بودجه پیشنهادی دستگاه متولی حفظ محیط‌زیست کشور در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟

به گزارش خبرنگار ایلنا، صبح امروز سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور با حضور در مجلس شورای اسلامی، لایحه بودجه 1402 را به قوه مقننه تقدیم کرد؛ لایحه ای که قرار است در ماه های آتی نمایندگان مجلس، جزئیات آن را در کمیسیون تلفیق بودجه بررسی کنند و از همین رو اعداد و ارقامی که در ادامه ذکر می شود، ممکن است در بودجه نهایی تغییر پیدا کند. 

اما در هر صورت به مناسبت تقدیم لایحه بودجه 1402 به مجلس شورای اسلامی به بررسی جزئیات ردیف های بودجه و مقررات مالی مربوط به سازمان حفاظت محیط زیست در سال آینده پرداختیم؛ سازمانی که از نظر بسیاری از کارشناسان حوزه محیط زیست، بودجه آن به هیچ وجه با وظایف ذاتی‌اش و انتظارات مردم از آن متناسب نیست و با وجود این که بودجه این سازمان در سال آتی بیش از 70 درصد افزایش خواهد یافت، اما قطعا با توجه به مسائل کلان محیط زیستی کشور و تورم بالای 40 درصدی، این افزایش محدود نمی تواند گره زیادی را از مشکلات حوزه محیط زیست باز کند. 

جزئیات بودجه کل سازمان محیط زیست در سال 1402 

آن طور که در لایحه بودجه 1402 ذکر شده، قرار است سازمان حفاظت محیط زیست در سال آینده، 2 هزار و 550 میلیارد تومان به عنوان اعتبارات هزینه ای و یک هزار و 162 میلیارد تومان به عنوان تملک دارایی های سرمایه ای بودجه بگیرد و بودجه کل این سازمان در سال 1402 حدودا 3 هزار و 713 میلیارد تومان خواهد بود. این در حالی است که در قانون بودجه سال 1401، بودجه کل این سازمان 2 هزار و 157 میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود و با محاسبات ریاضی می توان به افزایش 72.1 درصدی بودجه سازمان محیط زیست در سال آتی پی برد. 

البته علاوه بر این رقم، در قانون بودجه 1402 اعتبارات متفرقه ای نیز برای سازمان محیط زیست در نظر گرفته شده است؛ بخشی از این اعتبارات مربوط به خسارات و جرایم محیط زیستی است که سازمان محیط زیست باید براساس قوانین مختلف از متخلفان حوزه محیط زیست یا صنایع آلاینده دریافت کند و بخشی از این اعتبارات نیز مربوط به طرح های مطالعاتی و بعضا اجرایی است که سازمان محیط زیست برای احیای دریاچه ارومیه و حفاظت از سایر تالاب های کشور در نظر دارد. 

تغییرات مهم در اعتبارات متفرقه سال آینده سازمان محیط زیست 

براساس متن منتشرشده لایحه بودجه 1402، مجموع اعتبارات متفرقه سازمان حفاظت محیط زیست در سال آتی، 57 میلیارد و 380 میلیون تومان خواهد بود که 180 میلیون تومان آن مربوط به اجرای ماده 21 قانون مدیریت پسماند، یک میلیارد و 100 میلیون تومان مربوط به اجرای ماده 30 قانون شکار و صید، 44 میلیارد و 500 میلیون تومان مربوط به جرایم و خسارات محیط زیستی، 10 میلیارد تومان برای مطالعه و طراحی طرح نجات دریاچه ارومیه، 600 میلیون تومان برای اعتبارات مربوط به اجرای قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب ها و یک میلیارد تومان نیز برای تقویت تشکل ها و سازمان های مردم نهاد محیط زیستی در نظر گرفته شده است. 

این در حالی است که در قانون بودجه 1401، مجموع ردیف های بودجه در نظر گرفته شده در اعتبارات متفرقه سازمان حفاظت محیط زیست از امسال بیشتر بود؛ به نحوی که در بودجه 1401، مجموعا 90 میلیارد و 757 میلیون تومان به عنوان اعتبارات متفرقه سازمان محیط زیست در نظر گرفته شده بود که 40 میلیارد تومان آن مربوط به حفاظت از مناطق تحت مدیریت و حمایت از محیط بانان و 50 میلیارد و 757 میلیون تومان آن مربوط به مطالعه، حفاظت و احیای تالاب های هامون، انزلی و دریاچه های استان فارس بود.

نکته مهم دیگر این که در لایحه بودجه 1402، رقم مشخصی برای جبران خسارات زیست محیطی فعالیت های معدنی در اعتبارات متفرقه سازمان محیط زیست درج نشده و این در حالی است که در میان ردیف های مربوط به اعتبارات متفرقه سازمان حفاظت محیط زیست در قانون بودجه 1401، رقم 500 میلیارد تومان برای جبران خسارت ناشی از بهره برداری از معادن و فعالیت های صنایع معدنی در نظر گرفته شده بود. البته به نظر می رسد در سال 1402 نیز بخشی از درآمد دولت از حقوق دولتی معادن به عنوان خسارات محیط زیستی فعالیت های معدنی به سازمان محیط زیست اختصاص خواهد یافت، اما رقم مشخصی در این زمینه در لایحه بودجه درج نشده است. 

در مجموع با وجود این که بودجه امسال سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به سنوات گذشته تا حدود زیادی بهبود یافته است، اما هنوز به نظر می رسد با این اعداد و ارقام، دستگاه متولی حفظ محیط زیست در انجام وظایف نظارتی و حاکمیتی خود با چالش مواجه شود و در اجرای برنامه های تحقیقاتی و زیربنایی پیش‌بینی‌شده آنطور که باید و شاید پیش نرود.در مجموع باید دید در آینده مجلس شورای اسلامی برای اصلاح این موضوع و سایر اشکالاتی که به بودجه محیط زیستی سال آتی کشور وارد است، چه تغییراتی را در لایحه پیشنهادی دولت انجام خواهد داد.