در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد:
افسردگی و اختلالات اضطرابی علت بیشترین تماس‌ها با ۱۴۸۰
مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی سازمان بهزیستی کشور بیشترین تماس‌های برقرار شده با ۱۴۸۰ را به دلیل مشکلات افسردگی و اختلالات اضطرابی اعلام کرد.
«بهزاد وحیدنیا» مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی سازمان بهزیستی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره تماس‌های برقرار شده با سامانه ۱۴۸۰ سازمان بهزیستی طی ۶ ماهه ابتدای سال جاری گفت: بالغ بر ۸۶۴ هزار تماس در ۶ ماهه اول سال ۱۴۰۱ با خطوط ۱۴۸۰ برقرار شده است که حدود ۱۱ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش پیدا کرده است. ۱۲ درصد این تماس‌ها به دلیل مشکلات افسردگی، اختلالات دوقطبی و اختلالات اضطرابی بوده است.
وی ادامه داد: عمده‌ترین مشکلاتی که در تماس‌ها مطرح می‌شود، مشکلات خانوادگی از جمله مشکلات با خانواده همسر، مشکلات تربیتی و… است و موضوع مشکلات مطرح شده در تماس‌ها با سال گذشته تفاوتی نداشته است از لحاظ الگوی تماس در مجموع نسبت به سال گذشته تغییری نداشته‌ایم و صرفا میزان تماس‌ها نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به این سوال که چند درصد از تماس‌های برقرار شده با سامانه ۱۴۸۰ به مراکز حضوری ارجاع داده می‌شود، گفت: چه در حوزه مشکلات خانوادگی و چه در حوزه اختلالات تماس‌هایی که با خطوط ۱۴۸۰ برقرار می‌شود، راهنمایی لازم را به تماس‌گیرندگان ارائه می‌دهند و ارزیابی‌های کلی و عمومی نسبت به موضوع انجام داده و ویژگی‌های تماس گیرنده و چالش‌ها و مسائلی را که با آن درگیر است بررسی می‌کنند و مشاوره لازم را ارائه می‌دهند، در مواردی که مشاوره کوتاه لازم است از طریق مشاوره ۱۴۸۰ ارائه می‌شود، اما در مواردی که نیاز به مداخلات جدی‌تر دارد و یا نیاز به ارجاع بخش‌های مختلف از جمله مشاوره‌های روانشناختی و روانپزشک دارد، در قالب توصیه به تماس گیرنده ارائه می‌شود، به خصوص در مواردی که تهدید جانی برای تماس گیرنده یا دیگران وجود دارد و وخامت وضعیت یک مقدار جدی‌تر است، طبیعتا پیگیری جدی‌تر برای ارتباط با خطوط بحران سازمان صورت می‌گیرد و یا مراکز مشاوره حضوری سازمان یا بخش خصوصی را پیشنهاد می‌دهند.البته بستگی دارد در ارتباطی که برقرار می‌شود تشخیص مشاور یا روانشناس برای نیازمندی‌های این فرد چیست، آیا نیاز به مداخلات تخصصی دارد یا صرفا با یک راهنمایی اولیه مشکل حل می‌شود.
وحیدنیا در پاسخ به این سوال که افزایش تماس‌های برقرار شده با سامانه ۴۸۰ به چه دلیلی است؟ گفت: طبیعتا نمی‌توان گفت که افزایش تماس به دلیل افزایش مشکلات است، درخواست خدمات از یک خطوط تلفنی نشان دهنده افزایش مشکلات نیست، بلکه نشان از افزایش تماس هاست که می‌تواند به دلیل معرفی بیشتر این خطوط باشد بخشی از آن نیز طبیعتا به دلیل مشکلات ناشی از بازگشایی مدارس، اضطراب دانش آموزان و والدین و… باشد.
وی درباره جنسیت تماس‌گیرندگان گفت: زنان به نسبت بیشتری از مردان با خطوط ۱۴۸۰ تماس برقرار می‌کنند و دلیل آن این است که به طور کلی خانم‌ها نسبت به مشکلات و مسائل خانوادگی حساسیت بیشتری دارند یا از نظرات مشورتی بیشتر استفاده می‌کنند، این الگو در مشاوره‌های حضوری نیز دیده می‌شود.همچنین در برنامه‌های آموزشی میزان استقبال زنان از برنامه‌های فرهنگی و آموزشی بیشتر از آقایان است.
مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: مشاوره خطوط ۱۴۸۰ مشاوره‌ای است که در دسترس است و هزینه‌ای برای افراد ندارد لذا خانم‌هایی که بیشتر در خانه حضور دارند، دسترسی بیشتری به تماس دارند و فضای بهتری برای ارتباط و طرح مسئله دارند و می‌توانند از این موقعیت بیشتر استفاده کنند.
وحیدنیا با بیان اینکه همچنان متقاضیان می‌توانند از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب در تمام ایام می‌توانند تماس بگیرند و ارائه خدمات صورت می‌گیرد، گفت: در تمام استان‌ها به لحاظ رعایت اقتضائات و آشنایی به زبان بومی و راهنمایی مبتنی بر فرهنگ جامعه ما ترجیح می‌دهیم در هر استانی نیروهای بومی حضور داشته باشند و یک مرکز تماس در مرکز استان نیز وجود دارد و تماس‌های برقرار شده با مرکز به کارشناسان تخصصی در هر استان مرتبط می‌شود.
به گفته وی استان فارس و استان مازندران بیشترین آمار تماس با خطوط ۱۴۸۰ را دارند.
مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی سازمان بهزیستی کشور در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره کمبود نیرو گفت: استقبال مردم از خدمات روانشناسی و مشاوره کشور بهتر و بیشتر شده است و می‌تواند به چند دلیل از جمله شرایط حاکم بر دنیا نیازهای روانشناختی افراد را تحت تاثیر قرار داده و اتفاقاتی که در پاندمی کرونا افتاد و همچنین اتفاقاتی که در زمینه اجتماعی و سیاسی حاکم بر دنیا اتفاق می‌افتد، قطعا باعث می‌شود نیازها بیشتر شود، اما موضوع مهم این است که شناخت مردم نسبت به ارزش و اهمیت این مسائل روانشناختی و پیشگیری از مشکلات روانی و اجتماعی بیشتر شده و توانسته میزان استقبال را بیشتر کند و ما اگر بخواهیم واقعا تبلیغات گسترده و مستمری را از طریق رسانه‌ها داشته باشیم، طبیعتا میزان تقاضا چندین برابر میزان موجود خواهد بود ما تجربه این موضوع را در پاندمی کرونا داشته‌ایم و در برخی از استان‌ها میزان تقاضا در آن شرایط ۸ تا ۱۰ برابر افزایش پیدا کرده بود، لذا در زمان‌هایی که بیشتر مردم با خطوط تماس می‌گیرند احتمالا نیاز ما با حضور مشاورین بیشتر خواهد بود.
وحیدنیا خاطرنشان کرد: برآوردی هم در این زمینه داشته‌ایم که اگر بخواهیم پوشش بیشتر و بهتری داشته باشیم و اطلاع‌رسانی بیشتری برای ارائه خدمات صورت بگیرد طبیعتا باید نیروهای موجود در خط را به اندازه قابل توجهی افزایش دهیم. در همین خصوص یک استراتژی دومی را سازمان بهزیستی دنبال می‌کند و آن توسعه مراکز استاندارد مشاوره غیرحضوری یا تلفنی است که مجوزهای آن توسط بهزیستی صادر شود به چند موسسه ملی دراین زمینه نیز مجوز داده شده است این موسسات از طریق خطوط مخابراتی خدمات خود را ارائه می‌دهند و مازاد تماس‌ها و افرادی که خیلی دغدغه مالی برایشان اهمیتی ندارد می‌توانند با این خدمات تماس بگیرند و در صورت نیاز نظام ارجاع در این مراکز نیز پیش بینی شده و در صورت نیاز به مراکز مجاز تحت نظارت سازمان بهزیستی ارجاع داده خواهند شد.
وی با بیان اینکه لیست مراکز مجاز که دارای مجوز فعالیت هستند در سایت سازمان بهزیستی قرار داده شده است، تصریح کرد: این مراکز در ۹ حیطه تخصصی روانشناسی و مشاوره خدمات ارائه می‌دهند. ضمن اینکه خط ۱۴۸۲ به عنوان خطوط پشتیبان برای رسیدگی به شکایات و در دل‌های مردم درباره نحوه خدمت‌رسانی راه اندازی شده است و مردم می‌توانند فعالیت‌های غیرمجاز و کیفیت خدمات را به این خط گزارش کنند تا نظام اصلاحی و رصد سازمان هم بتواند کارکرد بهتری داشته باشند.
مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به این سوال که آیا سامانه ۱۴۸۰ به مشکلات روانشناختی ناشی از موضوعات اخیر در جامعه خواهد پرداخت، گفت: اساسا موضوعات اجتماعی پیچیده هستند و نمی‌توان تک ساحتی به آن نگاه کرد. سازمان بهزیستی آماده تامین خدمات روانشناختی به افرادی است که متاثر از شرایط و حوادث کنونی هستند یا افرادی که نگرانی‌های خاصی را تجربه می‌کنند که شامل همه افراد و خانواده‌هایی می‌شود که هم در حادثه بوده‌اند و هم افراد و خانواده‌هایی است که از پرسنل نیروی انتظامی هستند و استرس بالایی را تجربه می‌کنند و می‌توانند از این خدمات استفاده کنند. ملاک ما نیازمندی افراد به خدمات روانشناختی است.
