بازگشت ۲۰ درصد دانش آموزان عشایرِ بازمانده از تحصیل به مدارس

«علی تیرگیر» مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر وزارت آموزش و پرورش در گفت و گو با خبرنگار ایلنا در مورد تعداد دانش آموزان عشایر اظهار کرد: ما هم اکنون ۲۲۵ هزار دانش آموز عشایر در کشور داریم و ۵۱ درصد آن‌ها را پسران و ۴۰ درصد را دختران تشکیل می‌دهند. استان‌های سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی، کرمان، خوزستان و فارس بیشترین تعداد دانش آموزان عشایر را در خود جای داده اند. 

مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر وزارت آموزش و پرورش در ادامه در خصوص آموزش مهارت‌های لازم به دانش آموزان عشایری، متناسب با اقلیم و شیوه زیست آن‌ها بیان کرد: با توجه به رویکردی که مقام عالی وزارت در راستای توزیع عادلانه رشته‌های تحصیلی در متوسطه دوم مد نظر دارند، همچنین عنایت و رویکردی که نسبت به توسعه مدارس فنی و حرفه‌ای و کاردانش وجود دارد، دانش آموزان و مدارس عشایری نیز از این مهم بی‌بهره نبوده اند. 

تیرگیر اظهار کرد: توسعه مدارس فنی و حرفه‌ای و کاردانش با توجه به استلزامات زیست جامعه عشایری و مختصات زیست آن‌ها در مناطق عشایری ضریب پیدا می‌کند و حائز اهمیت بیشتر می‌شود. امروز نزدیک به ۲۴۵ مدرسه شبانه روزی داریم که بیش از ۳۰ درصد دانش آموزان متوسطه اول و دوم ما در این مدارس شبانه روزی مشغول به تحصیل هستند. البته ما هنوز نتوانستیم آنطور که انتظار داریم مدارس فنی و حرفه‌ای و کاردانش را در جامعه عشایری توسعه دهیم. 

مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر وزارت آموزش و پرورش گفت: با توجه به تفاهم و جلساتی که با معاونت متوسطه داشتیم، نسبت به توسعه مدارس شبانه روزی، فنی و حرفه‌ای و کاردانش در مناطق لازم التوجه عشایری، توجه دو چندانی شده است. قرار است در سال جدید بتوانیم پشتیبانی خوبی از تعداد مدارس فنی و حرفه‌ای و کاردانش موجود داشته باشیم ضمن اینکه بتوانیم آن‌ها را توسعه دهیم. در استان‌های سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی، کرمان، خوزستان و فارس طرح توجیهی و وضعیت موجود احصا شده و با کمک مدیران کل امیدواریم بتوانیم حمایت بهتری داشته باشیم و بتوانیم مدارس مهارت محور را توسعه دهیم. 

تیرگیر در مورد بازماندگان از تحصیل عشایر نیز عنوان کرد: ساز و کار سامانه شهید محمودوند با کد ملی است. در این سامانه بر اساس کدهای ملی احصا شده و تطبیق آن با سامانه سناد و کدهای ملی که از سازمان ثبت احوال می‌گیرند، تعداد بازماندگان از تحصیل احصا می‌شود. در خصوص تعریف بازماندگان از تحصیل نیز شاید عدم حضور دانش آموزان در مدرسه احراز نشده باشد. در واقع شاید تعدادی از دانش آموزان فوت کرده باشند یا مهاجرت اتفاق افتاده باشد، همچنین ممکن است تعدادی از دانش آموزان قادر به مدرسه آمدن به دلیل مسائل جسمی نباشند و…

وی افزود: در آموزش و پرورش عشایر با هم افزایی که با سازمان امور عشایر به عنوان معاونت وزارت جهاد کشاورزی داشتیم، توانستیم آمار بازماندگان از تحصیل مناطق عشایری را احصا کنیم. ضمن اینکه کد ملی شاخصه و مولفه عشایر بودن و نبودن نیست. 

تیرگیر در ادامه عنوان کرد: ما با داده‌هایی که سازمان امور عشایر داشتند، متناسب با ظرفیتی که خودمان از طریق سامانه سناد داشتیم، تعداد بازماندگان از تحصیل مناطق عشایری را به تفکیک استان و منطقه احصا کرده‌ایم و تطبیق داده ایم. با توجه به تدابیری که صورت گرفته، در سال تحصیلی جاری یعنی در سال ۱۴۰۲-۱۴۰۳ توانستیم نزدیک به ۲۰ درصد از دانش آموزان عشایر بازمانده از تحصیل را به مدرسه برگردانیم. 

در ادامه تیرگیر ضمن اشاره به اینکه علل بازماندگی از تحصیل دانش آموزان عشایر که عمدتا به متوسطه اول و دوم برمی گردد، بحث زیرساخت‌های آموزشی از جمله نداشتن مدرسه است، اظهار کرد: از عوامل دیگر بازماندگی نیز مساله معلمان تخصصی است. همچنین فرهنگ جامعه عشایری نیز در این امر موثر است که‌ عدم رغبت برای ادامه تحصیل فرزندان؛ چه دختر چه پسر با توجه به تعریف نیروی کاری که فرزند عشایری برای خانواده عشایری خود دارد در این فرهنگ وجود دارد. 

وی با تاکید بر اینکه‌ عدم حمایت از مدارس شبانه روزی نیز می‌تواند در بازماندگی از تحصیل اثرگذار باشد، بیان کرد: ازدواج در جنسیت دخترهای عشایر با توجه به فرهنگ قالب هم می‌تواند یکی از عوامل در بازماندگی از تحصیل باشد، ولی دلیل عمده نیست. اگر بتوانیم زیرساخت و پشتیبانی مناسب از دانش آموزان عشایری داشته باشیم گام بلندی در راستای پوشش تحصیلی و بازگرداندن دانش آموزان بازمانده از تحصیل برمی داریم.