در گفتوگو با ایلنا مطرح شد:
ناترازی گاز محصول تحریم است/ میتوانستیم گاز ارزان ترکمنستان را گرانتر صادر کنیم
یک کارشناس ارشد انرژی گفت: برای اینکه میادین را توسعه دهیم، ظرفیتها را بالا ببریم، پایانه الانجی بسازیم، خط لوله احداث و به بازارهای همسایه متصل شده و صادرات داشته باشیم و حتی اگر بخواهیم مصارف را کنترل کنیم؛ نیاز به پول، سرمایهگذاری و تکنولوژی داریم که فعلا هیچیک در دسترس ما نیست.
سیدمهدی حسینی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، با اشاره به ناترازی تولید و مصرف گاز و پیشبینی روند رو به رشد کسری در کشور اظهار داشت: ما در حال حاضر در شرایط بسیار غیرعادی تحریم به سر میبریم و برای اینکه میادین را توسعه دهیم، ظرفیتها را بالا ببریم، پایانه الانجی بسازیم، خط لوله احداث و به بازارهای همسایه متصل شده و صادرات داشته باشیم و حتی اگر بخواهیم مصارف را کنترل کنیم نیاز به پول، سرمایهگذاری و تکنولوژی داریم که فعلا هیچیک در دسترس ما نیست.
وی افزود: امروز کشوری که قدرت دوم گازی دنیا به لحاظ میزان ذخایر است معطل بیرون کشیدن این ذخایر از اعماق زمین است تا بتواند بخشی را مصرف، بخشی را تبدیل به دیگر محصولات و مازاد را نیز به بازارهای دنیا صادر کرده و اثرگذاری سیاسی و اقتصادی داشته باشد. اعداد و ارقام به طور طبیعی به ما اعلام میکند که میتوانیم این جایگاه را داشته باشیم اما اگر منصفانه ارزیابی کنیم لازمه آن چند صد میلیارد سرمایهگذاری است تا فناوری بالا و تکنیک جدید وارد کشور شود و همچنین همکاریهای بینالمللی از نظر سیاسی و بازاریابی داشته باشیم و اکنون همه اینها موکول به برداشتن تحریم است.
این کارشناس حوزه انرژی با اشاره به برخی پیشبینیها مبنی بر ناترازی ۵۰۰ میلیون متر مکعبی تا سال ۱۴۲۰ گفت: با فرض اینکه ما در سال ۱۴۲۰ همچنان تحریم باشیم قطعا آمار مربوط به کسریهای ۵۰۰ میلیون متر مکعبی درست خواهد بود و ما با این میزان کسری مواجه خواهیم بود.
وی تصریح کرد: ما میادین متعدد گازی را داریم که توسعه پیدا نکردهاند و اگر سرمایه داشته باشیم؛ میتوانیم آنها را توسعه دهیم و ارقام بیش از آنچه امروز و حتی در گذشته تولید میکردیم را برداشت کنیم، بخشی را مصرف و بخشی را از مسیر خط لوله به ۱۵ کشوری که با آنها مرز خاکی داریم روانه کنیم، اکنون غیر از کشورهایی مثل آذربایجان و ترکمنستان همه کشورهای اطراف ما تشنه گاز هستند، حتی از مسیر پاکستان و ترکیه به دیگر کشورها از جمله هند و چین و اتحادیه اروپا نیز میتوانیم نفوذ گازی داشته باشیم.
حسینی یادآور شد: قرار بود چند کارخانه الانجی احداث کنیم و گاز مایع را با کشتی به بازارهای دور از جمله اروپا و آسیای شرقی هم ببریم اما اکنون این فرصتها را نداریم چون تحریم هستیم و پول و تکنولوژی برای اجرایی کردن پروژهها را نداریم. بعبارت دیگر مهمترین مانع ما تحریم است که اجازه نمیدهد حرکت واقعی را انجام دهیم.
وی در ادامه به برنامه واردات و سواپ گاز از ترکمنستان پرداخت و تاکید کرد: اینکه کشوری گاز را وارد و از مسیر دیگری صادر کند اشتباه نیست، کمااینکه امریکا همین کار را میکند یعنی ۸۰ میلیون متر مکعب گاز را از مسیر خط لوله در جنوب شرق کانادا وارد و ۲۰ میلیون متر مکعب آن را از طریق شبکه امریکا از مسیر غرب به خود کانادا؛ البته با قیمت بالاتری صادر میکند. علاوه بر آن ۶۰ میلیون متر مکعب دیگر را نیز به مکزیک ارسال میکند. این یک تجارت خوب و پولساز است در حالی که خود امریکا هم یکی از صادرکنندگان بزرگ است که حتی به خاورمیانه و اروپا هم صادرات دارد ولی در عین حال وارد میکند.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی توضیح داد: اوایل تجزیه شوروی سابق، کشور ترکمنستان نیاز به ارز و دلار داشت و راهی جز صادرات از طریق روسیه نداشت و روسیه هم به این کشور به جای ارز؛ کالا تحویل میداد. من آن زمان اعتقاد داشتم که همه گاز ترکمنستان را با نرخ پایین بخریم و شمال کشور را با گاز ارزان ترکمنستان پوشش دهیم و گاز خودمان را به جای اینکه از جنوب به شمال ببریم با قیمت بالاتر صادر کنیم این رویه میتوانست یک فکر اقتصادی باشد، بنابراین اکنون اگر هدف ما این است که گاز را ارزان دریافت و آن را سواپ کنیم و از این مسیر درآمد ترانزیتی داشته باشیم و به کشور دیگر گرانتر بفروشیم ایرادی ندارد، ولی اگر به عنوان دارنده بزرگترین ذخایر گاز دنیا برای مصارف داخلی به گاز وارداتی متکی باشیم ممکن است در کوتاهمدت یک راهحل قابل قبول باشد، اما اگر تولید اقتصادی نداشته باشیم در درازمدت ما را به ناکجاآباد میبرد.