در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
مردم داورانِ خاموش مسئولان هستند/ رفتار نماینده سبزوار با مامورِ راهور مبتنی بر "زبانِ زور" بود/ زمان ارباب و رعیتی گذشته/ تاب‌آوری مردم هم حدی دارد
یک جامعه‌شناس در واکنش به ماجرای سیلی‌زدن نماینده مجلس به سرباز راهور با تاکید بر اینکه این نماینده از مصونیت نمایندگی خود سوءاستفاده کرده است، گفت: مجلس شورای اسلامی باید در راستای حفظ کرامت سرباز و عدرخواهی از آزرده شدن وجدان جمعی جامعه بیانیه‌ای صادر کند.
«عالیه شکربیگی» در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به ماجرای سیلی‌زدن نماینده مجلس به سرباز راهور و واکنش‌های اجتماعی صورت گرفته و تاثیر آن بر جامعه گفت: در حالی این ماجرا رخ داد که مامور پلیس راهور صرفا تلاش داشته است، طبق آن چیزی که وظیفه‌اش است، عمل کند، البته در گذشته هم شبیه چنین مواردی را در جامعه داشته‌ایم و در جاهایی مسئولان و افرادی که به نوعی دارای سمتی در دستگاه حکومتی یا حاکمیتی بودند، از نگاه بالا به پایین به مردم نگاه کرده‌اند و در حقیقت یک نگاه فرادست به مردم داشتند.
وی با اشاره به قانون‌گذاری و روح قانون ادامه داد: قانون تدوین و تصویب می‌شود و این خیلی خوب است، اما اجرای آن توانمندی، ابزار و مکانیزیم‌هایی را می‌طلبد. فرقی نمی‌کند یک مقام عالی در این مملکت باشیم یا یک فرد دستفروش که در کنار خیابان کار می‌کنیم، وقتی می‌گویند، قانونی باید رعایت شود، همه باید آن را رعایت کنند، اما متاسفانه جامعه ما قانون‌مدار نیست و اجرای قانون و مباحثی که باید برای نظم اجتماعی رعایت شود، متاسفانه در رفتارهای اکثریت مردم و مسئولان به چشم نمی‌خورد.
این جامعه‌شناس خاطرنشان کرد: در جامعه‌شناسی دو مفهوم داریم، یکی مفهوم کنش است یعنی هدفمندی در رفتارها اما به جای اینکه هدفمندی در تعاملات وجود داشته باشد، هرج و مرج در تعاملات وجود دارد.
استفاده از زبان زور و خشونت بین برخی مسئولان و مردم به چشم می‌خورد
شکربیگی با بیان اینکه مدت‌هاست استفاده از زبان زور و خشونت در تعاملات در سلسله‌مراتب از بالا تا پایین در بین برخی مسئولان و مردم در جامعه به چشم می‌خورد، خاطرنشان کرد: این نماینده اتفاقا به دلیل اینکه نماینده یک عده‌ای از مردم است، باید توجه می‌کرد که چنین رفتاری نداشته باشد و این رفتار گویای استفاده از زبان زور است. سوال من این است که آیا کسی که از مسئولان این کشور است، انتظار دارد مردم نگاه فراقانونی به او داشته باشند، ولو اینکه مامور نیروی انتظامی باشد؟! اتفاقا من معتقدم باید مامور نیروی انتظامی را ستایش کرد، چراکه این مامور در واقع همانطور که خودش اظهار کرده است، قصدش این بوده که قانون را اعمال کند.
وی با بیان اینکه در تعاملات و دیالوگ‌هایی که مطرح شده مقداری واکنشی رفتار شده است، ادامه داد: وقتی دو نفر باهم صحبت می‌کنند توقع بر این است، در خصوص صحبت‌هایی که می‌کنند فکر کنند و بعد سخن بگویند، اما متاسفانه درصد بسیار بالایی از افراد جامعه ما به صورت واکنشی رفتار می‌کنند یعنی در خصوص حرفی که می‌شنوند فکری درباره آن نمی‌کنند و سریع با یک رفتار خشن‌تر آن را پاسخ دهند. بنابراین فکر می‌کنم نهادینه شدن اجرای قانون باید در سلسله‌مراتب حاکمیتی، حکومتی، قانون‌گذاران و همه آحاد مردم عملی شود.
نمایندگان مجلس باید بدانند که مردم داورانِ خاموش آنها هستند
او افزود: اگر مسئولان در برابر قانون سر تعظیم فرود نیاورند از دیگران چه توقعی می‌توان داشت. نمایندگان باید بدانند که مردم داوران خاموش آنها هستند و انعکاس هر رفتار آنها در دید مردم جامعه مهم است و مردم رفتار آنها را ارزیابی می‌کنند.
این جامعه‌شناس خاطرنشان کرد: اگر در گذشته چنین اخباری منتشر نمی‌شد یا زمان زیادی طول می‌کشید تا این اخبار در جامعه منعکس شود، اما امروز کافی است اتفاقی بیفتد و بلافاصله در شبکه‌های اجتماعی شاهدش هستیم که کاربران رسانه‌ای آن را اطلاع می‌دهند و این در حالی است که مطلع شدن از این رویداد و رخداد بعضا وجدان جمعی مردم را ناراحت می‌کند. واکنشی که این نماینده مجلس در برابر این سرباز وظیفه انجام داده است از جمله تعاملات و برخوردهایی است که به نوعی وجدان جامعه را دچار ناراحتی کرده است، آیا هر کسی با هر مقامی که دارد، می‌تواند به خودش اجازه دهد هر گونه‌ای که می‌خواهد رفتار کند. این نوع رفتار فقط باعث هرج و مرج رفتاری در جامعه می‌شود.
شکربیگی تصریح کرد: نماینده مجلس یا هر مسئول دیگر در هر مقامی که هستند، اگر قرار باشد نظم را زیر پا بگذارند دیگر چه توقعی می‌توان از دیگران داشت.
نماینده مجلس از مصونیت نمایندگی‌اش سوءاستفاده کرده است
وی ادامه داد: من به عنوان یک جامعه‌شناس وقتی این وقایع را مطالعه می‌کنم، می‌بینم که این نماینده مجلس به خودش اجازه داده است از مصونیت نمایندگی‌اش سوءاستفاده کند و این حرکت این نماینده در اینجا آشکار شده است و چه بسا در دیگر مواقع نیز تعاملاتی با زبان زور و خشونت پیش می‌رود و مردم متوجه آن نمی‌شوند. به نظر من این نماینده مجلس به این دلیل که از جایگاه خود سوءاستفاده کرده است، باید از طرف مقامات بالادست خود مواخذه و توبیخ اخلاقی شود تا الگویی برای نمایندگان دیگر باشد که یادشان باشد آنها نماینده مردم هستند و اگر در این جایگاه و مقام هستند که به قول خودشان قدرت و مصونیت دارند، این قدرت و مصونیت از طریق مردم به آنها داده شده است.
او افزود: اگر نمایندگان از این قدرت و مصونیت سوءاستفاده کنند، همین مردم در زمان خودش دوباره این نماینده را ارزیابی می‌کنند. نمایندگان با هر بینش و از هر طیفی که هستند، یادشان باشد که قدرت و مشروعیت‌شان از سوی همین مردمی است که در گوش آنها سیلی می‌زنند.
هشدار نسبت به وجود اندیشه‌ای در بین مسئولان که مردم را "غریبه" می‌داند
این جامعه‌شناس در واکنش به اعلام نظر نماینده سبزوار مبنی براینکه اگر از حیثیت این همکار کوچکتان دفاع نشود، تردید نکنید که این آخرین مورد نیست و بعد از این نمایندگی مردم جز اسباب تمسخر و هتک حرمت توسط سایرین چه اصحاب قدرت و ثروت و ... نخواهد بود، گفت: در جامعه ما در میان قدرتمندان و مسئولان مفاهیم خودی و غیرخودی وجود دارد و از همین رو متاسفانه برخی افرادی که به سطوح بالای قدرت می‌رسند از اندیشه‌ای که مردم را غریبه می‌داند تبعیت می‌کنند. این اندیشه در ساختار حاکمیتی و حکومتی و سلسله مراتب قدرت وجود دارد و آنها بین خود و مردم تمایز قائلند و به دلیل این اندیشه‌ای که دارند به خودشان اجازه می‌دهند هر گونه رفتاری با مردم داشته باشند، در حالی‌که هرگونه رفتار مسئولان مورد ارزیابی مردم قرار می‌گیرد.
باید سربازِ راهور را ستود
شکربیگی با تاکید بر اینکه نیروی انتظامی حافظ نظم است، گفت: ماموران نیروی انتظامی واقعا براین اندیشه هستند که حافظان نظم‌اند و نمونه آن هم همین سربازی است که تلاش کرده است خارج از هر قدرتی به وظیفه‌اش عمل کند و این رفتار قابل ستایش است. چراکه خواستار اجرای نظم بوده است و باید عمل این سرباز را ستود که در برابر عمل غیرقانونی نماینده مجلس، سرتسلیم فرود نیاورده و تلاش کرده است که قانون را اجرا کند. وقتی این اندیشه خودی و ناخودی به ساختار قدرت نزدیک می‌شود از مردم فاصله می‌گیرند و خود را متمایز از مردم دانسته و تصور می‌کنند هر طور که می‌خواهند می‌توانند با مردم رفتار کنند، در حالی‌که آنها خادمان مردم هستند و اگر نمایندگان مجلس یا هر مسئول دیگری قدرتی دارند این قدرت اعاده شده از سوی مردم به این مسئولان است.
هیچ بی‌ادبی به مقام نمایندگی مجلس نشده/ نماینده بابت سیلی‌زدن به سرباز باید توبیخ شود
شکربیگی تصریح کرد: اگر در شرایط تاریخی قرار داریم که کشور ما در سیطره تحریم‌ها و کرونا ویروس قرار دارد و با مشکلات اقتصادی مواجه شده اتفاقا باید همدلی وجود داشته باشد نه اینکه کسی که در ساختار قدرت قرار دارد به خودش اجازه دهد هر طور که می‌خواهد رفتار کند. در این ماجرا هیچ بی‌ادبی به مقام نمایندگی مجلس نشده است و اتفاقا این نماینده مجلس است که باید مورد توبیخ قرار بگیرد، چراکه به گوش یک سرباز سیلی زده و ابعاد اجتماعی و جامعه‌شناسانه این مسئله و قضاوت و ارزیابی مردم از این موضوع به نفع سرباز است، چراکه او تلاش کرده است نظم را ایجاد کند.
او افزود: چطور کسی که قدرت دارد به خودش اجازه می‌دهد هر طور که می‌خواهد با مردم رفتار کند؟! نمایندگان و کسانی که در قدرت هستند این را بدانند که تاب‌آوری مردم هم حدی دارد. مردم سبزوار هم که به این نماینده مجلس مشروعیت داده‌اند، اگر داستان را بدانند قطعا به نفع سرباز رای خواهند داد.
مجلس در بیانیه‌ای ضمن عذرخواهی از کرامت سرباز دفاع کند/ زمان ارباب و رعیتی گذشته است
وی با بیان اینکه زمان ارباب و رعیتی و این تصور که مسئولان برتر از سایر افراد جامعه هستند، گذشته است، گفت: مردم از این رفتار خلاف قانون و کرامت انسانی ناراحت هستند و بنابراین فکر می‌کنم که مجلس باید بیانیه‌ای بدهد و از کرامت یک سرباز که جلوی کسی که در ذهنیتش زبان زور و قدرت است و با این زبان آن قدر خود را قوی دانسته که در گوش یک انسان دیگر سیلی بزند و کرامت انسانی او را نادیده بگیرد، دفاع کند و از وجدان جمعی جامعه که به دلیل این ماجرا آزرده شده است، عذرخواهی کند.
