ساخت ساعت آفتابی پایانه مسافربری دریایی شهید حقانی بندرعباس
احیاء حلقه اعتدالی؛ توسط آقای صفایی، مسئول رصدخانه دانشگاه کاشان، با ساخت ساعت آفتابی پایانه مسافربری دریایی شهید حقانی بندرعباس انجام شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا در کاشان مسئول رصدخانه دانشگاه کاشان گفت: این سازه نجومی با ارتفاع نزدیک به چهار متر ترکیبی از ساعت آفتابی استوایی و حلقه اعتدالی است.
ایرج صفایی اظهار کرد: این ساعت آفتابی از نوع استوایی با قابلیت نمایش ساعت رسمی ایران و تعیین نیمروز یا همان لحظه اذان ظهر به افق بندرعباس طراحی شده است.
وی قابلیت نمایش تقویم، را از دیگر ویژگیهای این ساعت آفتابی بیان کرد و افزود: نمایش تقویم در ساعتهای آفتابی استوایی معمول نبوده و شاید بتوان این قابلیت را منحصر به فرد دانست.
وی خاطرنشان کرد: مشخص کردن روز جهانی دریانوردی در نهم مهر که برابر با 30 سپتامبر در گاهشماری میلادی یکی از قابلیتهای تقویم در این ساعت آفتابی است.
صفایی مهمترین قابلیت این سازه نجومی را کاربرد حلقه اعتدالی برای تعیین اعتدالین و انقلابین یعنی روزهای نخست هر فصل عنوان کرد و گفت: حلقه اعتدالی از ابزارهای نجوم قدیم محسوب میشود که در رصدخانه مراغه نیز وجود داشته است.
وی با اشاره به اینکه با استفاده از حلقه اعتدالی روز نخست سال خورشیدی یعنی اعتدال بهاری همچنین اعتدال پاییزی را مشخص میکردهاند افزود: گاهشماری ایرانی که دقیقترین گاهشماری جهان به شمار میرود بر اساس تعیین دقیق اعتدال بهاری یا لحظه تحویل سال محاسبه میشود. بنابراین با ساخت این ساعت آفتابی پس از حدود 700 سال دوباره حلقه اعتدالی در ایران احیا شد.
مسئول رصدخانه دانشگاه کاشان خاطرنشان کرد: اسکلت اصلی سازه از فولاد ساخته شده و دو صفحات ساعت از جنس فلز استیل است و برای تزئینات سازه، از نقوش هخامنشی بر روی صفحه ساعت، همچنین نقوش اسلیمی از جنس فلز برنج بر بدنه سازه استفاده شده است و با توجه به تجربیات قبلی، آرم اداره بنادر و دریانوردی را بصورت سه بعدی به شکل ساعت آفتابی درآورده است.
وی با بیان اینکه گرچه امروزه با پیشرفت فناوری تعیین زمان شبانه روز و تعیین تقویم امری ساده به شمار میرود اما این مهم نتیجه تلاش چند هزار ساله بشر است که در این بین اخترشناسان ایران سهم زیادی داشتهاند افزود: امروزه ساعتهای آفتابی نه تنها به عنوان نمادهای علمی و زیبایی شناسی به کار میرود بلکه ابزاری برای تفاخر جوامع به پیشینه فرهنگی خود محسوب میشود.
از سویی دیگر در مخاطب انگیزه توجه بیشتر به نظام طبیعت و انرژی خورشیدی را ایجاد میکند.
صفایی مسئول رصدخانه دانشگاه کاشان قبلا چند ساعت آفتابی به ترتیب برای دانشگاه پیام نور آران و بیدگل، میدان جلفای اصفهان، پارک ائل گلی تبریز همچنین استرک کاشان طراحی کرده و یا ساخته است.
در روز 28 اسفند 1394 همزمان با سفر وزیر راه و شهرسازی به استان هرمزگان، این سازه نجومی رونمایی شد.