کلیسای کانتور تمام تصورات شما از یک کلیسا را برهم میزند
کلیسای کانتور قزوین یکی از کوچکترین کلیساهای کشور است که تمام تصورات شما از یک کلیسا را بر هم میزند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اگر گذرتان به قزوین افتاد حتما از جاذبههای خاص این شهر دیدن کنید. یکی از این جاذبهها کلیسای «کانتور» است که به «برج ناقوس» نیز معروف است. این کلیسا در جنوب پارک مشاهیر یا لالهها واقع در محدوده بلوار آیتالله طالقانی قرار دارد و در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده.
کلیسای «کانتور» تمام تصورات شما از یک کلیسا را بر هم میزند؛ چراکه این کلیسا یکی از سادهترین و زیباترین کلیساهایی است که در ایران وجود دارد. عموما انتظار میرود با ورود به سرسرای یک کلیسا با انواع نقش و نگارها و تزیینات روبه رو شویم اما این کلیسا فاقد تزیینات است سایر ویژگیهای یک کلیسا اعم از محراب و اتاقهای گوشه و محل عبادت آن بسیار کوچک و به دور از انتظار است. البته دلایلی پشت همه این ها وجود دارد.
ماجرای ساخت این کلیسا به دوره حضور روسها در ایران برای ساخت راه و جاده باز میگردد. پس از سفرهای ناصرالدین شاه به فرنگ؛ راهسازی در ایران مورد توجه قرار گرفت و برای ارتباط پایتخت به اروپا، احداث راههای شوسه بین شهرهای ایران مورد توجه قرار گرفت. راه شوسه تهران به قزوین توسط آقا باقر اصفهانی (محمدباقر سعدالسلطنه، حاکم بعدی قزوین) ساخته شده بود؛ اما راه انزلی به قزوین، با تحمیل قراردادی از سوی روسیه تزاری به حکومت قاجاری، به یک شرکت راه سازی روسی به نام شرکت بیمه و حمل و نقل که مدیریت آن با شخصی به نام «آناتولی نکالایویچ بستلما» بود؛ واگذار شد.
شرکت بیمه و حمل و نقل روسیه در آغاز فعالیت رسمی خود در ایران، اقدام به احداث مجموعه تأسیساتی در شمال محله پنبه ریسه شهر قزوین (محدوده کنونی خیابانهای طالقانی، بوعلی، بلوار مدرس و خیام) کرد که به «کانتور» که در زبان روسی به معنای دفتر کار و اداره است؛ مشهور شد. از جمله این بناها، کلیسای کوچکی است که با توجه به اعتقادات مذهبی کارکنان روس، برای انجام عبادات مذهبی در جنوب مجموعه احداث شد.
مهدی باقری (راهنمای گردشگری قزوین) در این خصوص گفت: داخل این کلیسا از سادهترین ظرافتها برخوردار است و هیچ نوع تزییناتی در آن به کار نرفته. ضمن آنکه قزوین از جمله شهرهایی نیست که اقلیتهای مذهبی در آن اقامت داشته باشند تا بخواهند کلیسای خاص برای خود در آن راه اندازی کنند از این رو تاریخچه و چرایی ساخت کلیسای کانتور در اندازه و تزیینات معماری ویژگیهای آن تاثیرگذار بوده.
او ادامه داد: کلیسای کانتور تنها بخشی از تاسیسات و سازه هایی است که روسها در قزوین ساختهاند. آنها بیمارستان ساختند که در حال حاضر وجود خارجی ندارد و اثری از آن باقی نمانده. تالار شورا یا همان سالن رقص باله را ساختند که در حال حاضر سالن شهرداری قزوین است. همچنین برج منبع آب را ساختند و تنها بخشی از آنچه که روسها در سال ۱۹۰۰ میلادی به یادگار گذاشتند قابل بازدید است. از آنجایی که بیشتر روسها از شاخه ارتودکس مسیحیت هستند و نوع عبادت آنها این گونه است که ایستاده عبادت کنند و برخلاف کاتولیکها و پروتستانها، برای عبادت نیمکت ندارند. ضمن آنکه تعداد افرادی که از این کلیسا برای عبادت استفاده میکردند در آن زمان بسیار کم و محدود بود و این نیاز احساس نشده که باید کلیسایی بزرگ ساخته شود.
او یادآور شد: فرم کلیسای کانتور نیز مانند سایر کلیساها به شکل صلیب یا چلیپاست و محراب آن نیز همانند سایر کلیساها به سمت شرق و محل طلوع خورشید و در ورودی آن به سمت غرب است. اتاقهای کناری کلیسا که در واقع صلیب یا همان چلیپا را تکمیل میکنند به منظور انجام مراسم غسل تعمید حضور روحانیون است. شیوه معماری سرستونهای این کلیسا برگرفته از معماری یونانی است و از آجر قرمز در ساخت آن استفاده شده. در این کلیسا دو سنگ قبر وجود دارد که یکی از آنها متعلق به یک مهندس راه و ساختمان از تیم مهندسین روسها بود که در آن روزها فوت و در این مکان به خاک سپرده شد. سنگ قبر دیگر مربوط به یک خلبان روس است که در جریان جنگ جهانی دوم هواپیمایش سقوط میکند و در نهایت در این مکان دفن میشود. سنگ قبر یادگاری از خانواده آن خلبان در سال ۱۹۰۶ است.
باقری با اشاره به آنکه این کلیسا در حال حاضر دیگر کاربری خود را ندارد و به نوعی تبدیل به محل فروش صنایع دستی شده است، گفت: از همان زمان که روسها از ایران رفتند این کلیسا دیگر کاربری خود را نداشت بعدها تبدیل به انبار مدرسه و کتابخانه شد. اکنون نیز چند سال است که تبدیل به مرکز بازدید گردشگران و فروش صنایع دستی شده است.