نشست خبری اجلاس بین‌المللی مدیران مراکز آموزشی پژوهشی حوزه علوم و مطالعات اسلامی برگزار شد

به گزارش ایلنا، نشست خبری اجلاس بین‌المللی مدیران مراکز آموزشی پژوهشی حوزه علوم و مطالعات اسلامی صبح امروز چهارشنبه سوم بهمن‌ماه در مجمتمع امام خمینی (ره) برگزارشد.

طی این رویداد رئیس دانشگاه قم در نشست خبری اجلاس بین‌المللی مدیران مراکز آموزشی پژوهشی حوزه علوم و مطالعات اسلامی، درباره اهداف و چگونگی برگزاری این رویداد، به اهالی رسانه توضیح داد.

حجت‌الاسلام احمدحسین شریفی با اشاره به اینکه این اجلاس، ۶ و ۷ بهمن ماه جاری، به ابتکار و تلاش سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و با همکاری دانشگاه قم برگزار می‌شود، افزود: اجلاس بین المللی مدیران مراکز آموزشی حوزه علوم اسلامی، نخستین رویداد از نوع خود است. تمرکز ما در این رویداد، بر دانشگاه‌های جهان اسلام و کشورهایی است که مراکز مطالعات اسلامی و دانشکده‌های مرتبط همچون معارف و حکمت و حقوق دارند. 

وی درباره هدف برگزاری این اجلاس گفت: آموزش اسلامی تمدن ساز، فرصت‌ها و ظرفیت‌های همکاری علمی و فرهنگی در اهداف اجلاس بین‌المللی مدیران مراکز اسلامی است. غرض اصلی برگزاری آن، شناخت ظرفیت‌ها و فرصت‌ها برای تعامل بیشتر است. 

شریفی با بیان اینکه در جهان اسلام، مراکز مطالعات اسلامی فراوانی داریم اما در اغلب موارد اطلاعی از فعالیت‌های هم وجود ندارد، ادامه داد: این مراکز، به صورت شبکه‌ای و سازمانی، مرتبط نیستند و به شکل جزایر جداگانه‌ای از هم، فعالیت می‌کنند. گاهی فعالیت‌های آن‌ها همپوشانی دارد و گاهی راه رفته یک مرکز را مرکز دیگر، دوباره طی می‌کند. بنابراین ضرورت دارد که با ایجاد شبکه مراکز علمی و پژوهشی اسلامی، این فرآیند تغییر کند. 

وی با بیان اینکه شناخت ظرفیت‌های علمی در حوزه مطالعات اسلامی در ایران و خارج از کشور، از یکدیگر بسیار اندک است، گفت: بنابراین بهتر است که ظرفیت‌ها در ایران به دیگران شناسانده شود و ما نیز فعالیت‌های خارج از کشور در این حوزه را بشناسیم. تا به حال ۵۰۰ نشریه علمی و پژوهشی را در کشورهای مختلف شناسایی کرده‌ایم که درباره مطالعات اسلامی منتشر می‌شوند. در نتیجه می‌توانیم امیدوار باشیم که شبکه عظیمی از متخصصان مطالعات اسلامی شکل بگیرد و فعالان آن، هم افزایی داشته باشند. بنابراین این اجلاس، نخستین گامی است که از این داده‌ها و داشته‌ها، می‌توانیم یک شبکه ایجاد کنیم، ارتباط مدیریتی داشته باشیم و فرصت‌ها و ظرفیت‌های همدیگر را معرفی کنیم. 

رئیس دانشگاه قم ابراز کرد: طبعیت این اجلاس در شناسایی کمبودها و نیازها در حوزه مطالعات اسلامی است. نزدیک به ۴۰ اندیشمند و مدیر آموزشی از ۱۷ کشور دنیا، با ده‌ها مدیر مراکز اسلامی در ایران به گفت وگو خواهند نشست. آنگاه، خلاءهای مطالعاتی مشخص و نیازها شناسایی می‌شود. در نتیجه توانایی پاسخ به آن را به دست خواهیم آورد. 

شریفی درباره هدف دیگر برگزاری اجلاس بین‌المللی مدیران مراکز پژوهشی در حوزه علوم اسلامی، بیان کرد: با توجه به اینکه نزدیک به دهه فجر هستیم قصد داریم دستاوردهای مراکز علمی در حوزه مطالعات اسلامی از وقوع انقلاب اسلامی ایران تا امروز، تبیین شود. مطالعات اسلامی در دوره انقلاب اسلامی، آنقدر وسیع و عمیق رخ داده که در طول تاریخ اسلام بی‌سابقه است. نهضت دایره المعارف‌نویسی به برکت انقلاب اسلامی، فرصت و امیدهای تازه‌ای ایجاد کرده است. با این حال، متاسفانه بسیاری از کشورهای اسلامی از این دستاوردهای در انقلاب اسلامی، خبر ندارند.

وی ادامه داد: اقداماتی که برای احیای تراث حدیثی اسلامی در عمر چهل و پنج‌ساله انقلاب اسلامی شکل گرفت، بی‌سابقه است و لازم است که معرفی شود. در عرصه سیاستگزاری برای مدیریت اسلامی، در مراکز علمی کشور ما، بسیار کار شده است، بنابراین اگر اینها به درستی معرفی شود و ما بتوانیم فواید آن را به مدیران و مسوولان مراکز مطالعات اسلامی در سایر کشورها، بشناسانیم، آنگاه هدف چهارم این اجلاس به خوبی محقق خواهد شد که همانا کسب مرجعیت علمی است. این مهم‌ترین مطالبه‌ای است که مقام رهبری از مراکز علمی و دانشگاهی در کنار تقویت و ترویج فارسی داشته‌اند. 

رئیس دانشگاه قم با تاکید بر اینکه بهترین فرصت و مزیت اصلی دانشگاهی ما، در حوزه مطالعات اسلامی و انسانی است، ابراز کرد: با این حال، ما کمتر در حوزه ارتباطات بین المللی، به این حوزه ورود کرده ایم. از این جهت اگر بتوانیم خود را به درستی به دیگران معرفی و هزاران منابع تولیدشده در مراکز علمی را معرفی کنیم و برجستگی خود را نشان دهیم، آن موقع گام بزرگی در کسب مرجعیت علمی برداشته ایم. 

شریفی با بیان اینکه تا به حال چنین اجلاسی در جمهوری اسلامی ایران برگزار نشده است، گفت: در گام اول، اولویت ما دعوت از مدیران مراکز فعال و برجسته بود که با کمک رایزنان فرهنگی کشورمان، این مراکز شناسایی شوند و گزینش شدند. البته در برخی کشورهای که ما نمایندگی فرهنگی نداریم، کار شناسایی و هماهنگی، دشوار بود و امیدواریم در دوره‌های بعدی، گستردگی بیشتری از حضور مدیران مراکز علمی مطالعات اسلامی را شاهد باشیم. در واقع، اولین حرکت و نخستین اجلاس، سنگ بنایی است برای شکل گیری یک مجمع بین المللی در حوزه مطالعات اسلامی تا در آن، فعالیت‌های بنیادین و پروژه‌های تحقیقاتی معرفی شوند. 

رئیس دانشگاه قم در بخش دیگری از این نشست، با تاکید بر اینکه نگاه تمدنی در این اجلاس وجود دارد، افزود: تمدن رکن‌های مختلفی از جمله اقتصادی، سیاسی، نظامی و جغرافیایی دارد. اما مهم‌ترین رکن هر تمدن، رکن علمی و فرهنگی و فناوری آن است. روح تمدن ها، فرهنگ و علم است. بنابراین این اجلاس می‌تواند در مسیر شکل گیری تمدن نوین اسلامی گام بردارد تا بتوانیم در گام دوم انقلاب، یک شبکه واقعی و هم افزا و هم گرا از مراکز مطالعات اسلامی از گوشه و کنار جهان شکل دهیم و در راستای ایجاد تمدن اسلامی و امتداد آن در دنیا حرکت کنیم. 

وی بیان کرد: یکی از چالش‌ها در این اجلاس، تغییر مدیران در دوره‌های زمانی است. در نتیجه، تلاش می‌کنیم ساز و کاری در دبیرخانه آن ایجاد شود که فرد محور نباشد و جایگاه حقوقی افراد مورد تاکید قرار گیرد. 

شکل گیری دبیرخانه دائمی اجلاس

در ادامه این نشست، محمدعلی ربانی مدیرکل همکاری‌های علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با بیان اینکه حوزه علوم و مطالعات اسلامی یکی از ظرفیت‌های مهم فرهنگی است و کانون نخبگی به شمار می‌رود، ابراز کرد: توجه به این نکته ضروری است که فهم درست از اسلام، اثرگذار است. یکی از کاستی‌ها در شرایط حاضر، فقدان ارتباط مراکز علمی پایدار با ظرفیت‌های خارج از کشور است. بعد از انقلاب اسلامی، دستاورهای عظیمی در تولید علم داشته‌ایم که لازم است به درستی معرفی شود. 

وی افزود: بنابراین از سر وظیفه ذاتی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، این امکان فراهم آمده است تا فضای گفت‌وگو بین نهادهای تصمیم گیر در حوزه آموزش اسلامی فراهم آید. در این میان، شهر قم طی قرون گذشته یکی از کانون‌های اصلی نشر و تولید علوم اسلامی بوده است و هنوز هم این جایگاه و نقش را به عهده دارد. به همین خاطر نخستین میزبانی اجلاس بین‌المللی مدیران مراکز آموزشی پژوهشی حوزه علوم و مطالعات اسلامی را به عهده گرفته است. 

ربانی درباره موضوعاتی که در این اجلاس مورد بحث قرار خواهد گرفت، گفت: حوزه‌های الهیات، فلسفه، حقوق، اقتصاد اسلامی، سبک زندگی، نظام حکمرانی، فقه، حدیث و قرآن کریم موضوعاتی که در سطح مدیریتی، مورد بحث و گفت وگو قرار خواهد گرفت تا فرصت همکاری‌های بیشتر بین مراکز علمی ایرانی و دیگر کشورها ایجاد شود. 

وی ادامه داد: حضور مدیران مراکز علمی خارجی، فرصتی مغتنمی است تا ایشان با مزیت‌ها و دستاوردهای ایران بعد از انقلاب اسلامی آشنا شوند. علی رغم همه این مزیت ها، نهادهای علمی و حوزوی کمتر تعاملات پایدار داشته‌اند و امیدواریم برای شکل گیری و نهادسازی در این حوزه، اقداماتی صورت گرفت. از این رو، بنا است ایجاد دبیرخانه دائمی یکی از خروجی‌های این اجلاس باشد و توافق نامه‌ای برای تاسیس مجمع مراکز آموزشی پژوهشی مطالعات اسلامی تدوین شود. امیدواریم از طریق این دبیرخانه امکان ارتباط بیشتر با کشورهای مختلف فراهم و همکاری‌های مستمر ایجاد شود. 

مدیرکل همکاری‌های علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اشاره به اینکه در این اجلاس به دنبال بحث‌های مفهومی و نظریه‌پردازی نیستیم، ادامه داد: این رویداد برای هم گرایی مدیران تصمیم ساز جهت ایجاد ظرفیت در حوزه علوم اسلامی است. مجموعه ظرفیت‌های جهان اسلام، از ۴۰ کشور با مدیران دانشگاه‌های ایرانی دور هم جمع می‌شوند تا برای همدلی و همکاری فعالیت کنند و همکاری‌های علمی، ساماندهی داده شود که در نوع، اتفاق جدیدی است. 

ربانی درباره کشورهایی که مدیران مراکز علمی مطالعات اسلامی در آن حضور دارند، ابراز کرد: ایران، اندونزی مالزی، تایلند، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، هند، پاکستان، بنگلادش، افغانستان، تونس، سنگال، تانزانیا، عراق، لبنان و ترکیه، نمایندگانی در این اجلاس خواهند داشت. تمرکز ما در این اجلاس بر روی کشورهای اسلامی و کشورهای همسایه است. در واقع، این رویداد، آغازی است برای توسعه همکاری‌ها در حوزه علوم اسلامی با جهان. در اجلاس سال آینده، مباحث در این رویداد، گسترده‌تر خواهد شد و به کشورهای غیراسلامی نیز پرداخته خواهد شد. در نتیجه دامنه شبکه فعالان حوزه مطالعات اسلامی، توسعه خواهد یافت. 

مدیرکل همکاری‌های علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: تلاش ما حل کاستی‌های مراکز فعال در حوزه علوم اسلامی، در حوزه بین الملل است که یکی از آن‌ها فقدان ارتباط بین مراکز داخل و خارج کشور است. با شکل گیری مجمع مدیران مراکز علمی مطالعات اسلامی، فرصتی برای شکل گیری مجموعه‌ای از ارتباطات گسترده، فراهم خواهد آمد.