تغذیه صحیح در ایام مبارک رمضان

دکترای تغذیه - عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کاشان گفت: در ماه مبارک رمضان مانند سایر اوقات، باید سه اصل کلی در تغذیه سالم " تنوع، تعادل و کالری(دانسیته) مواد مغذی " را رعایت کرد.

به گزارش خبرنگار ایلنا در کاشان " دکتر ذات اله عاصمی در گفتگو با خبرنگاران با اشاره به اینکه تنوع " یعنی استفاده از گروه‌های شش گانه اصلی غذایی شامل غلات، شیر و لبنیات، سبزی ها، میوه ها، گوشت ها و روغن و چربی ها. گفت: " تعادل " به معنی مصرف کافی و منطقی گروه های مختلف غذایی، به طوری که از کم خوری و پرخوری پرهیز شود. به عنوان مثال یک فرد سالم، روزانه به ۲-۴ واحد میوه نیاز دارد. بنابراین مصرف بیشتر از مقدار ۴ واحد به خصوص صیفی جات منجر به افزایش کالری دریافتی می شود.

وی افزود: " دانسیته مواد مغذی " یعنی اینکه ترجیحاً از مواد غذایی استفاده شود که کالری کمتر و مواد مغذی بالاتری برخوردارند. بعنوان مثال، دریافت زولبیا، بامیه، شیرینی جات و آب میوه های شیرین که کالری بالا و مواد مغذی کمی دارند، باید به حداقل رسانده شود.

این دکتر تغذیه با بیان اینکه در مجموع در ایام ماه مبارک رمضان توصیه می شود همانند ایام غیر روزه داری، ۳-۲ وعده غذای اصلی و ۲ میان وعده صرف شود. موارد ذیل را مورد تاکید قرارداد:

افطار

بهتر است وعده افطاری با یک لیوان آب جوش یا چای کمرنگ به همراه یک عدد خرما شروع شود. بعد از چند دقیقه، مصرف غذاهای سبک و مختصر که حاوی گروه های مختلف غذایی از جمله شیر و لبنیات، میوه، سبزی، نان و غلات باشد مناسب می باشد. مصرف نان، پنیر و سبزی که یکی از عادات غذایی ایرانیان می باشد نیز بسیار مناسب می باشد. در مجموع توصیه می شود که ویژگی غذای مصرفی در وعده افطاری مشابه غذای مصرف شده در وعده شام باشد. البته مصرف دو وعده افطاری سبک مشکل خاصی را برای فرد ایجاد نمی نماید. بهتر است از مصرف آب سرد و یا آب میوه های سرد و شیرین در شروع افطار اجتناب شود.

سحر

خصوصیات و ویژگی وعده سحری بهتر است مشابه وعده ناهاری باشد تا از ایجاد گرسنگی در طول روز پیشگیری شود. توصیه می شود که همه گروه شش گانه غذایی در وعده سحری مصرف شود.

بهتر است موارد ذیل در وعده سحری رعایت شود:

۱ - مصرف چای زیاد در وعده سحر به دلیل افزایش دفع ادرار منجر به ایجاد تشنگی می شود.

۲ - مصرف شیرینی زیاد در وعده سحر به دلیل افزایش ترشح انسولین باعثافت قند در طول روز شده و می تواند گرسنگی را به دنبال داشته باشد.

۳ - مصرف مناسب و منطقی سبزی و میوه در وعده سحر، علاوه بر تامین مواد مغذی مورد نیاز روزانه، به دلیل دارا بودن فیبر و آب کافی از گرسنگی و تشنگی فرد در طول روز جلوگیری می کند.

۴ - مصرف آب زیاد در وعده سحری به منظور بیم از تشنگی در طول روز، علمی و منطقی نمی باشد.

۵ - مصرف نمک زیاد در وعده سحر به دلیل تحریک تشنگی در طول روز مناسب نمی باشد.

۶ - مصرف زیاد غذاهای پروتئینی در وعده سحر به دلیل افزایش دفع ادرار و تحریک نمودن تشنگی، مناسب نمی باشد.

۷ - غذاهای پرچرب باعثایجاد تشنگی در طول روز می شود. توصیه می شود که غذای مصرفی در وعده سحر کم چرب و کم روغن تهیه شود.

میان وعده ها

بهتر است میان وعده ها(از افطار تا سحر) در ماه مبارک رمضان همانند ایام غیر روزه داری از میوه پر شود. مصرف منطقی میوه بخصوص میوه های حاوی فیبر مانع بروز یبوست می شود.

گفتنی است ارتباط بین دین با علم، یک ارتباطی ناگسستنی می باشد. چرا که خداوند متعال پدید آورنده آن می باشد و با آفرینش کون و مکان، ظهور و بروز علم در کنار دین نیز ضروری می نماید. در مورد روزه که یکی از واجبات دینی است، می توان گفت: " که روزه عبارت است از اجرای یک برنامه مذهبی بهداشتی کامل جسمی و روحی ".

بنابراین روزه داری باعثهضم چربی های ذخیره در بدن، دفع سموم فلزی و غیر فلزی وارده از محیط اطراف، ایجاد اعتدال بیولوژیکی و شیمیایی بدن و… می گردد. به قول یکی از دانشمندان روم باستان: " اولین بیماری، مربوط به پرخوری می باشد و نخستین درمان نیز مربوط به روزه گرفتن است ".

نکته دیگر اینکه بین روزه داری با خودداری از تغذیه، تفاوت است. روزه داری در معنای علمی آن رعایت کلیه اصول اساسی مربوط به تغذیه صحیح در زمانی خاص و پرهیز و دوری از خوردن و آشامیدن در یک فاصله زمانی خاص دیگر می باشد که هیچ تأثیری بر کم شدن فهم و قوای شعوری انسان ندارد ولی خودداری از تغذیه یا به عبارتی گرسنگی در انسان، موجب پائین آوردن راندمان ذهنی و عقلی او می شود. چون گرسنگی و خودداری از تغذیه در ساعات شبانه روز به صورت نامنظم و غیر‌اصولی ممکن است انجام پذیرد.