استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان؛
بحثبحران آب از حالت شعاری خارج شود
در مبحثآبهای زیرزمینی یک اصطلاح به نام برداشت سالم است، یعنی باید با مطالعات هیدرولوژی، و بررسی میانگین ۳۰ تا ۴۰ ساله که چه مقدار آب وارد سفره زیرزمینی میشود، به همان میزان اجازه برداشت داده شود.
استاد تمام دانشگاه شهید باهنر کرمان با بیان اینکه حدود ۹۰ درصد آب مصرفی در بخش کشاورزی مصرف میشود، افزود: باید کشاورزی را به گونهای برنامهریزی کرد که بازدهی مناسبی داشته باشد.
به گزارش ایلنا از کرمان، غلامعباس بارانی افزود: کشاورزی صنعتی که از آبیاری مدرن بهره میگیرد، بازدهی مناسبی دارد و میتوان گفت در هر متر مکعب آب مصرفی حدود ۲ کیلو تولید محصول دارند.
وی گفت: یکپارچه کردن سطح زیر کشت، دو نرخی کردن بهای برق، برای کشاورزانی که به روش مدرن و سنتی کار میکنند و… از جمله اقداماتی است که میتوان در این زمینه انجام داد.
وی تصریح کرد: هیچ گونه نظارتی بر کار کشاورزان صورت نمیگیرد. بسیاری از موتور پمپهای کشاورزی کار میکنند اما مهندسین کشاورزی بر نحوه استفاده از آب هیچ نظارتی ندارند.
این دکترای منابع آب در خصوص بحران آبهای زیرزمینی افزود: در مبحثآبهای زیرزمینی یک اصطلاح به نام برداشت سالم است، یعنی باید با مطالعات هیدرولوژی، و بررسی میانگین ۳۰ تا ۴۰ ساله که چه مقدار آب وارد سفره زیرزمینی میشود، به همان میزان اجازه برداشت داده شود.
وی اظهار داشت: عملا بر اساس تعداد چاههای حفر شده، میزان آب برداشت شده بسیار بیشتر از مقدار آبی است که سفره آب زیرزمینی در سال تغذیه میشود.
بارانی تصریح کرد: خشکسالیهای اخیر موثر است اما علت اصلی پایین آمدن سطح آب زیرزمینی همان اضافه برداشت است. در خیلی از جاها باعثنشست زمین شده است، نشست زمین یعنی مرگ سفره آب زیرزمینی و این سفره دیگر به حالت اولیه خود برنخواهد گشت.
مدیریت مصرف برای نجات بقیه سفرههای زیرزمینی
وی افزود: برای نجات بقیه سفرههای زیرزمینی باید تلاش کرد. اگر از روشهای کشاورزی صنعتی استفاده میشود و کاهش مصرف آب را در پی دارد، باید تولید را به ازاء هر متر مکعب افزایش داد. نباید سطح زیر کشت را اضافه کرد. باید سطح زیر کشت مهار و میزان برداشت از سفره کاهش پیدا کند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: آب منطقهای که متولی آب کشور است، باید ساعات کار موتور پمپها را کاهش دهد، زیرا به اندازه این کاهش صرفهجوئی و به مرور میزان برداشت از سفره را کاهش میدهد.
طرح تغذیه مصنوعی
وی با بیان اینکه باید طرح تغذیه مصنوعی را در جاهائی که امکان دارد، انجام داد، اظهار کرد: در جاهائی که سفره نشست پیدا کرده است دیگر کاری نمیتوان کرد. اما سفرههائی که سطح آب زیرزمینی آن پایین آمده با اعمال مدیریت و کاهش برداشت و ارائه تسهیلات به کشاورزان قابل تغذیه است.
وی افزود: حدود ۱۰ درصد آب شیرین در بخش صنعت و مسکونی استفاده میشود. اگر به نحوی بعد از استفاده صنعتی و خانگی دوباره یک تصفیه اولیه شود، به طوری که برای کشاورزی مضر نباشد، قابل استفاده هستند.
بارانی در ادامه گفت: سازمان آب منطقهای استان کرمان باید از ۳۰ سال پیش به فکر بحران آب در استان میبود. در حال حاضر مثل این است که یک مرده را آورده باشند نزد دانشگاهیان و از آنها بخواهند که زندهاش کنند. اکنون جدی گرفتن مساله، سرمایهگذاری و مدیریت مصرف راه چاره است.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: شیرین کردن آب دریا یکی از راهکارهاست، آیا شیرین کردن آب دریا اقتصادی است؟
وی با بیان اینکه در شهر کرمان سطح آب زیرزمینی در اثر تزریق آب فاضلاب بالاست، ادامه داد: این آب قابل استخراج است، در حال حاضر چند حلقه چاه حفر و از طریق تانکر از این آبها برای آبیاری فضای سبز استفاده میکنند. اگر این را لولهکشی کرده و گسترش دهند، میتوان برای جاهای پرمصرف آب(کشاورزی) از این آب استفاده کرد.
بارانی تصریح کرد: وقتی سیلابی تبخیر میشود، از چرخه مصرف بیرون میرود، باید مطالعه شود اگر تبعات زیست محیطی ندارد مهار شود و به عنوان تغذیه آب زیرزمینی استفاده کرد.
بارانی با تاکید بر اینکه بحثآب باید از حالت شعاری خارج شود، گفت: دفاع جدی گرفته شد، در منطقه تبدیل به یکی از قطبهای قوی نظامی شدیم. اگر آب مانند دفاع جدی گرفته شود حتما موفق خواهیم شد.