در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
انتقاد از فرصت‌های از دست رفته و وابستگی به روسیه/ مذاکره با حفظ عزت ملی برای اجتناب از جنگ ضرورت دارد
سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان گفت: میدان مذاکره میدان شعار نیست، در میدان مذاکره باید با توجه به پتانسیل و داشته‌های خود جلو رفت.
به گزارش خبرنگار ایلنا، افشار سلیمانی با حضور در دفتر خبرگزاری ایلنا در رابطه با ارزیابی خود از مذاکرات اظهار کرد: در طول تاریخ، جمهوری اسلامی همیشه تاخیر کرده است وقتی قطعنامه 598 را نگاه کنید می بینید که ایران در ابتدا آن را نپذیرفت ولی یکسال بعد مجبور به پذیرش شد یعنی اگر جمهوری اسلامی در همان زمان، شناخت میدانی دقیق از جنگ خود با عراق و مسائل دیگر و نظام بین الملل داشت ، باید همان موقع تصمیم به پذیرش قطعنامه می‌کرد.
وی با بیان اینکه سیاست خارجی با آرزوها محقق نمی‌شود، افزود: باید جایگاه خود را بر اساس داشته‌ها و واقعیت‌ها در سیاست بین الملل پیدا کرد، در سیاست بین الملل باید واقع بین و عملگرا بود این درحالی بود که جمهوری اسلامی از ابتدای تاسیس به این مقوله های علمی و کارشناسی و از این دست پارامترها اهمیتی نداد.
سفیر سابق ایران در آذربایجان و تحلیل‌گر سیاسی و بین المللی ادامه داد: برای بنده به عنوان کارشناس با 30 سال سابقه این اتفاقات غیرعادی نبوده و پیش بینی این روزها را می کردم چون سیاست خارجی پارامترهای ثابت و متغیر دارد که درآمد ملی، تولید ناخالص داخلی و قدرت نظامی به عنوان فاکتورهای تاثیر گذار در سیاست بین الملل هستند ولی جمهوری اسلامی سیاست خارجی اش را تا حدودی بر اساس آرمان ها و آرزوها تنظیم کرده و به این خاطر به اینجا رسیده است.
سلیمانی با اشاره به اینکه حتی قبل از قطعنامه 598 در جریان گروگانگیری دیپلمات های آمریکایی مجبور به دادن امتیاز شدیم، اضافه کرد: در جریان برجام هم مجبور به امضا شدیم که ترامپ برای اینکه فرصت سرمایه گذاری برای آمریکا فراهم نشده بود قرارداد برجام را برهم زد درحالی که این فرصت در اختیار برخی کشورهای اروپایی مانند روسیه و فرانسه قرار گرفته بود.
وی با تاکید بر اینکه ما در حوزه انرژی در سایه سیاست‌های غلط با ناترازی مواجه هستیم، افزود: می‌توانستیم صادر کننده گاز به اروپا باشیم ولی ما خودمان را وابسته به روسیه کرده و منافع آنها را تامین کردیم در حالی که می توانستیم با صادرات گاز به اروپا آنها را از وابستگی به روسیه خارج کرده و توجه اروپا را به خودمان بیشتر جلب کنیم.
تحلیل‌گر سیاسی و بین المللی در پاسخ به این سوال که چرا مذاکره می کنیم، گفت: چون که با ابر قدرت روبرو هستیم و این ابر قدرت توانمند است و زور می گوید. منکر زورگویی آمریکا نیستیم، هیچ کشوری به ابر قدرتی مثل آمریکا بهانه نمی‌دهد اما ما بهانه دادیم ضمن اینکه امروز طرف مقابل ما فقط آمریکا نیست و کشورهای اروپایی متحد این کشور هستند و آمریکا در راس آنها قرار دارد و هرکس هم می گوید روسیه و چین متحد استراتژیک ما هستند، درست نیست، آنها بر اساس منافع ملی خود سیاست خارجی خود را پیش می برند.
سلیمانی بیان کرد: روسیه در طی این سال‌ها کار خاصی یا پروژه ای در کشور انجام نداده است و روس‌ها از ایران به عنوان کارت بازی خود استفاده کرده و می‌کنند. تا زمانی که سیاست خارجی بالانس نشود و موازنه ایجاد نشود هم روسیه و هم چین و دیگر کشورها از ایران به عنوان کارت استفاده خواهند کرد.
وی با بیان اینکه ما با توجه به توان اقتصادی و نظامی می‌توانیم منافع آمریکا را در منطقه مورد هدف قرار دهیم، تصریح کرد: در محاسبه منافع ملی بحث سود و زیان بوده که محاسبه می‌شود ولی ما محاسبه نکردیم و حاصل این زیان ها عقب ماندگی از توسعه و وضعیت بد معیشت مردم است و اگر هم در جایی هم پیشرفتی کرده‌ایم جزیره ای بوده و توسعه و پیشرفت متوازن، پایدار و جامع نداشتیم.
سفیر سابق ایران در آذربایجان با تاکید بر اینکه توان ما در حوزه نظامی پیشرفت های خوبی کرده است ولی آیا با آمریکا برابری می کند، افزود: ما با کشورهایی که از آنها قوی هستیم هیچ دعوایی نداریم. کشورهای ضعیف‌تر هم حامیان قدرتمندی برای خودشان دارند ولی آیا روسیه و چین در مواقع درگیری‌های نظامی حامی ما خواهند بود؟
سلیمانی با بیان اینکه ما در شرایطی قرار گرفتیم که مجبور به مذاکره شدیم، اظهار کرد: در وضعیت اقتصادی بدی قرار داریم، معیشت مردم مشکل دارد، نارضایتی از سیاست خارجی بسیار زیاد است، ناترازی‌ها زیاد است، ضمنا طرف مقابل ما هم قوی است و مقاطعی که تصمیم می‌گیریم مذاکره کنیم همیشه دیر است و فرصت‌ها را از دست می‌دهیم بنابراین مجبور می‌شویم امتیاز بیشتری بدهیم.
وی خاطرنشان کرد: میدان مذاکره میدان شعار نیست، در میدان مذاکره باید با توجه به پتانسیل و داشته‌های خود جلو رفت.
سفیر سابق ایران در آذربایجان اضافه کرد: در دولت رئیسی فرصت احیای برجام وجود داشت ولی نخواستند احیا شود و فرصت گرانبها را از دست دادیم، با این حال در شرایط فعلی با توجه به اینکه مجلس سنا و کنگره آمریکا همراه دولت ترامپ هستند فرصت خوبی است که با مذاکره عاقلانه همراه با حفظ عزت ملی، مشکلات به وجود آمده با آمریکا را تاحدودی حل و فصل کنیم.
سلیمانی با بیان اینکه مذاکره با آمریکا کافی نیست و نتیجه مذاکره با آمریکا مهم است، گفت: اگر ایران وارد مذاکره نمی‌شد تنها یک راه داشت که بیاید بهانه را از آمریکا بگیرد و آن یک راه مذاکره و همکاری با آژانس بین المللی بود و یقینا اگر آژانس آمریکا صلح آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران را گزارش می‌داد آمریکا هیچ وقت حرفی از حمله نظامی نمی‌زد البته این صلح آمیز بودن فعالیت هسته‌ای ایران تنها خواسته آمریکا نیست اروپایی‌ها و حتی چین و روسیه چنین درخواستی از ایران دارند.
وی ادامه داد: در این سال‌های بعد انقلاب اگر رابطه نرمالی با آمریکا داشتیم چه بسا در این مدت بمب اتم هم ساخته بودیم و کسی هم نمی‌توانست چیزی بگوید همانطور که پاکستان به این فناوری دست پیدا کرده است.
سفیر سابق ایران در آذربایجان و تحلیل‌گر سیاسی و بین المللی با تاکید بر اینکه ایران در مقابل توقف کامل فعالیت هسته‌ای در این مقطع ایستادگی خواهد کرد، اضافه کرد: ولی اگر بتواند مذاکرات را با در نظر گرفتن منافع هر دو طرف پیش ببرد لابی اسرائیل را بی تاثیر خواهد کرد و اگر خواسته امریکا توقف کامل فعالیت هسته‌ای باشد بدون شک مذاکره می لنگد و توافق به مرحله سختی می رسد و باعث کندی و یا توقف مذاکره می شود.
سلیمانی در رابطه با دور اول مذاکرات بیان کرد: دور اول مذاکره ای نشد، دور اول چهارچوب تعیین شد و ماهیت شکلی داشته و بر سر نحوه مذاکره گفتگو داشتند و وارد محتوا نشدند و برای ابتدای کار قابل قبول بود، در مرحله دوم وارد محتوا شده و طرفین خواسته های خود را مطرح می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: حتی آمدن گروسی به ایران نشانه و زمینه‌ای برای مذاکرات روز شنبه است و گزارشات گروسی در تسهیل روند مذاکرات بسیار تاثیرگذار خواهد بود و باید دانست که با یک یا دو دور مذاکره همه مشکلات مابین ایران و آمریکا حل نمی‌شود احتمال دارد در گام اول برخی از تحریم‌ها را تعلیق یا لغو کند.
سلیمانی اضافه کرد: البته چون آمریکا از برجام خارج شده است شاید امکان فعال کردن مکانیزم ماشه از طرف اروپا میسر نباشد و از نظر حقوقی هم نمی‌توانند فعال کنند ولی چون طبق برجام نیاز به رای گیری در شورای امنیت نیست احتمال اینکه بتوانند فعال کنند، هم وجود دارد.
وی با بیان اینکه کشوری که نتواند منافع سایر کشورها را در خودش درگیر کند نمی تواند منافع ملی و امنیتی خود را تامین کند، افزود: به عنوان دیدگاه یک شهروند، شرایط ایران اصلا شرایط دلبازی نیست و برای گذر از این شرایط جمهوری اسلامی باید با حفظ عزت و منافع ملی مذاکره کند تا نتایج مذاکرات منتهی به جنگ نشود.
