بررسی نقش اخلاق در مدیریت بحران های شهری

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، در این همایش که از سوی حوزه نمایندگی ولی فقیه در جمعیت هلال احمر در محل این سازمان برگزار شد، علی نصیری  با اشاره به مخاطرات عمده شهر تهران از سیل، زلزله، طوفان، آتش‌سوزی، مواد خطرناک، تهدیدات بیولوژیک، تغییرات آب و هوایی، فرونشست زمین، فروریزش ساختمان‌ها و تجمعات انبوه به عنوان بخشی از مخاطرات عمده پایتخت نام برد و در ادامه به تشریح سیمای تهران پس از زلزله احتمالی پرداخت و از آتش‌سوزی گسترده، هجوم شهروندان، آبگرفتگی، واژگونی تانکرهای سوخت، قطع شبکه‌های ارتباطی، مسدود شدن راه‌های مواصلاتی، اختلال در امدادرسانی و تخریب برخی مراکز درمانی به عنوان بخشی از آسیب‌های احتمالی در صورت رخداد یک زلزله بزرگ نام برد که باید برای هر کدام برنامه‌ریزی داشت.

وی در ادامه به بررسی رعایت اصول اخلاقی و فرهنگ‌سازی مدیریت بحران پرداخت و از برنامه‌ریزی نامناسب، کم‌کاری‌های، اولویت‌بندی نادرست و ... به عنوان بخشی از نقط ضعف یاد کرد و بر ضرورت اصلاح فرهنگ  و دیدگاه‌ها تاکید کرد و بر آموزش از خردسالی و کودکی ، استمرار و تداوم آموزش‌ها، تشویق شهروندان به مشارکت، سازماندهی نیروی مردمی و تعیین نقش و  تغییر نگاه مسئولین به عنوان بخشی از اقدامات لازم در این زمینه تاکید کرد.

وی ضمن تشریح چرخه مدیریت بحران به بررسی اصول هفتگانه هلال احمر پرداخت و در ادامه انواع اخلاق امدادگری فردی و سازمان را توضیح داد.

نصیری از اخلاق امدادگری فردی به عنوان ارزش‌هایی نام برد که امدادگر علاوه بر دانش و مهارت، در ارتباط با فرد حادثه‌دیده باید نشان می‌دهد و اخلاق امدادگری سازمانی را به کار بستن استانداردها و ارزش‌های اخلاقی در برنامه‌ریزی برای جامعه آسیب دیده توصیف کرد.

 رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از احتیاط، شجاعت، عدالت، مشورت، هوشیاری، انعطاف‌پذیری و ارتباط مؤثر با مصدومان به عنوان اصول اخلاقی در پاسخگویی به بلایا نام برد و رعایت این اصول، را جهت احترام به امدادگران و آسیب‌دیدگان الزامی دانست.

به گفته نصیری اصول اخلاقی امدادگری پیش از بحران نیز شامل جدی گرفتن موارد ایمنی و آشنایی با اقدامات پیشگیرانه، اهمیت یک محیط سالم  و با کیفیت ، آموزش و افزایش آگاهی و جلب مشارکت شهروندان در خصوص تاب‌آوری در برابر بلایا، جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز، مشارکت جامعه محور، دسترسی به عدالت و توزیع عادلانه اقلام امدادی، تدوین دستورالعمل پیشگیری از اثرات بلایا در اماکن عمومی و حساس و انجام اقدامات پیشگیرانه برای گروه‌های آسیب‌پذیر می‌شود.

 وی همچنین از تخلیه جمعیت به صورت پیشگیرانه قبل از وقوع بحران، ترویج آموزش رعایت اصول اخلاق به امدادگران،استفاده از ابزارهای تصمیم‌گیری اخلاقی و خلاقانه، برگزاری رویدادهای اجتماعی و کارگاه‌های آموزشی در خصوص مسائل، تدوین دستورالعمل‌های اخلاقی قابل اجرا در زمان حوادث و تعیین سیاست‌های درون سازمانی و درون گروهی و بررسی سازوکارهای اخلاقی و مشاوره با مشاوران، کارشناسان و کمیته‌های اخلاقی به عنوان اصول اخلاقی امدادگری پیش از بحران نام برد.

وی همچنین از دریافت کمک‌های انسان دوستانه، گردآوری اطلاعات و جلب مشارکت، احترام به کرامت و شخصیت افراد، ارائه کمک‌‎های اضطراری به آسیب‌پذیرترین افراد، توجه به سلامت جسمی و روانی نیروهای امدادی، انجام اقدامات لازم برای حفاظت و بازسازی محیط زیست، انجام اقدامات لازم برای حفظ و احیای پیوندهای اجتماعی، حمایت از ارتباطات شفاف و  تخلیه اجباری جمعیت در صورت لزومبه عنوان اصول اخلاقی حین وقوع بحران یاد کرد.

به گفته نصیری رعایت اصول اخلاقی پس از وقوع بحران نیز یکی دیگر از موارد مهم در این زمینه است که مواردی چون تقویت تاب‌آوری روانی و معنوی در برابر اثرات بلایا، حمایت از حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و جبران خسارات احتمالی وارده به مردم در عملیات امدادرسانی را می‌توان ذیل آن تعریف کرد.

نصیری در پایان از ترویج رعایت اصول اخلاقی در اقشار مختلف مردمی ، حمایت شهروندی از امدادگران، مدیریت مبتنی بر نیازهای جامعه با در نظر گرفتن ارزش‌های جوامع آسیب‌دیده و افزایش اعتماد و بهبود عملکرد و رضایتمندی افرادی که در معرض خطر بلایا هستند به عنوان ترویج اصول اخلاقی در مدیریت بحران نام برد.

بنابراین گزارش ارتقای انگیزه های اخلاقی امدادگران و داوطلبان، راهکارهای ارتقای اخلال امدادگری، ابعاد اخلاقی مدیریت بحران جامعه محور، ابعاد اخلاقی کارگروهی در عملیات امداد و نجات از جمله دیگر مباحث این ارائه شده در این همایش بشمار می‌آید.