مقام مسئول در سازمان هواشناسی کشور در گفتوگو با ایلنا:
درباره احتمال کمبود گاز هشدار داده بودیم/ ایران در زمستان امسال ۰.۶ درجه از شرایط نُرمال سردتر است
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی با بیان این که متوسط دمای هوای کشور از یکم تا بیست و سوم دی به میزان 0.6 درجه سردتر از شرایط نُرمال (میانگین بلندمدت 30 ساله) بوده است، گفت: سازمان هواشناسی کشور از هفتههای گذشته درباره احتمال کاهش محسوس دما و در نتیجه، امکان افزایش شدید مصرف گاز و دچار شدن به کمبود گاز هم به صورت عمومی هشدار داده بود و هم اطلاعات مربوطه را به مسئولان ذیربط ارائه کرده بود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در روزهای اخیر سرمای شدید هوا، پدیده جوی غالب در بسیاری از نقاط کشور بوده است و براساس گزارشات سازمان هواشناسی، در هفته گذشته دمای هوا در 26 مرکز استان کشور به صفر یا زیر صفر رسید و کمینه دما در بیش از 130 شهر منفی شد و حتی در برخی شهرها، دماهایی پایینتر از منفی 20 درجه سانتیگراد به ثبت رسید. البته آن طور که مسئولان سازمان هواشناسی کشور میگویند، با وجود این که سرمای هوا در زمستان امسال نسبتا کمسابقه بوده است، اما این سرما بیسابقه محسوب نمیشود و در زمستان سالهای گذشته، حتی دماهایی پایینتر از این نیز در نقاط مختلف ایران به ثبت رسیده بود.
این نکتهای است که احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور در گفتوگو با ایلنا به آن اشاره کرد و اظهار داشت: با توجه به این که ایران در زمستان هر سال هم از توده هوای جنب حاره تاثیر میپذیرد و هم از توده هوای مرتبط با عرضهای شمالی و مناطق قطبی، معمولا نوسانات دمایی قابل توجهی در فصول زمستان در نقاط مختلف کشورمان رخ میدهد؛ به نحوی که گاهی شرایط جوی به شکلی میشود که توده هوای عرضهای شمالی به سمت جنوب و کشورهایی از جمله ایران نفوذ میکند و در یک هفته اخیر نیز وقوع چنین پدیدهای باعث سرمای شدید هوا در بسیاری از مناطق کشورمان شده است.
وی افزود: در روزهای گذشته، تمام نقاط کشورمان به یک اندازه سرد نبوده است و در حالی که در جنوب غرب و جنوب کشور دمای متعادلی را مشاهده کردهایم، در این مدت مناطق شرق و شمال شرق کشور دماهایی پایینتر از سطح نُرمال را تجربه کردند و بخصوص در استان خراسان رضوی شاهد ثبت دماهایی بسیار کمتر از میانگین بلندمدت بودیم، اما سایر نقاط کشور بخصوص شمال غرب و غرب کشور، سرمایی در حد نرمال را تجربه کردند و دماهایی در این مناطق ثبت شد که قبلا هم تجربه شده بود.
ایران زمستانهای سختتر از 1401 را هم تجربه کرده است
وظیفه با تاکید بر این که ایران زمستانهای سختتر از امسال را نیز تجربه کرده است، گفت: پایینترین دمایی که پیش از این در استان تهران تجربه شده، دمای منفی 34 درجه بوده که در منطقه فیروزکوه به ثبت رسیده است، این در حالی است که در یک هفته گذشته، کمینه دمای هوای فیروزکوه در سردترین حالت به منفی 14 درجه رسید. بنابراین میتوان گفت با وجود این که توده هوای سرد اخیر، سرمای شدیدی را به کشورمان تحمیل کرده است، اما این شدت از سرما قبلا هم در نقاط مختلف ایران تجربه شده بود.
رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی ادامه داد: شاهد مثال این که ما قبلا زمستانهایی سختتر از امسال را تجربه کرده بودیم، زمستان سال 86 است که در آن دمای هوا در اغلب مناطق کشور بسیار کمتر از سال جاری بود و بخصوص در سواحل شمال کشور، بارش برف و افت دمای شدیدی رخ داد. سامانه هوای سال 86، از شمال و شمال غرب وارد کشور شد و به تدریج همه مناطق کشور را در برگرفت، به نحوی که در آن سال در شهر تهران، 31 روز دمای کمینه زیر صفر ثبت شد و حتی در 11 روز دمای بیشینه پایتخت نیز پایینتر از صفر درجه سانتیگراد بود، حال آن که در سال جاری، دمای بیشینه تهران در هیچ روزی به زیر صفر نرسیده است.
وی در ادامه توضیح داد: زمستان امسال به جز شمال شرق ایران، سایر مناطق شرایط نسبتا نُرمالی را تجربه کردند و قطعا در دیگر نقاط کشور، زمستانهای سردتر از این را هم تجربه کرده بودیم. البته به نظر میرسد با توجه به مشکلاتی که در زمستان سال جاری درباره کمبود گاز پیش آمده است، برخی شهروندان احساس میکنند که در حال تجربه سرمای بیسابقهای در زمستان امسال هستیم.
سازمان هواشناسی احتمال افزایش شدید مصرف گاز را پیشبینی کرده بود
وظیفه با تاکید بر این که سازمان هواشناسی کشور درباره احتمال کمبود گاز هشدار داده بود، عنوان کرد: سازمان هواشناسی از هفتههای گذشته درباره احتمال کاهش محسوس دما و در نتیجه، امکان افزایش شدید مصرف گاز و دچار شدن به کمبود گاز هم به صورت عمومی هشدار داده بود و هم اطلاعات مربوطه را به مسئولان ذیربط ارائه کرده بود، ولی مهمتر از این که ما درباره کمبود گاز هشدار بدهیم، این است که برنامه ریزی صحیحی برای جبران این کمبود صورت بگیرد.
رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی ادامه داد: متاسفانه کاهش محسوس دما در روزهای اخیر باعث افزایش شدید مصرف و در نتیجه کمبود گاز شده است؛ به نحوی که آمارهای شرکت ملی گاز ایران از این حکایت دارد که در چند روز گذشته، میزان مصرف روزانه گاز در بخشهای تجاری و خانگی حتی به 685 میلیون متر مکعب در روز نیز رسیده است و تا وقتی مصرف به این حد بالا باشد، قطعا تامین گاز کافی برای متولیان امر بسیار دشوار خواهد بود.
مصرف بیرویه مردم، از جمله دلایل اصلی کمبود گاز در ایران
این مقام مسئول در سازمان هواشناسی کشور با بیان این که مصرف بیرویه مردم، از جمله دلایل اصلی کمبود گاز در ایران است، عنوان کرد: با وجود این که مردم کاملا حق دارند درباره کمبود گاز گلایه داشته باشند، اما نمیتوان از این نکته صرف نظر کرد که میزان مصرف گاز در ایران بسیار بیشتر از استانداردهای جهانی است و سرانه مصرف گاز حتی در کشورهایی که اقلیم سردتری دارند نیز از سرانه مصرف گاز در کشورمان پایینتر است. یکی از ریشههای اصلی مصرف بیرویه گاز در ایران نیز سبک زندگی مردم است و هموطنان ما برای جلوگیری از دچار شدن به کمبود، باید عادات روزمره خود را به شکلی تغییر بدهند که گاز کمتری مصرف کنند.
وی در ادامه تاکید کرد: وقتی مصرف گاز در کشور بسیار بیشتر از حد استاندارد است، هرچقدر هم سازمان هواشناسی یا دیگر نهادها درباره احتمال کاهش محسوس دما و دچار شدن به کمبود گاز هشدار بدهند، بازهم کشور با چنین اتفاقی مواجه خواهد شد. برای حل این مساله نیز هم دولت باید زیرساختهای قدیمی صنعت گاز و صنایع مصرفکننده گاز را بهروزرسانی کند تا هدررفت این منبع ملی به حداقل برسد و هم خود مردم باید دست به دست هم بدهند و به طور جدی در مصرف گاز صرفهجویی کنند.
دمای هوا در هفته گذشته فقط 0.1 درجه سردتر از میانگین بلندمدت بود
وظیفه در بخش دیگری از صحبتهایش به مقایسه آمارهای دمایی پاییز و زمستان امسال با شرایط نُرمال (میانگین بلندمدت 30 ساله) پرداخت و گفت: در سال 1401 پاییز گرمی را پشت سر گذاشتیم و دمای متوسط کشور در پاییز امسال 1.3 درجه سانتیگراد از میانگین بلندمدت بالاتر بود. اما در فصل زمستان، دمای هوا به شکل محسوسی رو به کاهش گذاشت و آمارهای هواشناسی نشان میدهد که از یکم تا بیست و سوم دیماه امسال، میانگین دمای 6.2 درجه سانتیگراد برای کل کشور ثبت شد که نسبت به شرایط نُرمال 0.6 درجه سردتر بود.
رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی ادامه داد: در هفته گذشته نیز میانگین دمای کشور 6.2 درجه سانتیگراد بود که تنها 0.1 درجه از متوسط بلندمدت هفته مشابه کمتر بود. این آمار نیز شاهد مثال دیگری است بر این که با وجود تجربه سرمای محسوس در هفته قبل در بسیاری از مناطق ایران، کشورمان در همین سه دهه اخیر زمستانهای سردتر دیگری را هم تجربه کرده است و در این یک هفته، صرفا دمای هوا در مناطق شرق و بخصوص شمال شرق ایران به شکل محسوسی از دمای نرُمال کمتر بود، اما در غرب کشور شاهد ثبت دماهایی بالاتر از میانگین بلندمدت بودیم.
وی در پایان تصریح کرد: تحلیل بولتنهای هواشناسی نشان میدهد که از ابتدای سال زراعی یعنی از یکم مهرماه امسال تا کنون، متوسط دمای هوای کشور 1.2 درجه از متوسط بلندمدت گرمتر بوده است که علت این مساله نیز به پاییز گرمی بازمیگردد که امسال تجربه کردیم؛ پاییزی که باعث شد با وجود تجربه یک زمستان نسبتا سرد، بازهم متوسط دمای هوا در مجموع پاییز و زمستان 1401، تا این لحظه از شرایط نُرمال گرمتر باشد.