پیامدهای سیل که سلامت را تهدید می‌کند

«هما یوسفی» مدیر گروه سلامت در بلایا وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با بیان اینکه اثرات بهداشتی سیل را‌ می‌توان به دو دسته کلی مستقیم و غیرمستقیم دسته‌بندی کرد، گفت: این اثرات در مراحل مختلفی امکان وقوع دارند مثل هنگام مواجهه با سیل یا توفان­‌های قوی همراه سیل، هنگام تخلیه، هنگام سکونت در پناهگاه­‌های ناامن، مواجهه با مخاطرات ثانویه، جابه جا شدن جمعیت، به هنگام پاکسازی و برگشت به محل زندگی. نتایج مستقیم شامل خطراتی است که در اثر مواجهه مستقیم با آب و محیط سیل­‌زده اتفاق افتاده و شامل غرق شدن، آسیب­‌های ناشی از آوار، آلودگی شیمیایی و هیپوترمی و آسیب به تأسیسات بهداشت است.

وی ادامه داد: نتایج غیرمستقیم هم شامل خسارات به زیر ساخت­‌ها و پیامد‌های آن است، آلودگی منابع آب و شیوع بیماری­های عفونی، سوء تغذیه، بیماری­های مرتبط با فقر و بیماری­های ناشی از جابه جا شدن جمعیت از جمله این پیامدها است.

یوسفی تأکید کرد: آلودگی آب، آلودگی شیمیایی، بیماری‌های واگیر، تشدید بیماری‌های غیر واگیر، گزیدگی با حیوانات موذی و یا حملات حیوانات وحشی از جمله پیامدهای سلامت میان مدت است و معلولیت و مشکلات روانی نیز از جمله مشکلات و پیامدهای بهداشتی طولانی مدت است.

این متخصص سلامت در بلایا در ادامه به اقدامات لازم برای پیشگیری از پیامدهای سیل پرداخت و گفت: قبل از هرسیلی باید از ساخت‌و‌ساز در بستر و حریم رودخانه­‌ها و مناطق سیل­‌خیز پرهیز شود. در صورت ضرورت برای ساخت و ساز اصولی در مناطق در معرض سیل، تمهیدات لازم و مصالح مناسب به کار برده شود. دیوارهای زیرزمین با عایق‌های ضد آب پوشانده شده تا جلوی نفوذ آب و آسیب‌های بعدی سیل گرفته شود.برای جلوگیری از ورود آب سیل به داخل خانه، در مسیر آن موانع (سد، خاکریز، دیوار ضد سیل) ساخته شود.

یوسفی با تأکید بر اینکه در مناطق سیل­‌خیز و مسیر رودخانه­‌ها باید از چادر زدن و توقف خودرو اجتناب کرد، یادآور شد: روش­های محافظت از خود هنگام سیل باید به همه افراد خانواده آموزش داده شده و با برگزاری تمرین دوبار در سال، مرور شوند. به محض دریافت هشدار سیل تهیه مقداری آب سالم، غذای کنسروی و داروهای ضروری و کمی پوشاک را در یک کیف ضد آب یا پلاستیک مقاوم بردارید. به نیاز افراد خاص در خانواده خود توجه کنید. (کودکان، زنان باردار، سالمندان)

وی همچنین توصیه کرد: اشیا و مدارک ارزشمند خود را در کیسه نایلونی و در جای امن و دور از دسترس آب قرار دهید. یک کیف حاوی وسایل کمک های اولیه ضروری را همراه خود داشته باشید. برای دور شدن از محل بحران به محض دریافت هشدار از مقامات محلی برنامه ریزی کنید.کلیدهای اصلی آب، برق و گاز را قطع کنید. علیرغم توصیه به حرکت به مناطق مرتفع دقت کنید که به مناطق پرشیب که احتمال رانش زمین بعد از باران وجود دارد نروید. از لمس وسایل برقی که در آب قرار گرفته اند خودداری کنید و اصلا آنها را لمس نکنید.

یوسفی با بیان اینکه جریان آب سیل به علت سنگینی آب و همراه داشتن گل و لای و اشیاء مختلف حتی با میزان کم بسیار خطرناک است. ارتفاع 15 سانتی آب می تواند به راحتی افراد را با خود ببرد. ارتفاع 60 سانتی آب سیل قادر است خودرو را جابجا کند. بنابراین خطر جریان آب سیل را جدی بگیرید.حتما در هنگام حرکت در آب تا رسیدن به محل امن چوب دستی همراه داشته باشید تا هم به حفظ تعادل کمک کند و هم گودال های احتمالی سر راهتان را تشخیص دهید. در صورت حرکت با خودرو با دنده سنگین حرکت کنید. حرکت در جاده‌های هموار توصیه می شود ولی از حرکت در عرض یا کنار رودخانه اکیدا ممنوع است. مراقب سقوط سنگ از کوه ها در مسیر حرکت خود باشید.

وی با تأکید بر اینکه باید از شنا کردن و فیلمبرداری در جریان آب به شدت پرهیز کرد، گفت: این کار می تواند منجر به مرگ شود. در آب سیل و سیلاب‌ها علاوه بر اشیاء تیز و برنده آلودگی با نفت، گازوئیل، سایر مواد شیمیایی و فاضلاب وجود دارد که می‌تواند آسیب جدی به همراه داشته باشد. علاوه بر این وجود سیم های برق می‌تواند منجر به برق گرفتگی شود.

مدیر گروه سلامت در بلایا وزارت بهداشت ادامه داد: نهرهای آرام سیل و سیلاب می‌توانند به سرعت با جریانات خروشان آب همراه شده و مردم را غافلگیر کنند، لذا باید هوشیار بود و از آنها فاصله گرفت. از روی پل‌های چوبی که استحکام کافی ندارند نباید حرکت کرد. به تک درخت های مسیر سیلاب اعتماد نکنید. پیام‌های هشدار را باید جدی گرفت و به آنها عمل کرد، هر گونه مقاومت و مجادله می‌تواند مرگبار باشد.

وی هچنین با بیان اینکه باید پس از سیل در ورود به منزل نهایت احتیاط را کرد، گفت: ممکن است پی­‌ها آسیب دیده باشد اما در ابتدا خرابی دیده نشود و ظاهر خانه سالم به نظر آید.

یوسفی با اشاره به احتمال شیوع برخی از بیماری‌های واگیر پس از سیل گفت: پس از وقوع سیل برای حفظ سلامت خود به دلیل احتمال شیوع بیماری‌های عفونی مانند هپاتیتA، وبا، حصبه و... باید مواد خوراکی را که به آب سیل‌آلوده شده‌اند را حتماً دور ریخت.

وی ادامه داد: گودال‌‌های ایجاد شده از سیلاب و مانده آب‌های حاصل از آن، محل و شرایط زیستی مطلوبی را برای زندگی حشرات ایجاد می‌‌کند، برای حفظ سلامت خود روی در و پنجره منزل توری نصب کنید.

یوسفی یادآور شد:  استفاده از آب بطری شده و یا در صورت اجبار جوشانیدن آب و مصرف آن و عدم شنا در آب سیل به علت وجود حیوانات موذی (موش و مار و عقرب و ...) و بروز بیماری های پوستی و چشمی، عدم استفاده از مواد غذایی داخل یخچال ها به علت قطعی آب و فاسد بودن آنها ضدعفونی وسایلی که به آب سیلاب آغشته شده‌اند از جمله نکاتی هستند که باید در پس از سیل آنها را رعایت کرد.