در نشست خبری مطرح شد:
پاسخ به انتقادها درباره رویکرد خانواه محوری در ساماندهی کودکان فاقد سرپرست مؤثر/ بین ۹۰ تا ۹۶ درصد آسیبهای اجتماعی تحت تأثیر خانواده شکل میگیرد
معاون سلامت اجتماعی سازمان بهزیستی به انتقادها درباره رویکرد خانواه محوری در ساماندهی کودکان فاقد سرپرست مؤثر پاسخ داد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مهری سادات موسوی، معاون سلامت اجتماعی سازمان بهزیستی در نشست تخصصی رویکرد خانواهمحوری در ساماندهی کودکان فاقد سرپرست مؤثر اعلام کرد: ویژگی افراد حاضر در جلسه از چند جهت حائز اهمیت است؛ اول اینکه همگی بهنحوی حامی حقوق کودکان هستند و دوم اینکه همگی بهتر کردن شرایط این کودکان را دنبال میکنند.
موسوی در پاسخ به نقدهایی که بر رویکرد خانوادهمحور در سالهای اخیر وارد شده است، چالشهای پیش روی سازمان را اینگونه برشمرد: چالش اول، تغییر بالای اعضای تیم مراقبتی است که میتواند به علت حقوق کم این افراد باشد.دوم معضل نگهداری کودکان بیسرپرست و بدسرپرست در یک فضا است که گاهی باعث آسیب بچهها میشود. گاهی حتی وابستگی کودکان به یک مربی و ناراحتی از تغییر او ایجاد مشکل میکند.
موسوی وابستگی به دریافت حمایت علیرغم تاکید بر عدم استفاده ابزاری از کودکان برای دریافت کمک از خیرین را مشکل بعدی دانست و گفت: گاهی ممکن است این اشکال پیش بیاید و کودکان به دریافت حمایت وابسته شوند و این را در بزرگسالی حفظ کنند.
او ادامه داد: موضوع دیگر نیاز به فضای آرام است. بودن بچهها در مراکز باعث میشود بازدیدهای مکرر و نظارتهای متعدد صورت بگیرد و حس راحتی کودکان در خانه گرفته میشود.موسوی تفکیک خواهران و برادران را پس از ۶ سالگی و در روند تفکیک جنسیتی مشکل بعدی دانست.تمام این مسائل موجب شد تا سازمان در سالهای گذشته الگوهای مبتنی بر خانوادهمحوری را دنبال کند.
موسوی تصریح کرد: بههرحال اگر قرار است فضا و فرایندی را طی کنیم که بچهها شرایط بهتری داشته باشند نباید به الگوهای ثابت محدود شویم و باید حرکت روبهجلو را ادامه دهیم و هیچ الگویی تنها الگو نیست. بسته به سن، استان و فضای زندگی تصمیمی در نهایت گرفته میشود که به نفع کودک باشد که این تصمیم یا ماندن او در مرکز است و یا زندگی با خانواده میزبان.
نصیری مدیرکل بهزیستی استان تهران در بررسی رویکرد خانوادهمحور در ساماندهی کودکان فاقد سرپرست مؤثر اعلام کرد: ساکنان تهران با شمارهگیری ۱۴۸۰ و وارد کردن گزینه ۶، میتوانند از جزییات طرح میزبان باخبر شوند.
به گفته نصیری، کارشناسان این سامانه تلفنی، از ساعت ۷ صبح تا ۱۲ شب آماده پاسخگویی به سوالات هستند. ساکنان دیگر شهرها نیز میتوانند با شمارهگیری کد ۰۲۱ به این اپراتور دسترسی پیدا کنند.این نخستین طرح بهزیستی است که از امکان اپراتور شبانهروزی برخوردار شده است.
سید جواد حسینی؛ سرپرست بهزیستی کل کشور در نشست تخصصی رویکرد خانوادهمحوری در ساماندهی کودکان فاقد سرپرست مؤثر بیان کرد: اگر جایگزین بهتری برای طرح خانواده میزبان پیدا کنیم به سراغ آن خواهیم رفت. ما تصمیم گرفتهایم که طرحهایمان را اعم از طرحهای خانواده میزبان، مثبت زندگی، اورژانس اجتماعی، همیار سلامت وغیره، بهصورت دانشبنیان پیش ببریم.
وی از شکلگیری طرحی به نام «بهزیست محله» خبر داد که هنوز در دست بررسی است و در آن هیچ اقدامی حذف نمیگردد.
او سیاست خانوادهمحوری را یکی از سیاستهای درست بهزیستی نام برد و تأکید کرد: این سیاست به معنی حذف مرکز و مؤسسات نیست بلکه به این معنی است که مؤسسات نیز خانوادهمحور عمل کنند.
حسینی ضمن تأکید بر همهجانبه و بنیادی بودن نقش خانواده در زندگی فردی و اجتماعی اعلام کرد: مدرسه و خانواده جعبه سیاه جامعه هستند و هرچه در امروز جامعه میگذرد از دیروز مدرسه و خانواده نشأت میگیرد و هرچه در فردای جامعه رخ دهد از امروز مدرسه و خانواده است. بین ۹۰ تا ۹۶ درصد آسیبهای اجتماعی بهشکل مستقیم یا غیرمستقیم تحت تأثیر خانواده شکل میگیرد.
سرپرست سازمان بهزیستی ادامه داد: اگر جایی خانواده از هم پاشید و خواستیم به اعضای آن کمک کنیم، باید تلاش در جهت ازسرگیری خانواده باشد.
وی افزود: تلاش ما در بهزیستی در این راستا است که در قدم نخست، تا آنجا که میتوانیم خانواده زیستی را احیاء کنیم و درصورت عدم موفقیت سیاستهای جایگزین را دنبال میکنیم که به ترتیب خانواده خویشاوندی، سپس امین موقت و در قدم آخر خانواده میزبان هستند.
حسینی اعلام کرد: تاکنون مراقبت از 18 هزار کودک به خانواده جایگزین سپرده شده است، 2500 کودک هم به فرزندخواندگی قبول شده و 184 کودک نیز را خانواده میزبان پذیرفتهاند.
وی ادامه داد: بزرگترین حامی ما دستگاه قضایی است و در طرح میزبان، دستگاه قضا جلوتر از ما حرکت کرد.
حسینی در پاسخ به انتقادها از طرح میزبان و مشکل وابسته شدن کودکان به خانواده موقت خود توضیح داد: حرف کسانی که این انتقاد را مطرح میکنند بیربط نیست؛ اما ما این کار را در شرایط عادی انجام نمیدهیم، اینگونه نیست که کودک بتواند با خانواده زیستی یا خانواده جایگزین زندگی کند و ما او را به خانواده میزبان بفرستیم. علاوه بر این، عارضه وابستگی منحصر به خانواده موقت نیست و کودکان به مربیان خود نیز وابسته میشوند. ما این اشکال را انکار نمیکنیم اما سعی میکنیم از آن جلوگیری کنیم و حتماً آموزش خواهیم داد که این عارضه به حداقل برسد. این طرح هشت ماه است که درحال اجرا است اگر جایگزین بهتری وجود داشته باشد حتماً به سراغ آن خواهیم رفت. ما معتقدیم اثربخشی این طرح برای این دسته از کودکان از مراکز شبانه روزی و دیگر طرحها بیشتر است.