‌های جنگلی به همراه داشته باشد.