منطقه آزاد شدن بندر امیرآباد قربانی اختلافات نمایندگان مجلس مازندران/ برای رسیدن به توسعه بیشتر از پول به برنامه و فکر نیاز است

وحید ریاحی، دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه خوارزمی  در گفتگو با خبرنگار ایلنا به شاخصه‌های توسعه اشاره کرد و گفت: توسعه را از چند بُعد می‌توان بررسی کرد.

وی ادامه داد: تفاوت رشد و توسعه در این است که رشد یک شاخص و توسعه چند شاخص را دربرمی گیرد. توسعه دارای شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی هست و با توجه به این شاخص‌ها جایگاه استان مازندران در کشور متوسط است.

ریاحی  بابیان اینکه توسعه باید متناسب با هر منطقه تبیین شود،افزود: نه‌تنها مازندران بلکه سایر نقاط کشور برنامه‌ی مشخص توسعه ندارند. توسعه یک فرآیند است که باید در طی آن صورت گیرد و نیاز به یک برنامه دارد. برنامه‌های توسعه در کشور مالی نیست یعنی ما الزاماً نیاز به بودجه نداریم. کشور، استان و منطقه‌ی ما برای رسیدن به توسعه به پول نیاز ندارد بلکه به برنامه و فکر نیاز دارد و سرمایه نیز باید هوشمندانه مصرف شود.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه خوارزمی بر ضرورت تدوین برنامه‌ی مدوّن و مشخص برای توسعه مناطق محلی تأکید کرد و گفت: توسعه مقوله‌ای محلی محسوب می‌شود در کنار برنامه‌های کلان و ملی توسعه باید برنامه‌ی مدوّن و مشخص برای توسعه محلی تدوین کرد و این برنامه باید از طریق نخبگان محلی ارائه شود این ضعف دولت است که توان محلی توسعه را نمی‌شناسد.

گردشگری ِ امروز منافعی برای مازندران ندارد

ریاحی قابلیت‌های محیطی و بستر زیستی را مهم‌ترین امتیاز استان مازندران برشمرد و گفت: مازندران در برنامه‌های کلان و در مقیاس استانی حتی ملی باید به سمت این دو مؤلفه حرکت کند. نخستین اولویت برنامه‌ریزی توسعه برای استان مازندران کشاورزی و در مرحله‌ی بعد گردشگری است به دلیل نبود برنامه توسعه‌ای مبتنی بر کشاورزی گردشگری پررنگ می‌شود و البته نه گردشگری سازمان‌یافته؛ گردشگری ِ امروز منافعی برای مازندران ندارد و از منظر گردشگری این فقط هجمه‌ی مسافر به استان است که فقط زباله تولید می‌کند.

وی ادامه داد: در برنامه‌ریزی و فراهم کردن زیرساخت‌های لازم در راستای هدایت گردشگر در مسیر درستِ کوتاهی شده است و اگر در ساحل برای گردشگر برنامه نداشته باشیم یا زیرساخت‌ها را به‌خوبی فراهم نکنیم آن‌طور که دلش می‌خواهد رفتار می‌کند و این رفتارها با این هجمه‌ی نیروی انسانی که از نقاط مختلف به مازندران سفر می‌کنند برای استان زیان‌بار است بنابراین ابتدا باید عرصه‌ی کشاورزی را تقویت کنیم زیرا سه استان شمالی بستر اصلی کشاورزی کشور هستند و در ادامه برای گردشگری سازمان‌یافته برنامه‌ریزی کنیم. جای تعجب است که نمایندگان استان به این سمت حرکت نمی‌کنند.

عضو هیئت‌مدیره انجمن توسعه روستایی ایران در پاسخ به این سؤال که چرا امروز مازندران دچار روزمرگی صنعتی شد؟ گفت: باید بدانیم مازندران به‌طورقطع نمی‌تواند کریدور صنعتی باشد البته در صنایع تبدیلی، صنایع وابسته به کشاورزی و صنایع مکمّل می‌تواند استان صنعتی باشد.

 در بحث صنایع تبدیلی زنجیره‌ی تولید مدنظر است. مازندران استانی است که قابلیت کشاورزی بالایی دارد و صنایع تبدیلی مکمل کشاورزی است؛ یعنی به میزان بهره‌وری از صنایع کشاورزی می‌توان از صنایع تبدیلی و تکمیلی نیز بهره برد.

ریاحی خاطرنشان کرد: باید چرخه‌ی تولید محصولات را به‌گونه‌ای درآورد که در تناسب با زنجیره‌ی صنایع تبدیلی باشد. با ایجاد سیلوهای نگهدارنده و سردخانه‌های مجهّز ظرفیت‌سازی کنیم تا انقلابی در عرصه‌ی تولید و بهره‌برداری از محصولات کشاورزی اتفاق افتد.

وی بیان کرد: منظور از صنایع تبدیلی و تکمیلی این است که بتوانیم بخشی از صنایع را فعال کنیم که صرفاً در ارتباط با محصولات ما باشد و در زنجیره‌ی تولید بتواند ارزش‌افزوده ایجاد کند و این ارزش‌افزوده در استان نگهداری شود.

برای استان‌های دارای جمعیت روستایی بالا معاونت روستایی استانداری ایجاد شود

دانشیار گروه جغرافیا دانشگاه خوارزمی بر ضرورت معاونت روستایی در استان تأکید کرد و افزود: اگرچه برای هر استان مدیرکل روستایی لحاظ شد اما صلاح می‌دانم برای استان‌هایی که جمعیت روستایی بالایی دارند معاونت روستایی استانداری ایجاد شود.

ریاحی بیان کرد: حدود 45 درصد از جمعیت مازندران را روستائیان تشکیل می‌دهند که این آمار روبه کاهش است و اگر برای حوزه روستایی برنامه نداشته باشید به‌طور طبیعی مهاجرت اتفاق می‌افتد.

این استاد دانشگاه افزود: به جرات می‌گویم امکان ایجاد درآمد ثابت و پایدار در روستا بسیار بیشتر از شهر است به‌شرط آنکه زیرساخت‌های روستا فراهم شود. علت اصلی کاهش جمعیت روستایی در نبود امکانات و نبود برنامه برای جمعیت روستایی است.

وی در رابطه با کارکرد و نقش شهری گفت: برای شهرها باید نقش شهری تعریف شود شهرها باید نماد و سمبلی داشته باشند در مازندران به‌جز شهرهایی که نقش و عملکرد ثابتی از قدیم داشتند و آن نقش قدیمی را ادامه می‌دهند مابقی شهرهای ما در استان مازندران نقش‌پذیری جدیدی نداشتند.

ریاحی افزود: بهشهر در پنجاه سال گذشته شهر صنعتی درجه‌ی یک خاورمیانه بود. آن نقش از بین رفت و نقش جدید جایگزین نشد با توجه به خلاء کارکرد نقشِ شهرستان‌های استان، گردشگری می‌تواند مؤلفه‌ی مناسبی باشد.

اجماع نمایندگان در توسعه استان بسیار محدود است

این استاد دانشگاه تصریح کرد: انتظار داریم مجمع نمایندگان استان قالب برنامه توسعه‌ای مشخص برای استان در نظر گیرد و تحویل دهد و اجرای آن را رصد کند همچنین نمایندگان باید فراتر از استان را ببینند در کشورهای پیرامون ِ ما در ترکمنستان، قزاقستان با توجه به موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی در فصل سرما نیاز به مکانی با آب و هوایی بهتر دارند تا محصولاتشان را در آنجا دپو کنند این قابلیت در استان مازندران است چون آن‌ها این قابلیت را درمانمی بینند محصولات را به کشورهای دیگر ارسال می‌کنند.

ریاحی گفت: اختلافات میان نمایندگان استان مشهود است و این اختلافات باعث می‌شود که آن‌ها دور یک میز ننشینند و اجماع نمایندگان در توسعه استان و نگاه آن‌ها به توسعه استان بسیار محدود است.

وی افزود: ایجاد بندر امیرآباد به دلیل وجود پس‌کرانه مناسب در مکانی غیر از مکان فعلی ممکن نبود. اگر امکان داشت به‌هیچ‌وجه این بندر با این ظرفیت در شرق مازندران ایجاد نمی‌شد. پس بستر محیطی و زیستی در شرق مازندران باعث شد که این بندر شکل گرفت.

عضو شورای علمی دایره المعارف دفاع مقدس تصریح کرد: برای منطقه آزاد شدن بندر امیرآباد اختلافاتی میان نمایندگان پیش آمد که این اختلافات نتیجه‌ی نگاه محلی به این موضوع است و نمایندگان به‌جای اینکه به یک مسئله از زاویه‌ی ملی نگاه کنند از زاویه‌ی منافع محلی می‌نگرند. نمایندگان مخالف فکر می‌کنند امتیازات منطقه آزاد شدن بندر امیرآباد فقط برای شرق مازندران است. درحالی‌که این امتیازات برای کل استان مازندران است.