جزو ۱۰ کشور برتر در دریافت انرژی خورشیدی هستیم اما بهره ناچیزی از آن می‌بریم

«داریوش گل‌علیزاده» رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با تاکید بر اینکه مصرف سوخت‌های فسیلی عامل اصلی انتشار گازهای گلخانه‌ای به عنوان مهمترین منشأ بروز تغییرات اقلیمی و پیامدهای مخرب آن است، اظهار داشت: هرچقدر مصرف سوخت‌های فسیلی در سطح کشور کاهش یابد، هم آلودگی هوای کلانشهرها کمتر خواهد شد و هم میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای کاهش می‌یابد و این موضوع در بلندمدت بر کاهش اثرات مخرب تغییرات اقلیمی نظیر افزایش متوسط دمای هوا، کاهش بارندگی، خشکسالی‌های پیاپی، رشد بیابان‌زایی، تشدید گرد وغبار و ... تاثیر می‌گذارد.

وی افزود: مهمترین راهکار کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی در ایران، گسترش استفاده از انرژی‌های پاک از جمله انرژی‌های تجدیدپذیر بخصوص انرژی‌های خورشیدی و بادی است؛ به‌ویژه آن که کشورمان از ظرفیت بسیار بالایی برای بهره‌مندی از انرژی‌های پاک برخوردار است که در طول سال‌های گذشته به‌شدت مغفول مانده است. این در حالی است که منابع سوخت‌های فسیلی ایران نیز مانند سایر نقاط جهان محدود است و همین حالا مصرف بالای انواع سوخت‌های فسیلی از جمله بنزین باعث شده است که مقامات رده‌بالای کشور نسبت به این موضوع گلایه‌مند و خواستار رفع مشکل مصرف بالای بنزین شوند که کشور را به سمت واردات این ماده سوختی سوق داده است. 

این مقام مسئول در سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: حتی اگر موضوع کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و مقابله با آلودگی هوا نیز مطرح نبود، با توجه به محدود بودن منابع سوخت‌های فسیلی و با عنایت به این نکته که می‌توان نفت، گاز و مشتقات آن را به جای سوزاندن به محصولات کاربردی تبدیل کرد، هرچقدر مصرف سوخت‌های فسیلی را کاهش دهیم و از مشتقات نفت و گاز به جای منبع تامین انرژی به عنوان مواد اولیه برای تولید محصولات گوناگون استفاده کنیم، از نظر استراتژیک و امنیت ملی کار منطقی‌تری انجام داده‌ایم؛ یعنی هرچقدر انرژی مورد نیاز کشور را به جای سوزاندن سوخت‌های فسیلی، از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تامین کنیم، به لحاظ سیاسی، اقتصادی و محیط‌زیستی مُدبرانه‌تر عمل کرده‌ایم. 

گل‌علیزاده با تاکید بر این که ایران جزو ۱۰ کشور اول جهان از نظر ظرفیت بالقوه بهره‌مند شدن از انرژی خورشیدی محسوب می‌شود، گفت: نتایج پژوهش‌های علمی حاکی از آن است که در ایران می‌توانیم حداقل ۳۰۰ روز از هر ۳۶۵ روز سال از ظرفیت تولید برق خورشیدی بهره‌مند شویم. کشورهای اروپایی، هم کمتر از ایران از نور خورشید برخوردار هستند و هم اراضی محدودتری برای نصب پنل‌های خورشیدی یا احداث نیروگاه‌های خورشیدی دارند. این در حالی است که در ایران مشکل کمبود اراضی نداریم و در بسیاری از مناطق کشورمان، زمین‌های گسترده‌ای برای نصب تجهیزات تولید برق خورشیدی وجود دارد، اما متاسفانه با وجود ظرفیت بالقوه کشورمان در این حوزه، در زمینه بهره‌مندی از انرژی خورشیدی از کشورهای پیشرفته اروپایی عقب‌تر هستیم. 

رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست خاطرنشان کرد: بهره‌برداری هرچه بیشتر از انرژی‌های تجدیدپذیر به تنوع‌بخشی به سبد تامین انرژی کشور کمک می‌کند که از منظر امنیت ملی، موضوعی حائز اهمیت محسوب می‌شود. به عبارت دیگر، به لحاظ اصول پدافندی و مدیریت بحران، این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است که کشور فقط به یک نوع انرژی وابسته نباشد؛ به همین دلیل، حالا که کشورمان از منابع گسترده سوخت‌های فسیلی برخوردار است، لازم است ظرفیت بالقوه بسیار بالای بهره‌مند شدن از انرژی‌های تجدیدپذیر را به ظرفیت بالفعل تبدیل کنیم و همچنین به اندازه کافی، ظرفیت تولید برق هسته‌ای در کشورمان را فعال کنیم، تا ضمن کاهش وابستگی به مصرف سوخت‌های فسیلی، تنوع سبد انرژی کشورمان را نیز ارتقا دهیم. 

گل‌علیزاده با بیان این که کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی کمک می‌کند که خسارت‌های ناشی از آلودگی هوا در کشور کمتر شود، عنوان کرد: با وجود آمار بالای مرگ‌ومیر سالانه کشور بر اثر آلودگی هوا، در حال حاضر تنها ۸۷۰ مگاوات از برق روزانه مورد نیاز کشور از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تامین می‌شود که کمتر از یک درصد برق تولیدی ایران را تشکیل می‌دهد. به عبارت دیگر می‌توان گفت در حال حاضر سهم انرژی‌های پاک از سبد انرژی کشورمان بسیار ناچیز است و به همین دلیل، در دولت سیزدهم وزارت نیرو اعلام کرده است که قصد دارد طی یک برنامه چهار ساله، با نصب و احداث پنل‌ها و نیروگاه‌های خورشیدی، بادی و ... و ضمن کمک گرفتن از ظرفیت بخش خصوصی و توان مردمی، ۱۰ هزار مگاوات به ظرفیت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر کشور اضافه کند. 

وی در پایان تصریح کرد: برنامه افزایش ۱۰ هزار مگاواتی ظرفیت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر هم در سند تحول دولت مردمی قید شده و هم در برنامه هفتم توسعه کشور درج شده است. براساس اظهارات مسئولان وزارت نیرو، اکنون در ماه‌های پایانی سال اول اجرای این برنامه هستیم و امیدواریم تا پایان سه سال دیگر، اجرای برنامه ۱۰ هزار مگاواتی به حدی موفق پیش برود که ناترازی در مصرف گاز طبیعی در نیروگاه‌ها و واحدهای صنعتی کاهش یابد و طبیعتا سوزاندن مازوت، گازوئیل و سایر سوخت‌های سنگین و آلاینده به عنوان سوخت دوم در برخی واحدهای نیروگاهی و صنعتی کشور هم در فصول گرم و هم در فصول سرد سال کمتر شود تا ناچار نباشیم که برای تولید برق و محصولات مورد نیاز کشور به تشدید آلودگی هوا دامن بزنیم.