سخنگوی سازمان انتقال خون در گفتوگو با ایلنا:
ذخایر خونی در اغلب استانها در سطح «سبز» قرار دارد/ تا ۷ روز میتوانیم پاسخگوی نیاز مراکز درمانی باشیم
سخنگوی سازمان انتقال خون ایران گفت: در حال حاضر ذخایر ما در اغلب استانهای کشور در سطح سبز قرار دارد؛ یعنی به اندازه شش تا هفت روز میتوانیم پاسخگوی نیاز مراکز درمانی در همه استانهای کشور باشیم، اما با این وجود همچنان به حضور مستمر اهدا کنندگان در مراکز اهدای خون در همه استانهای کشور نیاز داریم.
«عباس صداقت» سخنگوی سازمان انتقال خون ایران در ارتباط با آخرین وضعیت ذخایر خون در کشور به خبرنگار ایلنا گفت: در ۹ ماه اول سال جاری تقریبا یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر به مراکز اهدای خون در سراسر کشور مراجعه کردند که از این تعداد حدود یک میلیون و ۵۳۰ هزار نفر موفق به اهدای خون شدند. با توجه به اینکه در فصل زمستان و همه گیری کرونا بودیم انتظار داشتیم که با کمبود ذخایر خونی مواجه شویم، اما با دو پویش اجتماع محور که برگزار شد و استقبال مردم خوشبختانه نسبت به ۹ ماه اول سال گذشته با ۷.۳ درصد رشد وارد فصل زمستان میشویم.
او افزود: خوشبختانه در حال حاضر ذخایر ما در اغلب استانهای کشور در سطح سبز قرار دارد؛ یعنی به اندازه شش تا هفت روز میتوانیم پاسخگوی نیاز مراکز درمانی در همه استانهای کشور باشیم، اما با این وجود همچنان به حضور مستمر اهدا کنندگان در مراکز اهدای خون در همه استانهای کشور نیاز داریم.
صداقت گفت: در استان سیستان و بلوچستان مقداری اوضاع متغیر است و از طرفی به خاطر بار زیاد تقاضا از سوی مبتلایان به تالاسمی در این استان که تقریباً نیمی از جمعیت بیماران تالاسمی کشور در استان سیستان و بلوچستان ساکن هستند و دوم به خاطر بارندگیها که گاهی مشکلاتی را ایجاد میکند، گرفتگی معابر و کندی حرکت باعث سختی برای خونرسانی از سوی شبکه ملی خونرسانی به خصوص در شهرستانهای چابهار، ایرانشهر و نیکشهر شده است. از افراد دارای گروه خونی o دعوت میکنیم که اگر ساکن استان سیستان و بلوچستان هستند به مراکز اهدا مراجعه کنند و با اهدای خون نسبت به تقویت ذخایر خون استان کمک کنند.
او افزود: همین طور در استان خوزستان نیز نیازمند حضور مردم شریف و همیشه همراه هستیم که به تقویت ذخایر خون و فرآوردههای خونی بپردازیم. در بقیه استانها تقریبا میشود گفت، شرایط پایدار است و با همین روند اهدای خون، تقریبا هیچ مشکلی در پاسخ به نیاز مراکز درمانی و بیمارستانهای سطح کشور نداریم. حدود ۲۰۰ مرکز اهدا در سطح کشور داریم که ۸۰۰ بیمارستان دارای بانک اهدای خون را باید پاسخگو باشند.
صداقت در ارتباط با وضعیت اهدای خون از سوی زنان در کشور گفت: به طور متوسط در کشورهای توسعه یافته معمولا اهدای خون بانوان برابر با اهداء خون مردان است. ممکن است اختلاف اندکی میان این دو گروه باشد و در حدود ۴۰ تا ۴۵ درصد اهدای خون در این کشورها از سوی بانوان انجام میگیرد. اما متاسفانه این عدد در کشور ما دارای رقم پایینی است که البته در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه، شمال افریقا و شرق مدیترانه کشور در بسیاری از شاخصها از جمله این شاخص نقشه برتر داریم.
او افزود: با این وجود در مقایسه با کشورهای با درآمد بالا درصد مشارکت بانوان ایرانی پایین است و اهدای خون بانوان در ۹ ماه اول سال جاری تنها حدود ۵.۲ دهم درصد بود و بیشترین موارد اهدای خون در ۹ ماه اول امسال را استان لرستان با ۷.۹ درصد تجربه کرده است. اهداء خون بانوان از این نظر حائز اهمیت است که به خاطر تعهد بیشتر بانوان نیازهای اجتماعی و اثرگذاری که میتوانند برای ترغیب افراد جامعه برای اهدای خون داشته باشند، مهم است که بانوان مشارکت بیشتری در اهدای خون داشته باشند.
صداقت گقت: دلیل مشارکت کمتر هم باورهای غلطی است که معمولا در جامعه وجود دارد، مبنی بر اینکه خانمها کم خونتر هستند و اهدای خون ممکن است به آنها آسیب وارد کند، درحالی که طبق استانداردهای بین المللی آقایان سالی ۴ بار و بانوان سالی سه بار میتوانند اهدای خون داشته باشند. ما پزشکان دوره دیده و مجربی در مراکز اهدا داریم که هم مراقب سلامتِ اهدا کننده و هم سلامت خونهای اهدایی و هم مراقب سلامت گیرندگان خون هستند. دستورالعملهای بسیار سختگیرانهای داریم و پزشکان مجرب در مراکز اهدا بسیار سختگیرانه وظیفه انتخاب اهدا کنندگان را برعهده دارند.
او افزود: اگر درصدی برای اهدا کنندهای این احتمال وجود داشته باشد که ممکن است سلامتیاش در معرض آسیب قرار بگیرد، به هیچ وجه هیچ کدام از مراکز اهدای خون از وی خون دریافت نخواهد کرد. در نتیجه افراد با آسودگی خیال مراجعه کنند و مطمئن باشند که از نظر هموگلوبین، فشار خون و بیماریهای زمینهای تحت بررسیهای پزشکی قرار میگیرند و اگر شرایط اهدا را داشته باشند بدون اینکه کوچکترین آسیبی برای سلامتی آنها داشته باشد، برای اهدای خون به کلینیک اهدا دعوت میشوند.
صداقت در ارتباط با وضعیت اهدای پلاکت در کشور گفت: مصرف کنندگان عمده پلاکت معمولاً بیماران خونی هستند و طول عمر پلاکت بسیار کوتاه است. معمولا پلاکتهایی که از خونهای اهدایی استحصال میشوند برای مصارف خاص مورد استفاده قرار میگیرند. پلاکت چیزی در حدود سه روز بیشتر طول عمر برای نگهداری ندارد. افرادی که بیماران دارای نیاز به مصرف دائمی پلاکت دارند با مراجعه به مراکز اهدا میتوانند اهدا کننده پلاکت به روش فرزیس باشند. این افراد با هماهنگی پزشک معالجشان مراجعه کنند و پلاکت مورد نیاز بیمارانشان را از طریق اهدا پلاکت به طریق فرزیس تامین کنند، یعنی فقط پلاکت اهدا میکنند و بقیه اجزا خون به بدنشان بازگشت داده میشود.
او در انتها گفت: افرادی که نیاز به این نوع پلاکت دارند بسیار نادر هستند و ما روشهای اهدا اجزای خون هم داریم اما از طریق اهدا خون نیز یک واحد خون اهدایی میتواند پاسخگوی سه گروه از بیماران باشد و از یک واحد خون اهدایی که در حدود ۴۵۰ سی سی است، گلبول قرمز، پلاسما و پلاکت فرآوری میشود و بعد از انجام آزمایشهای غربالگری برروی خون و فراوردههای خونی در صورت اطمینان از سلامت خون آماده توزیع در مراکز درمانی و بیمارستانهای کشور برای مصرف بیماران میشود.