آسیب حاشیه‌نشینی غیررسمی در کشور بیداد می‌کند
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور در پیامی به دوازدهمین جشنواره مطالعات و پژوهش های شهری گفت: متاسفانه ما هم‌اکنون شاهد آسیب‌های اجتماعی در شهرها و روستاها هستیم همچنین شاهدیم گسلی میان مدیران شهری و شهروندان ایجاد شده است و به رغم تمامی اقدامات انجام شده ما همچنان شاهد حاشیه‌نشینی غیررسمی در شهرها هستیم و این آسیب در کشور بیداد می‌کند.
به گزارش ایلنا، در پیام مهدی جمالی نژاد، رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور آمده است:
همانطور که می‌دانید، دوازدهمین جشنواره مطالعات و پژوهش‌های شهری به صورت مشترک بین سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور و شهرداری تهران برگزار می‌شود که این رویداد مهم علمی دارای سیاست‌های بسیار مهم و مقدسی است. . نکته قابل توجه این جشنواره این است که هر دوره با دوره‌های قبلی خود تفاوت بوده است. امسال نیز دوازدهمین جشنواره مجمع عمومی شهر تهران با یک رویکرد ویژه در بحث تاب آوری شهری آذرماه امسال همزمان با هفته پژوهش برگزار می‌شود. نکته حائز اهمیت این است که ارزش‌گذاری به جایگاه دانش و جایگاه علم به ویژه در حوزه شهری و روستایی و پرداختن به موضوعات جدید، نوآورانه و خلاقیت در این عرصه همیشه مهم بوده است. امسال نیز با موضوعاتی که در مرکزمطالعات و برنامه ریزی شهر تهران با همکاری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور انتخاب کرده اند، موضوعات بکر و مهمی است.
مبحث مهم در جشنواره امسال پرداختن به شهرهای خلاق و نوآور است. شهرهایی که پایه توسعه آن‌ها دانش، خلاقیت و دانایی است خصوصیت شهرهای فوق این است که توانسته‌اند دانایی را تبدیل به ثروت و قدرت کنند. در شهرهای خلاق و نوآور تاب آوری شهریدرمقابل حوادث و مشکلات از اهمیت بالایی برخوردار است. اعتقاد دارم که این جشنواره می‌تواند بسیار موثر و محرک توسعه در شهرها و روستاهای کشور باشد. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد درسال گذشته که این جشنواره برگزار شد، توانست در نگاه و گفتمان شهرداران تاثیرگذاربود و تحولی را در شهرها و روستاها در جهت توسعه و تغییر نگاه و راهبرد و رویکرد آن‌ها در موضوعاتی که در پیش رو داشتند، ایجاد کند. امسال نیز این جشنواره با توجه به مشکلاتی که در شهرها و روستاها در یکسال اخیر وجود داشته و مدیران انواع بحران‌ها را درشهرها و روستاها تجربه کرده اند، می‌تواند موثر باشد مضاف بر اینکه به اعتقاد بنده شهرهای انعطاف پذیرمی تواند دراین حوزه موثر باشد و نگاه به این موضوع می‌تواند به جشنواره کمک کند. همچنین در جشنواره دوازدهم تلاش کرده‌ایم تا ازتجارب بسیار خوب شهرها در داخل کشور و همچنین شهرهای جهانی استفاده کنیم. تبادل تجربیات و نوآوری‌ها و موضوعاتی که می‌تواند درحل مسائل مهم باشد، امسال مورد تاکید قرار گرفته است. امیدوارم هم پژوهشگران و هم اندیشمندان در حوزه شهری و روستایی با آخرین دستاوردهای خود دراین عرصه حضور پیدا کنند.
کشورهای ما ظرفیت‌های متعددی را در حوزه‌های مختلف دارد و هم اینکه رتبه‌های خوبی را در حوزه‌های مختلف به خود اختصاص داده است که از آن جمله می‌توان به کسب رتبه دوم جهان در میان ذخایر اثبات شده گاز طبیعی رتبه چهارم جهان در رابطه با ذخایر اثبات شده نفت، رتبه هشتم تولیدکننده آهن، رتبه یازدهم در فناوری‌های فضای، رتبه دوم در فناوری‌های سلول‌های بنیادین، رتبه هفتم در حوزه جاذبه‌های گردشگری و رتبه نخست منطقه در حوزه علم و دانش را به خود اختصاص داده است. در ۴۰ سال گذشته از پیروزی انقلاب اسلامی میزان دانش‌آموختگان زن ۱۷ برابر شده است و جمهوری اسلامی در بین ۱۱ کشور تولیدکننده داروهای نوترکیب قرار گرفته است. همچنین در ارتباط با اعتبارات حوزه علم‌پژوهش و تحقیق اعتبارات قابل توجهی به شهرداری‌های سراسر کشور تخصیص یافته است که این میزان در تهران به مراتب بیشتر از سایر شهرها و کلانشهرها است.
باید به این موضوع به صورت ویژه و تخصصی توجه کرد و با آسیب‌شناسی شرایط لازم را برای استفاده علم و پژوهش و کاربردی کردن آن در مدیریت شهری استفاده کرد. متاسفانه ما هم‌اکنون شاهد آسیب‌های اجتماعی در شهرها و روستاها هستیم همچنین شاهدیم گسلی میان مدیران شهری و شهروندان ایجاد شده است و به رغم تمامی اقدامات انجام شده ما همچنان شاهد حاشیه‌نشینی غیررسمی در شهرها هستیم و این آسیب در کشور بیداد می‌کند. نکته مهم این است با وجود تمامی زحمات پژوهشگران و مدیران شهری در حوزه علم و دانش انجام شده اما متاسفانه ما همیشه وارد کننده فعالیت‌های پژوهشی به کشور هستیم و در واقع تنها جایی که محدودیت زمانی و محلی را به خود اختصاص نمی‌دهد مربوط به می‌شود به حوزه علم و دانش و ایرادی ندارد که ما از علم و دانش سایر کشورها استفاده کنیم اما نباید وارد کننده صفر باشیم.
این موضوع درقانون اساسی کشور، سند چشم‌انداز سیاست‌های کلی نظام و برنامه‌های میان مدت توسعه کشور مورد توجه قرار گرفته است به نحوی که در سیاست‌های کلی علم و فن آوری ابلاغی رهبر انقلاب در تاریخ ۲۹/۶/۱۳۹۲ به ارتقای جایگاه جهانی کشور در علم و فن آوری و تبدیل به قطب علمی و فن آوری جهان اسلام و افزایش بودجه تحقیق و پژوهش به حداقل ۴ درصد تولید ناخالص داخلی تا پایان سال ۱۴۰۴ با تاکید بر مصرف بهینه منابع و ارتقای بهره وری اذعان دارد. همچنین درسیاسیت‌های کلی نظام اداری ابلاغی ۱۴/۱/۱۳۸۹ به دانش بنیان کردن نظام اداری از طریق به کارگیری اصول مدیریت دانش و یکپارچه سازیاطلاعات اشاره شده است.
همانطور که می‌دانید رشد شهرنشینی و تغییرات جمعیتی در دهه‌های اخیر باعث بروز چالش‌های جدیدی درشهرها و روستاهای کشور شده و مسائلی مانند مهاجرت، جاشیه نشینی، فقر شهری و روستایی، تخریب محیط زیست، تغییرات آب و هوا، بهداشت عمومی، مخاطرات و بلایا، شکاف توسعه بین مناطق وگسل‌های اجتماعی ایجاد کرده است. در این زمینه پژوهش ابزاری اساسی برای تصمیم گیری با کیفیت برای مدیریت شهرها و روستاهاست وادغام یافته‌های تحقیق در فرآیند‌های سیاستگذاری کمک می‌کند تا مدیران به طور موثر در مورد ماهیت تصمیمات اطلاعات موجود و ملاحظات مختلفی که باید در فرایند تصمیم گیری گنجانده شود، تامل کنند. همچنین انجام پژوهش‌های کاربردی با رویکرد حل مساله می‌تواند با کمک در انتخاب صحیح روش مورد عمل در اجرای طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی و خدماتی در شهرها و روستاها به مدیران محلی رضایت مندی شهروندان را تامین کند پژوهش‌های حوزه مدیریت شهری و روستایی باید به دنبال یافتن راه حل‌هایی برای استفاده بهینه از زمین و حوزه‌های عمومی حفاظت از محیط زیست زیر ساخت‌ها تامین شبکه و بسیاری از بخش‌های دیگر باشد تا یک شهر یا روستاراقابل زندگی کند. برنامه‌ریزان و مدیران شهری و روستایی با اتکا به یافته‌ها و دستاوردهای علمی و مبتنی بر آینده نگری باید به همه نیازهای شهروندان و رویدادهای علمی مانند جشنواره پژوهش، آموزش و نوآوری باعث گسترش فرهنگ مطالعه و تحقیق هم افزایی علمی و ارتقای مدیریت مبتنی بر دانش، اهتمام مدیران به انجام مطالعه و پژوهش قبل از تصمیمو اجرا خواهد شد.
مهدی جمالی نژاد
رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور
