استان مرکزی پنجمین سال متوالی خشکسالی را پشت سر می‌گذارد / خشکسالی‌ها هر ساله نسبت به سال پیش از آن شدت بیشتری پیدا می‌کند

به گزارش خبرنگار ایلنا، حشمت‌اله عباسی در نشست با خبرنگاران و اصحاب رسانه‌های استان مرکزی، افزود: اما با این حال و حتی در چنین شرایطی اجازه نداده‌ایم حتی یک ساعت قطعی آب با برنامه در سطح استان داشته باشیم. باید برنامه‌ها به گونه‌ای تدوین شود که تاب‌آوری در حوزه تنش آبی بالا برود. در حال حاضر سدهای کمال‌صالح اراک و الغدیر ساوه در بدترین شرایط آبی خود در چند سال گذشته قرار دارند. سد کمال‌صالح اراک با ظرفیت 95 میلیون مترمکعب ظرفیت ذخیره آب، تنها 5 میلیون مترمکعب آب قابل استحصال دارد. سد الغدیر ساوه نیز با ظرفیت 277 میلیون مترمکعب ظرفیت ذخیره آب، تنها 3 میلیون مترمکعب آب قابل استحصال دارد.

وی ادامه داد: در این راستا سناریوهای متفاوتی پیش‌بینی شده است. در این رابطه بدبینانه‌ترین سناریو از دست دادن آب سدهای استان مرکزی بود. پیش از این از مجموع حجم آب مورد نیاز در شهرستان اراک، 52 درصد از طریق سد کمال‌صالح و و 48 درصد نیز از طریق منابع آب زیرزمینی تأمین می‌شود. در سال 1402 و در چنین بازه زمانی 1050 لیتر بر ثانیه آب از سد کمال‌صالح برداشت می‌شد. اما در سال 1403 و در همین بازه زمانی تنها 650 لیتر بر ثانیه آب از این سد برداشت می‌شود. با وضعیت موجود باید بقیه آب مورد نیاز شهرستان اراک را از طریق منابع آب زیرزمینی تأمین کرد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی اظهار داشت: بر این اساس و برای جبران کسری آب قابل استفاده از سدهای استان مرکزی، استفاده از منابع آب زیرزمینی در دستور کار قرار گرفته است. در این راستا و برای تأمین آب شرب مورد نیاز شهرستان اراک، حفر 30 حلقه چاه جدید در محدوده این شهرستان در نظر گرفته شده است تا از این مسیر بتوان آب از دست رفته را جبران کرد. از تعداد 30 حلقه چاه در نظر گرفته شده برای حفر شدن، تاکنون 8 حلقه چاه حفر شده است، 6 حلقه چاه در حال انعقاد قرارداد است. مابقی چاه‌های مورد نیاز را نیز با کمک آب منطقه‌ای مرکزی در حال جانمایی مکان مناسب هستیم.

عباسی تصریح کرد: همچنین 4 حلقه چاه آب نیز که متعلق به شکرت آبفای استان مرکزی بوده و به شهرداری به امانت سپرده شده بود، بازپس‌گیری شده است تا بتوان از این طریق نیز آب مورد نیاز شهر اراک را تأمین کرد. اقدام دیگری که در این حوزه انجام شده است تا بتوان کسری آب موجود را در شهرستان اراک جبران کرد، قطع آب 387 فقره انشعاب آب فضای سبز اراک است. همچنین بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه هیچ شخصی حق ندارد برای آبیاری فضای سبز، از آب شرب شهری استفاده کند. با این اقدامات توانسته‌ایم کسری آب مورد نیاز در شهرستان اراک را تا حد امکان جبران کنیم.

وی به حجم آب کسر شده از سد کمال‌صالح اشاره کرده و در این خصوص بیان داشت: در سال 1403 نسبت به سال 1402 میزان 400 لیتر بر ثانیه از حجم آب سد کمال‌صالح کسر شده و این کسری آب را باید از چاه‌های آب و منابع آب زیرزمینی جبران کنیم. بر این اساس برای تأمین آب مورد نیاز در شهرستان اراک از طریق چاه‌های آب و منابع آب زیرزمینی، 4 سناریو در اولویت اقدامات شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی قرار گرفته است. با اجرای این سناریوها می‌توان حجم قابل توجهی از آب مورد نیاز شهرستان اراک را تأمین کرده و شرایطی را ایجاد کرد که دیگر نگران کمبود آب در سدها نباشیم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی تأکید کرد: نخستین سناریو تأمین آب به حجم 250 لیتر بر ثانیه تا پایان آذر ماه سال 1403 بوده که محقق شده است. دومین سناریو تأمین آب به حجم 319 لیتر بر ثانیه تا پایان دی ماه سال 1403 بوده که تاکنون از این میزان 150 لیتر آن محقق شده است. سومین سناریو تأمین آب به حجم 119 لیتر بر ثانیه تا پایان اسفند ماه سال 1403 است. چهارمین سناریو نیز تأمین آب به حجم 130 لیتر بر ثانیه تا پایان خرداد ماه سال 1404 است. با اجرای این برنامه 750 لیتر بر ثانیه به ظرفیت تأمین آب از طریق چاه‌های آب و منابع آب زیرزمینی، افزوده خواهد شد.

عباسی به تفاوت تأمین آب مورد نیاز شهرستان اراک از طریق سد نسبت به چاه‌های آب اشاره کرده و در این رابطه ابراز داشت: پیش از این اقدامات، آب مورد نیاز شهرستان اراک از سد و چاه آب به صورت مخلوط تأمین می‌شد و مورد استفاده قرار می‌گرفت. اما در شرایط فعلی که مجبور هستیم آب مورد نیاز را از طریق چاه‌های آب و منابع آب زیرزمینی تأمین کنیم، ماهیت آن متفاوت شده است. اما این اطمینان را می‌دهیم که آب تأمین شده از طریق چاه‌های آب و منابع آب زیرزمینی از نظر بهداشتی کاملاً سالم است و مردم نگران این موضوع نباشند.

وی اضافه کرد: هر چند که با اقدامات انجام شده، بخشی از آب مورد نیاز شهرستان اراک تأمین شده است. اما با این حال باید نهادها و دستگاه‌های اجرایی و به خصوص مردم با یکدیگر همکاری و همراهی داشته باشند تا بتوان تنش آبی را کنترل کرده و از بحران جلوگیری کرد. در حوزه منابع آب زیرزمینی 5.7 میلیارد مترمکعب در استان استفاده شده است. متأسفانه منابع آب زیرزمینی در معرض خطر هستند و با این وضعیت تهدید اصلی فرونشست زمین است. این موضوع به دلیل استفاده نادرست و بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی است. باید در نظر داشت که آب جزء انفال، سهم و حق همه مردم است.