در گفتوگو با ایلنا مطرح شد:
ریشهیابی ورود دانشآموزان به اعتراضات اخیر توسط وزیر دوران جنگ
وزیر اسبق آموزش و پرورش در دوران جنگ تحمیلی به ریشهیابی علل ورود دانشآموزان به اعتراضات اخیر پرداخت.
«سید کاظم اکرمی» وزیر اسبق آموزش و پرورش در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در خصوص وضعیت این روزهای برخی مدارس و ارزیابی عملکرد وزارت آموزش و پرورش کشور در آرام کردن اوضاع مدارس و هدایت دانشآموزان توضیح داد: همه مسئولیتها برعهده وزیر است؛ این وزیر است که باید از روانشناسان، جامعه شناسان، متخصصان روانشناسی در حوزه کودک و نوجوان و متخصص علوم تربیتی بهره بگیرد؛ افرادی که فاضل، دانشمند و کارکرده باشند و آنها را کنار هم جمع کند تا بررسی کنند و ببینند مسائل و مشکلاتی که در مدارس به خصوص دبیرستانها به وجود آمده، چه راهحلی دارد؟ البته به نظر میرسد وزیر خیلی تجربه این اقدامات را ندارد.
مشاهده مشکلات اقتصادی برای دانشآموزان امری قابل درک و فهم است
اکرمی درباره علل ورود دانشآموزان به اعتراضات اخیر بیان کرد: عوامل گوناگونی در این امر دخیل هستند؛ مشاهده مشکلات اقتصادی و ملاحظه وضع زندگی برای دانشآموزان دبیرستانی امری قابل درک، فهم و تهدید است. به هر حال این افراد زندگی خودشان را میبینند و از پدر و مادرشان بخصوص اگر هر دو شاغل باشند در رابطه با وضعیت حقوق و توان هزینه کردن در این شرایط چیزهایی را میشنوند. بنابراین دانش آموز دبیرستانی این مسائل را میفهمد و شرایط اقتصادی یکی از عواملی است که موجب ناراحتی دبیرستانیهاست.
اکرمی افزود: موضوع دیگر این است که یک دانش آموز دبیرستانی اقوامش را که به دانشگاه رفتهاند و به طور مثال کارشناسی ارشد و دکتری گرفتهاند را میبیند و در جریان است که استخدام و گزینش آنها چه سختیهایی دارد و میبیند برای این افراد چه مشکلاتی وجود دارد. تازه اگر از این مرحله هم رد شوند، قرار است در وهله اول چقدر حقوق بگیرند؟ امروز به استادیار پایه یک چقدر حقوق میدهند؟ قطعا حقوق بالایی نمیدهند. استادیار پایه یک اگر بخواهد ازدواج کند با این حقوق معلمی نمیتواند از پس مخارجش بربیاید. با این حقوقها چندسال باید پول جمع کند تا مثلا عروسی بگیرد؟ چقدر باید پول جمع کنند تا یک آپارتمان ۵۰ متری بگیرد؟ این موضوعاتی است که نسل جدید و یک دانشآموز دبیرستانی آن را درک میکند و از بزرگترهایش هم میشنود و به وضعیت اطرافیانش آگاه است.
وزیر اسبق آموزش و پرورش با بیان اینکه دانشآموزان دبیرستانی از طرق مختلف حتی با وجود قطعی برخی شبکههای مجازی در ایران، خود را با هم سن و سالهایشان در کشورهای دیگر مقایسه میکنند، ادامه داد: این افراد نه تنها وضعیت خود را با کشورهای اروپایی و آمریکایی مقایسه میکنند، بلکه خود را با دانشآموزان همین کشورهای آسیایی مانند مالزی و سنگاپور نیز مقایسه میکنند. همچنین وضعیت دانش آموزان در کشورهای اسکاندیناوی و اروپای شمالی را میبینند و متوجه هستند که آنجا مثلا ۲۰ نوع مدرسه ندارند و همه یک نوع تعلیمات برابر میبینند و از روابط بین دانش آموزان خارجی با معلمان و مدیران خود در مدارسشان آگاه هستند.
خواستههای دانشآموزان جمعبندی، رتبهبندی و اولویتبندی شود
او ادامه داد: در واقع دانشآموزان امروزی آگاه هستند و این آگاهی در مسائل اقتصادی، آموزشی و پرورشی، توسعه و پیشرفت کشورها، آزادی فکر و اندیشه، اختیار و انتخاب و... رخ داده است و همه این موارد روی هم جمع میشود و برای یک دانش آموز دبیرستانی سوال پیش میآورد. اینکه چقدر وزیر آموزش و پرورش میتواند به این سوالات پاسخ بدهد را نمیدانم، اما باید توجه کرد که این سوالات پاسخ عملی میخواهد. دیدهایم که میگویند جلسه بحث و نقد و گفتوگو میگذاریم؛ این کار خوب است، اما مسائل فعلی را فقط با بحث و گفتوگو نمیتوان حل کرد. کار در این زمینه باید عملی باشد که بخشی از آن اصلا در عهده وزیر آموزش و پرورش هم نیست و مدیران بالای جامعه باید فکر حل این مسائل باشند.
اکرمی خاطرنشان کرد: دولت باید خواستههای دانش آموزان را جمعبندی، رتبهبندی و اولویتبندی کند، بعد به عملی کردن آنها بپردازد. برخی از خواستهها آسان است و میتوان برایش کارهایی کرد، اما برخی سخت است و بالاخره باید راهی برایش پیدا کرد. یک دانش آموز دبیرستانی وقتی ببیند از مثلا ۱۰ مسئله او، دولت یکی را حل کرده است، احساس رضایت بیشتری پیدا میکند. بنابراین علل و عوامل مشکلات این روزها هم به جمعبندی نظری احتیاج دارد و هم راهحلهای عملی میخواهد و باید به راهحلها عمل کرد.
مدیران مدارس باید خود را به روزرسانی کنند
وزیر آموزش و پرورش در دوره جنگ تحمیلی با بیان اینکه مدیریت مدارس در این روزها کار سختی است، گفت: مدیر در مدرسه هم مسئول اداره مدرسه است و هم از طرف آموزش و پرورش مسئولیت دارد. ضمن اینکه مدیران مدارس مسئول روح و جان بچههای مردم هستند و اجرای این مسئولیتها زحمت زیادی دارد. مگر یک مدیر چقدر برای این کار پول میگیرد؟ در مجموع مدیران نیز باید در این شرایط خود را به روزرسانی کنند.
او در خصوص رشد مدارس غیردولتی و خطر رنگ باختن معنای تحصیل رایگان و قانون مربوط به آن در کشور بیان کرد: امام خمینی (ره) وقتی تاکید کردند، مردم را در امور شرکت دهید، یک جمله دیگر هم اضافه کردند و گفتند این شرکت دادن به نفع اقشار مردم مستضعف باشد. ما میخواستیم قانون اینگونه تصویب شود، اما آن زمان به خاطر جنگ تحمیلی و فقر دولت وقت، نماینده دولت حرفم را تایید نکرد و قانون نیز به شکل دیگر نوشته شد. بعد از سالها متاسفانه واژه غیرانتفاعی را نیز به مدارس غیردولتی تغییر دادند. این موضوعات بحثهای گستردهای است که فرصت زیادی لازم است تا به بیان آنها بپردازم.
با وجود مشکلات معیشتی، دست و دل معلمان به کار نمیرود
اکرمی درباره راهاندازی قرارگاه عدالت تربیتی و نصیب برابر آموزشی در آموزش و پرورش و در پاسخ به این سوال که تحقق اهداف عدالت تربیتی چگونه ممکن است و راهکار زدودن نابرابری در آموزش چیست؟ گفت: ابتدا باید کاری کرد که همه افراد لازم التعلیم بتوانند از آموزش بهرهمند شوند.این قانونی است که سالهای زیادیست مصوب شده است. تا اینجای کار بحث روشن است، اما بهره مندی زمانی رخ میدهد که معلم درست تربیت شده باشد، حقوق مناسب و مفید بگیرد و کیفیت کارش مورد نظارت باشد و اگر لازم است به او تذکر داده شود.
او خاطرنشان کرد: مشکلات معیشتی معلمان موجب بیانگیزگی آنها میشود، چنین مسائلی در جامعه معلمان، آثار منفی روی آنها میگذارد و دست و دلشان با این وضع به کار نمیرود.
مسئولان باید روبهروی متخصصان بنشینند تا آنها نقدشان کنند
اکرمی در خصوص راهکار باز شدن قفل مشکلات مربوط به تحقق عدالت آموزشی گفت: مسئولان باید به سوالات مردم پاسخ بدهند. مسئولانی داریم که هیچ پاسخی به مردم نمیدهند. مسئولان باید روبهروی متخصصان بنشینند تا آنها نقدشان کنند و آن وقت به متخصصان پاسخ بدهند و باید فرهنگ نقادی را در جامعه رواج دهند. خیلی از مسئولان، مصاحبههای معمولی میکنند، ولی باید بنشینند و در شبکه تلویزیونی پاسخ مردم را بدهند، در صورتی که اینطور نیست.