افت شدیدی اهدای عضو در ایران

به گزارش ایلنا، کتایون نجفی زاده با اشاره به اینکه نخستین پیوند قلب و کبد ایران در حالی در سال ۱۳۷۲ انجام شد که قانون اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی سال ۱۳۷۹ در مجلس تصویب شد، اظهار کرد: اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی دستاورد انقلاب اسلامی است که به دنبال فتوای حضرت امام (ره) و آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله‌العالی) آغاز و همین امر منجر شد که ایران از کشورهای همسایه خود که بیشتر آن‌ها مسلمان نیز هستند، جلوتر باشد و رتبه اول آسیا را در زمینه اهدا عضو بیماران مرگ مغزی کسب کند.

وی افزود: سال ۹۹ با شاخص اهدای عضو 14.3رتبه نخست آسیا را داشتیم که این آمار با شیوع کرونا افت شدید پیدا کرده و تا شاخص ۷ رسید، البته در سال گذشته دوباره به رتبه ۱۰ رسیدیم که این میزان کم است و همچنان باید افزایش پیدا کند.

وی در پاسخ به این سوال که شائبه‌هایی در خصوص اهدای عضو از افراد مبتلا به کرونا شنیده می‌شود، اذعان کرد: افراد شایعه ساز همواره تب و تاب در جامعه ایجاد می‌کنند که اهدای عضو از افراد مبتلا به کرونا یکی از این موارد است در حالی که کار تیم‌های پیوند در این دو سال سخت‌تر شد و به هیچ عنوان از افراد مبتلا به کووید19 اهدای عضو انجام نشد.

این فوق تخصص بیماری‌های ریوی در خصوص اهدای عضو از افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای بیان کرد: افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای نظیر دیابت، فشار خون یا حتی سرطان‌های خاص نیز می‌توانند اهداکننده عضو باشند و نکته قابل توجه این است که تشخیص اعضای قابل اهداء از یک بیمار مرگ مغزی، برعهده متخصصان تیم اهدا است.

نجفی‌زاده در خصوص سن اهدای عضو گفت: مطلوب‌ترین شرایط اهدا برای قلب و ریه، ۵۵ سالگی است اما در سنین بالاتر نیز در صورت نیاز، قلب و ریه اهدا می‌شود. کبد و کلیه می‌توانند تا سن ۷۹ سالگی اهدا شوند و این موضوع بسته به کیفیت ارگان‌ها متفاوت است؛ تاکنون فرد ۷۹ ساله در ایران کبد و فرد ۱۰۳ ساله در جهان قرنیه اهدا کرده است، طبق مطالعات انجام شده در برخی پیوندها نظیر پیوند قلب، در صورت متفاوت بودن جنسیت گیرنده و اهداکننده، احتمال کاهش اندکی از کیفیت پیوند وجود دارد اما این کاهش به قدری ناچیز است که بهتر است در نظر گرفته نشود.

وی در پاسخ به این سوال که رضایت خانواده فردی که دچار مرگ مغزی شده است تا چه اندازه در اهدای عضو موثر است، اظهار کرد: بیمار مرگ مغزی با دستگاه تنفس می‌کند و ضربان قلب دارد، خانواده گاهی فکر می‌کند که فرد زنده است و در صورت نداشتن رضایت خانواده، تاثیری منفی بر جامعه ایجاد می‌شود لذا نه تنها در ایران بلکه در بیشتر کشورهای جهان مانند اسپانیا که رتبه اول اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی دارد؛ درصورتی‌که فرد دارای کارت اهدای عضو یا حتی وصیت‌نامه رسمی باشد اما خانواده مخالفت کنند، اهدای عضو انجام نمی‌شود.

بر اساس اعلام سازمان نظام پزشکی، مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان در خصوص کارت اهدای عضو خاطرنشان کرد: «کارت جنبه فرهنگ‌سازی دارد و دریافت آن با ارسال کد ملی به ۳۴۳۲ و مراجعه به سایت ehdacenter.ir امکان پذیر است، همچنین افراد می‌توانند در قالب یک ویدئو خواسته قلبی خود را در سامانه اهدای عضو ثبت کنند. همچنین طرح خانواده اهدای عضو نیز در دستور کار قرار داشته که در آینده اجرا می‌شود و افراد می‌توانند به صورت خانوادگی کارت اهدای عضو داشته باشند.»