تغییر رویکرد در طراحی معماری ایستگاههای خط 7 متروی تهران + عکس
ایستگاههای شهید دادمان و میدان کتاب که دو ایستگاه پایانی بخش منتهیالیه شمالی خط 7 محسوب شده و به ترتیب در اسفندماه سال جاری و خرداد سال 1402 افتتاح می شوند، به لحاظ نوع معماری به کار رفته و استفاده از هنر نورپردازی محیطی، ویژگیهای خاصی دارند و نظر مسافران را به خود جلب خواهند کرد. این نوع معماری، نشأت گرفته از همان رویکرد اهمیت به معماری ایرانی–اسلامی بوده و البته همخوانی با بافت محدوههای پیرامونی ایستگاههای مذکور نیز در طراحیها لحاظ شده است.
به گزارش روابط عمومی و امور بینالملل شرکت راهآهن شهری تهران و حومه (مترو)، یاشار لطفی، مدیر اجرایی خط 7 متروی تهران در این رابطه گفت: طراحی اولیه ایستگاههای شهید دادمان و میدان کتاب در سال 1395 صورت پذیرفت اما با توجه به اهمیت به روزرسانی طرحهای معماری ایستگاهها و فضاهای شبکه مترو در محیطهای شهری، طرحهای اولیه طی سالهای 1400 و 1401 مورد بازنگری قرار گرفت.
وی در مورد ایستگاه شهید دادمان گفت: طرح معماری این ایستگاه با نگاه به معماری سنتی و فرهنگ ایرانی-اسلامی و همچنین ترکیب مصالحی چون سنگ و آجرهای لعابدار، فضای خاصی در داخل ایستگاه ایجادکرده است. این نگرش پست مدرن به معماری ایرانی، توانسته در بافت مدرن محدود شهرک قدس، اصالت معماری بومی را به ظهور برساند. معماری این ایستگاه از حیث استفاده از آجر لعابدار و فرم قوسی سقف، علاوه بر زیبایی محیطی، بسیار مقرون به صرفه بوده و ماندگاری بالا و هزینه نگهداری پایین آن در کنار مقاومت مقابل حریق، وجه تمایز آن است. از طرفی نورپردازی و طراحی داخلی در ایستگاههای مترو با توجه به عدم دسترسی به محیط بیرونی و نور طبیعی، عنصر مهم و تأثیرگذاری است که حس متفاوتی در هنگام عبور و مرور مسافران ایجاد مینماید.
لطفی در ادامه به معماری ایستگاه میدان کتاب اشاره کرد و افزود: طراحی ایستگاه میدان کتاب با توجه به موقعیت قرارگیری ایستگاه در مجاورت بافت و مراکز جدید شهری، بر این اساس صورت گرفته و فضاهای موجود هم از نظر کیفیت و هم از نظر معماری و زیباییشناسی طوری طراحی شده که از مصالح مدرن برای اولین بار در ایستگاههای مترو استفاده گردد.
از شاخصههای طراحی این ایستگاه مترو میتوان به معماری مدرن و استفاده از دیوارها با نمای بتن اکسپوز و سازه فضا کار در سقف علاوه بر استفاده از فرم قوسی به عنوان نمای اصلی اشاره کرد که در عین سادگی، زیبایی و اقتصادی بودن، با نگرش بر پایداری جایگزین مصالحی چون سنگ انجام شده است. این نوع طراحی میتواند تأثیر بسزایی در تعمیر و نگهداری فضاهای ایستگاهی در مدت زمان بهرهبرداری داشته باشد. همچنین ایده نورپردازی با الهام از طرح صاعقه صورت گرفته و سعی بر اشاره به محیط بیرون دارد. تلفیق نور و مصالح معماری با هم، در جهت تاکید روی ساختار معماری و ترکیب شیشه و بتن اکسپوز به کار رفته است تا علاوه بر حفظ فرم معماری و کاهش هزینهها، از مصالح روز و با کیفیت بهرهبرداری شده باشد.