الزام مدرسه‌سازی برای انبوه سازانی که بیش از ۲۰۰ واحد مسکونی می‌سازند/ برخی با ساخت ۱۹۹ واحد قانون ساخت مدرسه را دور می‌زنند

"مهرالله رخشانی مهر" رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در واکنش به تصادف سرویس مدرسه در استان کرمانشاه که منجر به فوت دو دانش آموز و مصدومیت ۱۶ نفر در مسیر رفتن به مدرسه شد، آن هم به این علت که در روستای محل سکونت خود مدرسه نداشته‌اند و مجبور شده‌اند به روستای دیگری بروند، با توجه به وقوع این حادثه به نظر شما تجمیع مدارس با چشم پوشی از وضعیت راه‌ها و جاده‌های کشور چه عواقبی در پی دارد؟ گفت: زیر نظام فضا و تجهیزات برگرفته از سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است، که در آن ذکر شده است، سازمان نوسازی مدارس به سمت ساخت مدارس بزرگ و مجتمع‌های آموزشی حرکت کند و از ساخت مدارس کوچک خودداری کند.

وی بیان کرد: وقتی از ساخت مدارس کوچک خودداری می‌شود و ما یک مجتمع می‌سازیم، معنی‌اش این است که دانش‌آموزان را از نقاطی که تعداد کمتری هستند به مجتمع آموزشی یا مدرسه بزرگی که احداث شده بیاوریم. وقتی جمعیت دانش آموزان کنار هم زیاد باشد، تعاملات اجتماعی، فرهنگی و مهارت برقراری ارتباط آن‌ها نیز بیشتر می‌شود.

رخشانی مهر در پاسخ به این سوال که آیا تجمیع مدارس از روستاهای مختلف در یک روستای دیگر با توجه به وضعیت جاده و راه‌ها اقدام درستی است؟ گفت: یک سری قوانین بالادستی به ما می‌گویند که به کدام سمت حرکت کنیم. نقش تربیتی مجتمع‌های آموزشی نسبت به مدارس کوچک به مراتب بیشتر است.

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور بیان کرد: بعدها ما این چارچوب را یک مقدار آسان کردیم، یعنی برای مدارس ابتدایی این تجمیع اتفاق نخواهد افتاد یا حتی کمتر خواهد بود. مشخصا نباید دانش آموزان مدارس ابتدایی را تجمیع و با سرویس جا به جا کرد و برای مدارس ابتدایی شعاع کمتری تعریف شده است.

وی اشاره کرد: به همین خاطر از دل این تصمیمات کانکس بیرون می‌آید، جمعیتی که یک کانکس می‌‎تواند داشته باشد عمدتا زیر ۱۵ نفر است و ترجیح داده شد که مسئله مدارس ابتدایی با جمعیتی که دارند با همان کانکس یا مدرسه سنگی مرسوم همان منطقه حل شود.

رخشانی مهر افزود: اما برای متوسطه اول و عمدتا متوسطه دوم، مدارس شبانه روزی را تعریف شد. مدارس شبانه روزی برای مناطقی است که جاده ندارند و صعب العبور هستند. ماهیت مدارس شبانه روزی برای این است که دانش آموزان پراکنده در روستاهای مختلف را جمع کرده و یک جا مستقرشان کند تا مدام رفت و آمد نکنند.

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور گفت: در جایی که امکان گذاشتن سرویس است، برای آن‌ها سرویس گذاشته می‌شود. اتفاقا خیلی از مناطق آموزش و پرورش و مردم روستا می‌گویند، درست است که شما مدرسه شبانه روزی ساخته‌اید، اما ترجیح ما بر رفت و آمد فرزندان به مدرسه و مجتمع آموزشی است و در متوسطه آموزش و پرورش ترجیح می‌دهند که دانش آموزان به مدرسه بزرگتری بروند.

وی تاکید کرد: الزاما بحث هزینه نیست، بلکه مبحث مهم، تربیت است. فلسفه تعلیم و تربیت می‌‎گوید که هرچه دانش آموزان یک مدرسه بیشتر و فضای مدرسه وسیع‌تر باشد، عملا فرآیند یادگیری و یاددهی مناسب‌تر خواهد بود.

رخشانی مهر در پاسخ به سوالی درباره سرنوشت قانونی مبنی بر ساخت مدرسه توسط انبوه‌سازان گفت: درباره انبوه‌سازی قوانین خوبی داریم، به طور مثال در ماده ۱۸ قانون شوراهای آموزش و پرورش آمده، انبوه سازان یا شرکت‌هایی که بیش از ۲۰۰ واحد می‌سازند، باید حتما مدرسه هم بسازند اما بعد از مدتی، این قانون از شورای آموزش و پرورش و سپس در هیات دولت حذف شد.

وی ادامه داد: خوشبختانه در سال گذشته مجلس، مجموعه قانون و مقررات مالی وزارت آموزش و پرورش را مصوب کرد، در نتیجه این قانون مجددا احیا شد. بالاخره انبوه‌سازان موظفند در مناطقی که کار می‌کنند مدرسه را هم تامین کنند. همکاران وزارت راه و شهرسازی هم معتقدند با این کار هزینه تمام شده مسکن در آن منطقه بالا می‌رود، زیرا آن انبوه ساز هزینه ساخت مدرسه را از جیب خود پرداخت نمی‌کند و بلکه روی قیمت تمام شده بنایی که ساخته، سرشکن می‌کند، یعنی اگر مدرسه‌ای بسازد قطعا پولش را از مردم می‌گیرد.

معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: انبوه سازان می‌گویند که مدرسه را دولت بسازد تا هزینه مسکن‌ به مردم تحمیل نشود. وزارت راه هم زمین را تامین می‌کند، اما طبق قانون هزینه مدرسه را باید انبوه ساز بدهد، که او نیز با گران کردن مسکن، هزینه مدرسه را از مردم می‌گیرد. در این میان برخی انبوه سازان برای اینکه مساله‌شان را حل کنند به جای ۲۰۰ واحد، ۱۹۹ واحد می‌سازند تا به نوعی قانون را دور زده باشند. البته در برخی نقاط هم قانون اجرا می‌شود.

وی در پاسخ به این سوال که در هفته اول آذرماه که مصادف با بازگشایی حضوری مدارس بود، تعدادی از دانش آموزان یک مدرسه در کاشان با گاز مونواکسید مسموم شدند، با توجه به جمع آوری بخاری‌های غیراستاندارد چرا باز هم شاهد حوادثی از این قبیل در مدارس هستیم؟ گفت: ما تلاش کردیم مساله استاندارسازی سیستم‌های گرمایشی مدارس را تا جایی که ممکن است حل کنیم و اکنون مساله این نیست که سیستم استانداری در مدرسه وجود ندارد. این مدرسه اتفاقا استاندارد بوده و شوفاژ و موتور خانه مرکزی هم داشته است. بالاخره در یک موتورخانه ممکن است مشکلاتی به وجود بیاید و یا با شروع فصل سرما یک سرویس دهی نیاز داشته باشد.

رخشانی مهر گفت: برخی از مدارس نیروی فنی ندارند و به دلیل‌ عدم شناخت این سیستم وقتی یک لحظه شوفاژها از کار می‌افتند یا کسی مهارت سرویس کردن آن‌ها را ندارد و یا مسئولان مدرسه بخاطر اینکه دانش آموزان سرما نخورند بخاری‌هایی که قبلا داشته‌اند را دوباره به مجموعه بر می‌گرداند و در مورد کاشان هم به این دلیل دانش آموزان مسموم شدند.

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور در پایان گفت: از این به بعد هرجایی خبر از مسمومیت دانش آموزان در مدرسه بخاطر گاز مونواکسید کربن را شنیدید بدانید که به دلیل خراب شدن سیستم گرمایشی مدرسه، مسئولان مدرسه دوباره بخاری را به کلاس درس برگردانده‌اند.