در گفتوگو با ایلنا مطرح شد؛
کاستن از تب کنکور با توسعه مفاهیم نخبگانی امکانپذیر است/بازنگری در طرحهای بنیاد ملی نخبگان در راستای استادمحور کردن دانشگاهها
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان گفت: کاستن از تب کنکور و تب دانشگاه با توسعه مفاهیم نخبگانی امکانپذیر است و مفهوم سرمایه دانستن افراد مستعد به معنای این است که ما کسانی که تا نهایت یک رشته یا حوزه را رفتهاند سرمایه بدانیم و از آنها استفاده کنیم به این صورت که هم تکریمشان کنیم هم از نعمت وجود و حضور آنها در تربیت نسل بعد استفاده کنیم.
«سید سلمان سیدافقهی» قائم مقام بنیاد ملی نخبگان در گفت و گو با خبرنگار ایلنا در مورد نگاه سرمایهای به نیروی انسانی و برنامه ریزی برای حفظ نیروهای انسانی که حالا تبدیل به سرمایه انسانی بنیاد شدهاند، بیان کرد: زمانی که محور کار را بر اثربخشی افراد قرار دهیم، هر چقدر این اثربخشی دایره گستردهتری داشته باشد، طبیعتا آن فرد برای بنیاد ارزشمندتر میشود.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: وقتی فرد مستعدی را از دوران دانشآموزی تا دانشجویی و هیات علمی شدن در دانشگاه بالا میآوریم و تبدیل به استاد ممتاز میشود یا در زمینه صنعت، فرد نخبه و برجستهای میشود، چنین فردی طبیعتا برای ما به صورت مداوم ارزشمندتر خواهد شد.
سیدافقهی ادامه داد: ما به این افراد واقعا به چشم سرمایه نگاه میکنیم. در این لایه اگر برنامههای بنیاد را مبتنی بر اثربخشی افراد تعریف کنیم و شاخصهای امتیازدهی به افراد و بهرهمندی از مواهب و امتیازاتی که حاکمیت و بنیاد نیز به نمایندگی از حاکمیت به این افراد اعطا میکند را بر اساس شاخصهای اثربخشی تنظیم کنیم، ناخودآگاه هرچه این افراد در سیستم اثربخشی بیشتری داشته باشند، بیشتر هم مشمول حمایتها و رسیدگیها و توجهات مجموعه میشوند.
به گفته قائم مقام بنیاد ملی نخبگان؛ مشکل تا به حال این بوده که در بنیاد ملی نخبگان ما با افراد مستعد در لایهای که دانشجو بودند کار داشتیم یعنی وقتی نخبه به فعلیت میرسید و تبدیل به هیات علمی میشد، ما شاهد قطع ارتباط بودیم. سیدافقهی در این رابطه توضیح داد: در دیداری که با استادیاران جوان که در طرح مرحوم کاظمی آشتیانی برگزیده شده بودند در اردوی مشهد داشتیم، یکی از نکاتی که اذعان کردند این بود که بنیاد ملی نخبگان تا دوره دانشجوی با ما ارتباط خیلی خوبی دارد، اما زمانی که هیات علمی میشویم، دیگر با ما کاری ندارید. این نخبگان از ما میخواستند برنامهها و طرحهایی تعریف کنیم تا اساتید را پای کار بیاوریم.
سیدافقهی افزود: ما مبتنی بر این خواسته افراد نخبه، در برنامههای بنیاد، طرحهایی را بازنگری میکنیم تا بتوانیم محور را در دانشگاه استاد قرار دهیم.
او تاکید کرد: هرچقدر اساتید را بالا بیاوریم، به صورت خودکار استاد نیز دانشجویانش را با خودش بالا میآورد. در دنیا نیز چنین شرایطی وجود دارد؛ وقتی افراد متقاضی دریافت یک اعتبار پژوهشی هستند یا میخواهند از دانشگاهی پذیرش بگیرند، از طریق اساتید چنین امکانی برای دانشجوها فراهم میشود. در واقع این استاد به دانشجوهایش حقوق میدهد، حمایت میکند، تجهیزات برای آنها میخرد، مواد اولیه را تهیه میکند و هزار و یک حمایت دیگر که مورد نیاز دانشجویان است.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان اظهار کرد: اگر بتوانیم استادمحوری را در برنامههای بنیاد ملی نخبگان در اولویت قرار دهیم و در صنعت، مرشد یا مربیهای ماهر ما به دایره نخبگانی راه پیدا کنند، تاثیرات مثبتی به وجود میآید و میتوانیم هستههای انتقال تجربیات حول این افراد نخبه تشکیل بدهیم. به عنوان مثال؛ صنعتگری که ۴۰ سال در صنعت فعال بوده و استخوان خرد کرده، به معنای واقعی نخبه است و باید تجربیات او به نسل بعد منتقل شود.
سیدافقهی عنوان کرد: یکی از برنامههای بنیاد این است که مفهوم نخبگی را از نخبه علمی توسعه دهد و به نخبههای صنعتی، سرآمدان هنری، ادبی و… نیز بپردازد و این نخبگان را نیز در دایره بنیاد قرار دهد. چنین امری به این صورت انجام میشود که افراد با استعداد در هر حوزه شناسایی میشوند و زیر نظر اساتید نخبه بنیاد قرار میگیرد.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان بیان کرد: فرض کنید یک هنرمند نقاشی که خیلی سطح بالایی دارد، مثلا ۱۰ دانشجوی هنر یا هر فرد هنرجویی که حتی دانشگاه نرفته، اما مستعد است را زیر نظر خود قرار دهد و به تربیت او بپردازد. استاد در این شرایط به مرور فرد سرآمد را تبدیل به نخبه هنری میکند. در این حالت حتی لازم نیست مدرک دانشگاهی هم وجود داشته باشد.
سیدافقهی گفت: کاستن از تب کنکور و تب دانشگاه با توسعه مفاهیم نخبگانی امکانپذیر است و مفهوم سرمایه دانستن افراد مستعد به معنای این است که ما کسانی که تا نهایت یک رشته یا حوزه را رفتهاند سرمایه بدانیم و از آنها استفاده کنیم به این صورت که هم تکریمشان کنیم هم از نعمت وجود و حضور آنها در تربیت نسل بعد استفاده کنیم.
او یادآوری کرد: چنین روندی همان سرمایهای برخورد کردن با منابع انسانی مستعد است؛ نخبه در این شرایط نخبهپرور میشود، مانند پول که وقتی در بانک سرمایهگذاری میکنیم روی آن سودآوری صورت میگیرد. ما میگوییم نخبه در هر رشتهای سرمایه است و میتواند خود را بازتولید کند.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان در آخر اظهار کرد: بازتولید شدن نخبه به وسیله یک نخبه قبلی، همان سرمایهای کردن فضای نخبگانی است.