همه مستندهای ساخته شده امکان حضور در جشن مستقل سینمای مستند را دارند/ برای بازتاب نگاه عمومی صنفی به سمت آکادمی شدن رفتیم

حامد شکیبانیا رییس جشن مستقل سینمای مستند در گفتگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: امسال سیزدهمین دوره جشن مستقل سینمای مستند برگزار می‌شود و در دوازده دوره قبل بسیاری از این دوره‌ها ذیل جشن خانه سینما برگزار میشد و از دوره نهم به بعد این جشن استقلال پیدا کرد و ساختارش در انتخاب برگزیدگان بر اساس هیئت داوران بود اما جشن خانه سینما طی سال‌های اخیر به سمت آکادمی شدن پیش رفت و ما هم رویکرد آکادمی را انتخاب کردیم و امسال برای اولین بار برگزاری این جشن به صورت آکادمی را خواهیم داشت. 

شکیبانیا درباره انتخاب رویکرد آکادمی برای این جشن اظهار کرد: جشن‌های صنفی بهتر است با یک نگاه عمومی صنفی همراه باشند و محدود به یک هیئت انتخاب چند نفره نشوند تا بتوانند بازتاب‌دهنده نگاه صنف‌های درگیر حرفه مدنظر باشند و به همین دلیل ما هم به سمت آکادمی شدن این جشن رفتیم. 

وی افزود: ما از ۴۰۰ نفر از برگزیدگان، نخبگان، تحسین شده‌های سینمای مستند و افراد با تجربه این سینما برای عضویت در این آکادمی دعوت کردیم که ۳۵۰ نفر دعوت ما را پذیرفتند و عضو آکادمی شدند و امسال آثار را داوری خواهند کرد. امیدوارم که در سالهای آینده تعداد اعضای این آکادمی بیشتر شود. فیلم‌های مستند در مدت زمان دو ماهه دیده می‌شوند، ۸۸ اثر انتخاب شده‌اند که در پایان بهمن ماه مرحله اول داوری به پایان می‌رسد و شُرت لیست (فهرست کوتاه) آثار منتخب اعلام خواهد شد. 

شکیبانیا تاکید کرد: آکادمی‌های مختلف قوانین مختلفی دارند، به عنوان مثال اسکار که محوریتش بر فیلم‌های سینمای داستانی است ملاک حضور آثار در این رویداد اکران فیلم‌ها است اما ما در سینمای مستند امکان اکران نداریم و فیلم‌هایی را می‌پذیریم که سال قبل ساخته شده‌اند و دیگر ملاک اکران وجود ندارد درحالیکه این فیلم‌ها می‌توانند اکران هم شده باشند یا در تلویزیون نمایش داده شده باشند و در این رویداد مورد قضاوت قرار بگیرند. در این دوره جشن مستقل سینمای مستند آثار ساخته شده از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ مورد قضاوت قرار می‌گیرند و ملاک آماده نمایش بودن این آثار است که می‌تواند جشن مستقل سینمای مستند اولین حضورشان هم نباشد و همانطور که گفتم از شرط نمایش هم استفاده نکردیم. 

وی درباره اعضای غیر مستندساز آکادمی جشن مستقل سینمای مستند گفت: دو گروه خارج از مستندسازان از اعضای آکادمی هستند. اولین گروه هنرمندان و افرادی هستند که برای یک مستند از جشنواره‌های معتبر مستند جایزه گرفته‌اند که این افراد می‌توانند نویسنده‌ها، آهنگسازها، فیلمبردارها، پژوهشگرها و… هستند و حتی برخی از افرادی که جایزه گرفته‌اند سوژه‌های فیلم‌های مستند بوده‌اند که مثلاً موفق به کسب تندیس جشنواره سینماحقیقت شده‌اند. در واقع کسانیکه تندیس یکی از جشنواره‌های اصلی کشور که تندیس مستند را دریافت کرده‌اند، می‌توانند از اعضای آکادمی جشن مستقل سینمای مستند ایران باشند. ما از این افراد هم برای حضور در آکادمی دعوت کرده‌ایم و گروه دیگر افرادی هستند که به دعوت هیئت رئیسه به آکادمی دعوت می‌شوند. در واقع طبق آیین‌نامه ۱۰ درصد اعضا به دعوت هیئت رئیسه خارج از دنیای مستند به آکادمی دعوت می‌شوند که این افراد غالباً منتقدان، نویسنده‌ها، اساتید دانشگاهی و کسانی هستند که غیرمستقیم می‌توانند به سینمای مستند مربوط باشند و مخاطبان حرفه‌ای و فرهیخته این سینما هستند. 

رئیس جشن مستقل سینمای مستند با اشاره به اینکه اختتامیه این رویداد نهم اسفندماه سال جاری برگزار می‌شود تأکید کرد: جایزه اصلی این رویداد بهترین تهیه‌کننده و جایزه بهترین کارگردانی است که در حوزه فیلم‌های بلند، نیمه بلند و کوتاه اهدا می‌شوند و در مجموع ۶ جایزه اصلی می‌شود و علاوه بر این پنج جایزه فنی بهترین تدوین، بهترین فیلمبرداری، بهترین صدا، بهترین موسیقی و همچنین بهترین پژوهشگر هم در این مراسم اهدا می‌شود که در مجموعه این جشن ۱۱ جایزه دارد. 

شکیبانیا در پایان تأکید کرد: از آنجا که مسئله‌ای به نام اکران برای این رویداد مطرح نیست ما شرط صدور پروانه نمایش را برای آثار در نظر نمی‌گیریم و هر فیلم مستندی که در بازه زمانی مشخص شده ساخته شده باشد می‌تواند در جشن مستقل سینمای مستند مورد قضاوت قرار بگیرد و حتی فیلم‌هایی که منتشر نشده‌اند و یا به هر دلیلی امکان نمایش برایشان فراهم نشده نیز در این رویداد می‌تواند حضور داشته باشد. اتفاقاً در بین آثاری که امسال در این رویداد حضور دارند، فیلم‌هایی هستند که در ایران به دلایل مختلف اعم ازعدم تمایل کارگردان به حضور فیلمش در جشنواره‌های داخلی نیز مورد قضاوت قرار می‌گیرد. از آنجا که این جشن یک رویداد درون صنفی و مخصوص اعضای آکادمی است ما محدودیتی غیر از ضوابط آیین‌نامه برای فیلم‌ها نداریم.