اروپا ریشه مهار بحران منطقه را خشکاندن منازعه در غزه می‌داند/ واشنگتن به دنبال تقسیم فشار در دریای سرخ با بروکسل است

عبدالرضا فرجی‌راد، سفیر پیشین ایران در نروژ در تشریح طرح اتحادیه اروپا برای غزه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: با گذشت بیش از ۱۰۰ روز از جنگ غزه به نظر می‌آید که نگاه اتحادیه اروپا به این پرونده متفاوت شده است. آنها معتقد بودند که محمود عباس باید مدیریت غزه را به عهده بگیرد و حماس هم ریشه‌کن شود اما حالا می‌بینیم که موضع آنها تا حدودی متفاوت شده است. ایالات متحده هم معتقد است که جنگ در غزه باید ادامه داشته باشد و به موازات این روند ارتش اسرائیل باید تجهیزات و تونل‌های متعلق به حماس را از بین ببرد و اساساً تل‌آویو باید تمرکز خود را بر این محورها معطوف کند. به همین دلیل معتقدم که فاصله اروپا و آمریکا در مورد پرونده غزه بیشتر خواهد شد. از سوی دیگر جو بایدن هم اعتقاد دارد که حماس باید به صورت کلی از بین برود و ساختار این جریان فلسطینی در غزه می‌بایست ریشه‌کن شود.

وی ادامه داد: او حتی اعلام کرده که دولت فلسطینی بدون ارتش باید روی کار بیاید و به نظر می‌آید که این دیدگاه بایدن به تل‌آویو انتقال داده شده و حالا منتظر پاسخ اسرائیل هستند. این در حالیست که اروپا به طرح دو کشوری اعتقاد دارد و از این جهت است که می‌گویم فاصله میان آمریکا و اسرائیل با اروپا بیشتر خواهد شد. اتحادیه اروپا معتقد است که ادامه این جنگ می‌تواند به سایر نقاط خاورمیانه هم سرایت کند اما در این میان آنها به دنبال خشکاندن ریشه بحران که همان جنگ غزه است، رفته‌اند. اروپا نسبت به گذشته در پرونده غزه فعال‌تر شده و جلسات متعددی را برگزار کرده که به نوعی نشان می‌دهد بروکسل به دنبال کنشگری مثبت در خصوص پرونده غزه است و این روند و نوع نگاه می‌تواند ایالات متحده را به سمت اروپا سوق دهد.

این استاد ژئوپلیتیک تصریح کرد: باید توجه کرد که داخل سرزمین‌های اشغالی هم اوضاع به شدت ملتهب و متشنج است؛ تا جایی که اخیرا ایهود باراک، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل هم اعلام کرده که در شرایط فعلی نباید فرصت‌ها را برای ختم جنگ و به نتیجه رساندن آن از دست داد. به همین دلیل معتقدم که تل‌آویو هم متوجه شده که باید یک گشایش مشخص با محوریت اروپا و آمریکا در پرونده غزه به وجود بیاید. این در حالیست که درگیری‌ها به سمت خان یونس رفته و حالا حماس می‌تواند تا حدودی به دلیل فضای تنفسی ایجاد شده، مانورهای جدیدی را از خود به نمایش بگذارد. لذا کاهش درگیری‌ها موجب تشدید رد و بدل شدن پیام‌های سیاسی و مذاکرات و همچنین دیدارهای دیپلماتیک شده است‌. به همین جهت فکر می‌کنم احتمال دارد که طی روزهای آینده به سمت آتش‌بس دراز مدت گام برداشته شود که اتحادیه اروپا هم در این روند دخیل خواهد بود.

وی افزود: در این بین برخی کشورهای اروپایی مانند ایتالیا، آلمان و فرانسه به بحث مشارکت با آمریکا برای حضور در دریای سرخ اشاره کردند که نشان از اعمال فشار واشنگتن به اروپایی‌ها دارد. توجه داشته باشید که هدف قرار دادن کشتی‌های آمریکا توسط یمنی‌ها، برای بایدن در داخل آمریکا به بحران تبدیل شده و حالا او می‌خواهد این بحران را با اروپا تقسیم کند. واشنگتن به دنبال آن است که به هر ترتیب بتواند یک نوع مشارکت را با حضور اروپایی‌ها اجرایی کند که اولاً یک اتحاد غربی به نمایش گذاشته شود و دوماً میزان فشار بر آنها با اروپایی‌ها تقسیم شود. واقعیت این است که حتی اگر اروپا هم وارد مجادله در دریای سرخ شود، اتفاق خاصی رخ نخواهد داد،  بلکه صرفا تنش و هزینه‌های غرب بیشتر خواهد شد. به هر ترتیب تشخیص ریشه بحران توسط اروپا درست بوده و آنها حل و فصل پرونده غزه را مهم‌ترین گام می‌دانند.

فرجی‌راد در پایان خاطرنشان کرد: در این میان آمریکا سعی دارد که روسیه را وارد مجادله دریای سرخ کند و اگر این اتفاق رخ دهد به نظرم امتیازهایی میان دو طرف رد و بدل می‌شود که همین حالا هم در پشت صحنه سیاست، واشنگتن و مسکو در حال امتیاز دادن و گرفتن امتیاز هستند و حتی دامنه آن می‌تواند تا پرونده اوکراین هم کشیده شود. بر همین اساس روسیه ممکن است با ارائه امتیاز به دنبال آن باشد که به مذاکره اصلی با ایالات متحده برسد و اگر قرار باشد امتیازهایی ارائه شود، بدون شک مسکو هم امتیازهایی را برای خود هدف گذاری کرده است و به دنبال کسب آنها می‌رود. به همین دلیل باید منتظر بود و دید که ورود کشتی‌های اروپایی به دریای سرخ چه روند و وقایعی را رقم خواهد زد و تاثیر آن بر پرونده غزه چه خواهد بود.