ماجرای افزایش صادرات نفت ایران؛ از پمپ‌بنزین‌های امریکا تا بازار مبهم چین

سیدمهدی حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در ارزیابی صادرات نفت بیشتر از سوی ایران و احتمال چراغ سبز امریکا و یا کاهش تولید عربستان و روسیه و باز شدن فضا برای کشور ما اظهار داشت: اکنون امریکا وارد فاز انتخابات می‌شود و برای آنها قیمت سر پمپ‌بنزین فاکتور مهم است در حالی که برای اوپک و اوپک‌پلاس قیمت بالا قابل قبول است. بنابراین دولت امریکا علاقمند است که قیمت‌ نفت حداقل تا انتخابات پایین بماند تا قیمت‌ها در پمپ‌بنزین‌ها صعودی نشود، از طرفی هم باید گفت امریکا دچار پارادوکس است از یک سو به خاطر انتخابات قیمت پایین را می‌خواهد و از سوی دیگر اگر قیمت پایین بماند تولیدات گران شیل و خلیج مکزیک دچار مشکل خواهد شد. بنابراین سیاست موقت امریکا برای انتخابات است و به ما نیز تاحدی فرصت داده شده که بتوانیم نفت خودمان را وارد بازار کنیم که البته نفت ایران کاهش تولیدی که روسیه و عربستان اعمال کردند را نمی‌تواند درست جبران کند اما تاحدی تعدیل می‌کند.

وی با یادآوری اینکه تلاش برای کاهش دادن قیمت نفت از سوی امریکا بیشتر مسئله انتخاباتی است، افزود:  این رویه تداوم ندارد و  مقطعی است، البته اگر در ایران توافق صورت گیرد، اوضاع متفاوت است اما اگر وضع به شکل امروز باشد تصور نمی‌کنم که بعد از انتخابات امریکا تداوم داشته باشد، زیرا قیمت‌ها افت زیاد داشته باشد تولیدات شیل امریکا که ۳۰ تا ۶۰ دلار هزینه دارد و باتوجه به اینکه بخش خصوصی در پروژه‌های برداشت از شیل فعال هستند، تولید را متوقف می‌کنند. بنابراین مقطع انتخابات امریکا است و برخی ریلکسیشن هم برای ایران در نظر گرفته‌اند به طوری که اتفاقاتی هم در زمینه انتقال ارز به ایران صورت گرفته است.

این کارشناس ارشد حوزه انرژی درباره بازارهای افزایش صادرات نفت ایران گفت: در بازارهایی مثل ایران و روسیه که شفاف نیستند، همه نوع اتفاق ممکن است بیفتد، فعلا بیشتر صادرات ما به چین است، این کشور از سوی دیگری سهم زیادی از بازار خود را به روسیه و عربستان نیز داده و این گاهی موجب نگرانی است که چگونه این کشورها تا به این میزان سهم دارند و ما هم سهم خوبی داریم. درست است که مصرف چین بالاست اما این تحولات هم خیلی قدیمی نیست، یعنی روسیه بعد از تحریم از بازار اروپا به سمت بازارهای شرق آسیا متمرکز شد که یکی از بازارها چین است و بسیار بیشتر از حجم صادراتی ما به این کشور نفت می‌فروشد، عربستان نیز بازار را متنوع و از شیوه سنتی عبور کرده و به یک از بازارهایی که رفته چین است. بنابراین باید سهمی گرفته باشد و این موجب نگرانی است که سهمی از بازار ما رفته باشد و ما مجبوریم بازارهای دیگر از جمله هند را داشته باشیم، شاید در بازار غیرشفاف باتوجه به انتخابات امریکا به ما فرصت داده باشند که بتوانیم به اروپا صادرات داشته باشیم یعنی بخشی از نفت امریکا به جای ورود به اروپا در خود امریکا پالایش شود و در مقابل نفت بیشتری از ایران روانه اروپا شود.

وی در پیش‌بینی تغییر قیمت‌ها خاطرنشان کرد: در دروان کرونا قیمت‌ها منفی شد اما بعد از کرونا کشورهایی که رشد اقتصادی‌شان کاملا متوقف شده بود شروع به جبران کردند و می‌بینیم نرخ رشد اقتصادی دنیا به بالای ۳ تا ۴ درصد رسید، یعنی اینکه سالانه نزدیک ۲ میلیون بشکه تقاضا بیشتر شده و این تقاضا باید از جایی جبران شود، قیمت‌ها اکنون در شرایط UP&DOWN است و برحسب وقایع بازار تغییر می‌کند، در حال حاضر قیمت برنت بالای ۹۰ دلار است و با فصل سرما که تقاضا بالا می‌رود، پیش‌بینی اینکه به بالای ۱۰۰ دلار هم برسد دور از ذهن نیست اما در هر حال فاکتورهایی که بتوانند قیمت‌ها را برای انتخابات کنترل کنند، داستان را تاحدی عوض می‌کند.