اگر به کرمان سفر می‌کنید مسیر مارکوپولو را از دست ندهید!

به گزارش خبرنگار ایلنا، اگر به کرمان سفر می‌کنید، حتما به محور رفسنجان، سیرجان، شهربابک و شهرانار سری بزنید. این محور یکی از زیباترین مقاصد سفر محسوب می‌شود که تاکنون هیچ گردشگری بدون رضایت برنگشته است.

از بزرگترین خانه تاریخی ایران تا موزه ریاست جمهوری

خانه تاریخی و خشتی حاج آقا علی در ۶ کیلومتری شهر رفسنجان در استان کرمان قرار دارد. این خانه خشتی بزرگ به عنوان یکی از بزرگترین و زیباترین خانه‌ های خشتی جهان به شمار می رود. این خانه عظیم با زیربنایی بالغ بر ۷۰۰۰ متر مربع دارای ۴ بخش اصلی حوضخانه، شاه نشین، پاییزی و زمستانی همراه با ۸۶ اتاق هفت دری، پنج دری، سه دری و پستو است. همچنین چهار حیاط، راهروهای سرپوشیده و روباز و سه هشتی به عنوان قسمت‌ های ارتباطی این خانه هستند.

نام خانه حاج آقا علی رفسنجان از نام سازنده آن گرفته شده است و این بنا مربوط به دوره قاجار می شود. خانه حاج آقا علی در سال ۱۳۷۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. سبک معماری استفاده شده در این بنا معماری قرینگی است و بازسازی های لازم نیز در سال ۱۳۹۶ انجام گرفته است، شما نیز می توانید با خرید بلیت هواپیما سفری خاطره انگیز به این خطه داشته باشید. از امکانات موجود در این خانه عظیم می‌توان به دسترسی اینترنت و سرویس بهداشتی و بوفه اشاره کرد.

موزه ریاست جمهوری رفسنجان با زیربنای پنج هزار متر مربع در سه طبقه احداث شده است. این بنای فرهنگی به منظور جمع آوری هدایای رسمی و غیررسمی اهدایی به هاشمی رفسنجانی در دوره تصدی ریاست جمهوری وی که از سوی مردم، سازمان‌ها و کشورهای خارجی به دولت تقدیم شده، احداث شد و در سال 1378 به بهره برداری رسید.

این موزه دارای هشت غرفه به نشان دوران 8 ساله ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی با 112 شیء، غرفه دوران معاصر با 70 شیء، غرفه دوران سازندگی با 117 شیء، غرفه دوران دفاع مقدس و شهدا با 51 شیء، غرفه رفسنجان شناسی با 45 شیء و غرفه های دوران کهن با 40 شیء نفیس و گرانبهاست.

اولین موزه رییس جمهوری طراحی شده در ایران به همراه کتابخانه، مرکز اسناد و پژوهش، نمایشگاه، سالن نمایش سرپوشیده و روباز، رستوران و تعامل معماری متعالی و معرف افتخارات ملی با توجه به نقش بزرگان و نقش آفرینان معاصر در بیشتر کشورهای جهان به صورت مرکزی فرهنگی و عام المنفعه، سابقه ای قابل توجه دارد؛ مرکز فرهنگی ژرژ پمپیدو در فرانسه، مرکز نهرو در بمبئی و موزه های ریاست جمهوری در کشور های مختلف از این دسته اند. این مرکز گذشته از ایفای نقش در پژوهش های اجتماعی و سیاسی و فرهنگی و…، نماینده کارکرد اجتماعی و تاثیرگذار معماری به مثابه یک عامل موثر اجتماعی است.

از یخدان‌های دوقلو تا بزرگترین مجتمع گردشگری در ایران

شهرستان سیرجان در فاصله ۱۸۰ کیلومتری جنوب غربی کرمان واقع شده و از شمال به شهرستان شهربابک و شهرستان رفسنجان، از جنوب به شهرستان حاجی‌آباد در استان هرمزگان، از شرق به شهرستان‌های بافت و بردسیر و از غرب به شهرستان نی ریز در استان فارس محدود شده است.

سیرجان در دوره ساسانیان به شهر سیرگان معروف بود که علت آن به وجود قنات‌های زیاد در آن بر می‌گشت. این شهر در منطقه‌ای با آب‌وهوای گرم و خشک قرار دارد و از همین رو، در فصل گرم تابستان غالبا بارندگی آن اندک است. در گذشته مردم این ناحیه به ناچار گرمای زیادی را متحمل می‌شدند. معماران از سرمای شدید و خشک زمستان به‌عنوان راهکاری جهت حفظ و نگهداری مواد غذایی و نوشیدنی‌های خود در فصل تابستان استفاده می‌کردند و با ساخت بنایی مخروطی شکل که توسط پله‌هایی به چندین طبقه در زیر زمین منتقل می‌شد، شرایطی همانند یخچال‌های امروزی به وجود آورده بودند.

یخدان‌های دوقلوی سیرجان که به یخدان‌های حاج رشید نیز معروف هستند، یکی از مهم‌ترین مکان‌های تاثیرگذار بر زندگی مردم در گذشته بودند که هم‌اکنون از جاذبه‌های سیرجان در استان کرمان محسوب می‌شوند.

اما سیرجان فقط به یخ‌دان‌های تاریخی‌اش شهره نیست مجموعه گوهرپارک سیرجان با مساحت نزدیک به ۳۸۰ هزار مترمربع بزرگترین مجموعه تفریحی گردشگری خاورمیانه است که شامل امکاناتی نظیر دریاچه مصنوعی، پارک آبی به مساحت ۹۲ هزار مترمربع، شهربازی مسقف، واحدهای اقامتی، زمین‌های مختلف ورزشی و باغ وحش است. گردشگران نوروزی می‌توانند از این مجموعه گردشگری و تفریحی در سفر به سیرجان استفاده کنند.

روستای صخره‌ای میمند؛ جاذبه‌ای شگفت‌انگیز جهانی

میمند یکی از روستاهای دیدنی کشور است که به‌دلیل داشتن معماری صخره‌ای و شگفت‌انگیز در جهان شناخته می‌شود. این روستای دستکند در ۳۸ کیلومتری شهربابک کرمان قرار دارد و در سال ۱۳۹۴ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

میمند همچنین به‌عنوان هفتمین منظر فرهنگی- طبیعی و تاریخی در جهان در سال ۱۳۸۴ نخستین جایزه جهانی ملینا مرکوری را به دست آورد. این جایزه هر دو سال یک‌بار از سوی دولت یونان و با همکاری مجامع فرهنگی بین‌لمللی مانند یونسکو و ایکوموس (شورای حفاظت از بناها و محوطه‌های تاریخی) به آثاری اهدا می‌شود که دارای شرایط و ضوابط فرهنگی، طبیعی و تاریخی منحصربه‌فرد باشند.

شیوه زندگی مردمان روستای میمند از گذشته تا به امروز تقریبا به‌شکل سنتی در جریان است. مردمان این روستا کوچ‌نشینانی هستند که با کشاورزی و دامداری روزگار می‌گذرانند و میان اقامتگاه‌های تابستانی و زمستانی خود در فصول مختلف سال در حرکت هستند و میمند سکونت‌گاه زمستانی آن‌ها محسوب می‌شود.

اهالی این روستا در فصل‌های گرم سال در دشت به دامداری مشغول هستند. در ماه‌های سرد به روستا کوچ می‌کنند و به کشاورزی و باغداری می‌پردازند. وجود رودخانه فصلی و تعدادی قنات به‌همراه چشمه موجب رونق کشاورزی در این منطقه شده است.

ساخت صنایع دستی مانند نمدمالی، فرش‌بافی، گلیم‌بافی و سبدبافی در گذشته مرسوم بوده است که امروزه رونق چندانی ندارد. البته قالی‌بافی در این روستا همچنان رایج است و بافته‌های آن‌ها از بهترین قالی‌های استان کرمان به شمار می‌روند.

سفر به تاریخ در مسیر مارکوپولو!

استان کرمان دارای یک محور تاریخی ـ‌فرهنگی دیگری است که به‌صورت خطی است و از سمت کوهبنان به سمت زرند و کرمان و از آنجا به بم، جیرفت و کهنوج منتهی می‌شود. این محور که به مسیر مارکوپولو معروف است دارای جاذبه‌های بسیار زیادی است. از ارگ بم گرفته تا باغ شازده ماهان و جیرفت که قدیمی‌ترین تمدن منطقه شرق محسوب می‌شود.

مارکوپولو در سفرنامه‌اش به کرمان و مردم خوب و آرام آن اشاره می‌کند. از نظر او مردم کرمان خوب و آرام هستند. او کرمان را مرکز سنگ‌های قیمتی و سنگ‌های صنعتی مثل آهن می‌‌داند. علاوه بر آن عملکرد زنان کرمانی در تولید صنایع‌دستی از نظر مارکو دور نمانده است. «زنان و دختران با سوزن گلدوزی‌های زیبایی از ابریشم و طلا با رنگ‌ها و نقشه‌های مختلف درست می‌کنند و در تزیین پرده‌ها و لحاف‌ها و بالش‌های اغنیا به کار می‌برند.» او همچنین به چشمه‌های آب گرم متعددی در این ناحیه اشاره می‌کند که امراض پوستی را معالجه می‌کند.

همچنین می‌گوید در کوه‌های این سرزمین بهترین بازها و مهم ترین پرنده‌های دنیا یافت می‌شوند. دقتش درباره کرمان به آن جهت بود که 3 بار از این شهر عبور کرد. کرمان در آن زمان از رفاه نسبی برخوردار بود و اهمیت استراتژیک داشت. این شهر پس از ایلخانان، در زمان تیموریان و صفویان میزبان کمپانی‌های هلندی و انگلیسی هند شرقی شد.

مارکوپولو در کوهبنان

مارکوپولو در سفرنامه خود (نیمه دوم قرن هفتم هجری و نیمه دوم قرن ۱۳ میلادی) می‌گوید او همچنین می‌نویسد که در کوهبنان مقدار زیادی آهن، روی، فولاد و سرمه استخراج می‌کنند و آیینه‌های شفاف و بزرگی از فولاد درست می‌کنند. شرحی که مارکوپولو از تولید توتیا (اکسید روی) در کوهبنان می‌دهد جالب است.

او می‌گوید که مقداری خاک را (که ظاهراً بایستی کربنات خاکی روی باشد) در یک اجاق، روی هم ریخته و با حرارت زیاد می‌سوزانند. پنجره مشبکی آهنین که در بالای اجاق است دود و رطوبت حاصل از سوختن خاک را به خود جذب می‌کند و این همان توتیا است.

در ۷۵۰ سال قبل مارکوپولو جهان گرد مشهور اهل و نیز ایتالیا می آید کوبنان کرمان و در خاطراتش می‌گوید که آیینه سازی این شهر بسیار معتبر و جالب است و هنوز هم در کوبنان محلی بنام (تی تو) آثار کوره و تفاله‌های سنگ شیشه باقی است و همین جهان گرد باستان شناسی و محقق مقداری از سورمه و توتیای کوهبنان را با خود می‌برد به دربار ملکه چین و به او تقدیم می‌کند و در واقع سوغات کوبنان، باعث راه یابی این جهانگرد به دربار آن ملکه می‌شود ولی متاسفانه اکنون در این شهر اثری از سورمه و توتیا و آیینه سازی نیست.

تندیس مارکوپولو برای اولین بار در کوهبنان (کرمان) در تاریخ ۱۳۹۱/۱۲/۱۷ رونمایی شد.