عید غدیر خم ۱۴۰۳ چه روزی است؟

یکی از بزرگترین اعیاد شیعیان جهان عید غدیر است که عید الله اکبر، اشرف الاعیاد و عید آل محمد (صلی الله علیه و آله) نیز نامیده می‌شود. در این روز پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) به فرمان خداوند حضرت علی (علیه السلام) را به جانشینی خود معرفی کردند. این عید به عید سیدها نیز شهرت دارد و رسم است در این روز به دیدن سیدها برویم و از آنان عیدی بگیریم.

تاریخ عید غدیر خم در سال ۱۴۰۳

عید غدیر خم در تقویم شمسی برابر با سه شنبه ۵ تیر ۱۴۰۳ است.

عید غدیر خم در تقویم قمری برابر با ۱۸ ذی‌الحجه ۱۴۴۵ است.

عید غدیر خم در تقویم میلادی برابر با ۲۵ ژوئن ۲۰۲۴ است.

تاریخچه عید غدیر خم

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در سال ۱۰ هجری همراه با هزاران نفر برای به جای آوردن مناسک حج، از مدینه به طرف مکه حرکت کرد. از آنجا که این سفر، آخرین حج ایشان بود به حجة الوداع مشهور شد؛ وقتی اعمال حج پایان یافت، پیامبر (صلی الله علیه و آله) همراه مسلمانان مکه را ترک و به طرف مدینه حرکت کردند، ۱۸ ذی‌الحجه به غدیر خم (رود و ناحیه‌ای میان مکه و مدینه) رسیدند در این مکان جبرئیل آیه تبلیغ را بر پیامبر (صلی الله علیه و آله) نازل کرد و از جانب خداوند، به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) امر کرد تا حضرت علی (علیه السلام) را به عنوان، ولی و وصی بعد از خود، به مردم معرفی کند.

آیه تبلیغ چیست؟

آیه تبلیغ از آخرین آیات نازل شده قرآن بر پیامبر (صلی الله علیه و آله) است که طبق آن پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) موظف شد پیامی را به مردم ابلاغ کند که اگر در رساندن آن کوتاهی کند، رسالت پیامبریِ خود را به انجام نرسانده است. به اعتقاد شیعیان و برخی از اهل سنت، آیه در حجة الوداع و کمی قبل از ۱۸ ذی‌الحجه در سال دهم هجری نازل شده و موضوع آن پیام خلافت و وصایت امام علی (علیه السلام) است و پیامبر (صلی الله علیه و آله) پس از نزول آیه، این امر الهی را انجام داد.

متن و ترجمه آیه ۶۷ سوره مائده

یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ

ای پیامبر، آنچه را از جانب پروردگارت به تو نازل شده، ابلاغ کن؛ و اگر نکنی رسالتش را به انجام نرسانده‌ای. و خدا تو را از [گزند] مردم نگاه می‌دارد. بی گمان، خدا گروه کافران را هدایت نمی‌کند.

خطبه غدیر

حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) پس از اقامه نماز ظهر خطبه غدیر را بر امت مسلمان خواندند. «حمد و ستایش مخصوص خداوند است و از او یاری می‌خواهیم و به او ایمان داریم و از شر نفس‌هایمان و زشتی‌های کردارمان، به او پناه می‌بریم… خداوند لطیف و خبیر مرا خبر داد که من به زودی (به سوی او) فرا خوانده می‌شوم و (دعوت او را) اجابت خواهم نمود… من پیش از شما در کنار حوض (حوض کوثر) حاضر می‌گردم و شما در کنار آن بر من وارد می‌گردید، پس بنگرید که پس از من چگونه درباره ثقلین رفتار می‌کنید؛ ثقل اکبر کتاب خداست... و ثقل دیگر، عترت من است...»

سپس رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ، دست علی (علیه السلام) را بلند نمود تا مردم او را ببینند و فرمود: «ای مردم، آیا من از خود شما، به ولایت [سرپرستی] شما سزاوارتر نیستم؟ مردم پاسخ دادند: آری، ای رسول خدا. حضرت فرمود: خداوند ولی من است و من ولی مؤمنین‌ام و من به خود شما، به ولایت [سرپرستی] شما سزاوار ترم. پس هر کس که من مولای اویم، علی مولای اوست.» رسول خدا (صلی الله علیه و آله) سه بار این جمله را تکرار کرد و فرمود: «خداوندا، دوست بدار و سرپرستی کن هر کسی را که علی را دوست دارد و او را مولای خود بداند و دشمن بدار هر کسی را که او را دشمن می‌دارد و یاری نما هر کسی را که او را یاری مینماید و به حال خود رها کن هر کس را که او را وا می‌گذارد.» سپس خطاب به مردم فرمود: «حاضران این پیام را به غایبان برسانند.»

وحی آیه اکمال بر پیامبر

همچنین شیعیان معتقدند آیه اکمال در همین روز نازل شده است. این آیه همان آیه مشهور سوره مائده است به آیه اکمال معروف است. در بخشی از این آیه با هم می‌خوانیم: «الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکمُ الْإِسْلامَ دیناً؛ امروز دین شما را کامل نمودم و نعمت خود را بر شما تمام کردم و دین اسلام را برای شما پسندیدم.»

احادیث در رابطه با حادثه غدیر خم

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «روز غدیرخم برترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند بزرگ دستور داد که در آن روز، برادرم امام علی (علیه السلام) را به عنوان پرچمدار امتم منصوب کنم تا بعد از من، مردم توسط او هدایت شوند و آن روزی است که خداوند در آن روز، دین را تکمیل و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را به عنوان دین برای آنان پسندید.»

امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید: «روز غدیرخم عید بزرگ خداست. خدا پیامبری مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانی است.»

امام رضا (علیه السلام) فرمود: «روز غدیر در میان اهل آسمان مشهورتر است تا میان اهل زمین… اگر مردم ارزش این روز را می‌دانستند، بی‌تردید فرشتگان در هر روز ده بار با آنان مصافحه می‌کردند.»